Sputnik’in ulaştığı Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey diplomatik kaynaklar Ermenistan ile yürütülen normalleşme sürecinde bir duraklamanın olmadığını belirterek 1 Temmuz’da alınan kararların teknik düzeydeki çalışmalarının tamamlanmasının ardından özel temsilcilerin Türkiye veya Ermenistan’da yeniden bir araya geleceğini açıkladı.
İki komşu ülke Türkiye ve Ermenistan arasındaki yıllardır süregelen ihtilafın çözümüne yönelik normalleşme süreci devam ediyor. İki ülkenin atadığı özel temsilciler Büyükelçi Serdar Kılıç ve Ermenistan Meclis Başkan Yardımcısı Ruben Rubinyan bugüne kadar dört kez bir araya geldiler.
1 Temmuz’da yapılan son toplantıda taraflar, Türkiye ile Ermenistan arasındaki kara sınırının iki ülkeyi ziyaret eden üçüncü ülke vatandaşlarının geçişine mümkün olan en yakın zamanda açılması üzerinde mutabakata vardılar ve bu konudaki gerekli sürecin başlatılmasına karar verdiler. Öte yandan Türkiye ile Ermenistan arasında doğrudan hava kargo ticaretinin mümkün olan en yakın zamanda başlatılması üzerinde mutabakat da sağlandı.
Ancak 1 Temmuz’daki son toplantının ardından Ermenistan ve Azerbaycan arasında yeniden yaşanan çatışmalar ve Türkiye-Ermenistan arasındaki toplantıların bir süredir yapılmaması akıllara süreçte bir duraklama ya da kesinti mi var sorusunu getirdi.
Sputnik’in ulaştığı Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey diplomatik kaynaklar, “Ermenistan ile normalleşme sürecinde bir duraklama yok” diyerek sürecin devam ettiğini belirtti.
Türk diplomatik kaynaklar, “1 Temmuz’da alınan kararlar çerçevesinde bir teknik uzmanlar toplantısı yapıldı. İlgili kurumların temsilcileri bir araya geldiler, yarım gün Türkiye’de yarım gün Ermenistan’da sınır bölgesinde konuştular. Önümüzdeki dönemde atılacak adımlara ilişkin kendi aralarında fikir birliğine varmaya çalıştılar. Şimdi onların üzerinde gayret gösteriyoruz. Onların sonuçlarına göre de özel temsilcilerimiz bulaşacaklar” diye de ekledi.
Ancak henüz yer ve tarih konusunda kesinleşmiş bir durumun olmadığını belirten Türk diplomatik kaynaklar, “Bu toplantıların yeri Erivan olur, İstanbul veya Ankara olur, farketmez. Ancak bir sonraki toplantının ya Türkiye’de ya da Ermenistan’da olmasında kararlıyız” açıklamasında bulundu.

Türkiye ve Ermenistan normalleşme sürecinde neler yaşandı?
Türkiye ve Ermenistan Normalleşme Süreci Özel Temsilcileri Büyükelçi Serdar Kılıç ve Ermenistan Meclis Başkan Yardımcısı Ruben Rubinyan arasındaki ilk toplantı 14 Ocak’ta Moskova’da gerçekleşmişti. Bu görüşmede, Ermenistan ile Türkiye arasında 2020’de sona eren uçuşların yeniden başlamasına karar verilmiş ve şubatta karşılıklı uçuşlar başlamıştı. Özel Temsilciler, ikinci görüşmeyi 24 Şubat’ta, üçüncü görüşmeyi 3 Mayıs’ta Viyana’da yapmıştı.
Türkiye ile Ermenistan Normalleşme Süreci Özel Temsilcileri Büyükelçi Serdar Kılıç ve Ermenistan Parlamentosu Başkan Yardımcısı Ruben Rubinyan arasındaki dördüncü görüşme de 1 Temmuz’da Viyana’da gerçekleştirilmişti.
Bu görüşmede taraflar, Türkiye ile Ermenistan arasındaki kara sınırının iki ülkeyi ziyaret eden üçüncü ülke vatandaşlarının geçişine mümkün olan en yakın zamanda açılması üzerinde mutabakata vardılar ve bu konudaki gerekli sürecin başlatılmasına karar verdiler.
Ayrıca, Türkiye ile Ermenistan arasında doğrudan hava kargo ticaretinin mümkün olan en yakın zamanda başlatılması üzerinde mutabakata varıldı ve bu amaçla gerekli sürecin başlatılmasına karar verildi.
Öte yandan Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, 11-13 Mart’ta Antalya’da düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu’na katılmıştı. Burada Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile de başbaşa bir görüşme gerçekleştirmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 11 Temmuz’da da telefonda görüşmüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan son olarak da 6 Ekim’de Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) toplantısında Paşinyan ile yüz yüze bir görüşme gerçekleştirmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, henüz istenilen aşamaya gelinemediğini açıkladı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün Türk Devletleri Teşkilatı 9’uncu Zirvesi’ne katılmak üzere Özbekistan’ın Semerkant kentine gidişi öncesi Esenboğa Havalimanı’nda basın toplantısı düzenledi.
Bu toplantıda “Ermenistan’la normalleşme sürecinde görüşmeler devam ediyordu. Süreç ne aşamada? Yeni bir adım bekliyor muyuz?” sorusunu yanıtlayan Erdoğan, Paşinyan ile en son Prag’da görüşmeler yaptıklarını ifade ederek şöyle konuştu:
“Kendilerine de çok açık net şunu söyledik; yani siz Azerbaycan’la eğer ilişkileri olumlu istikamette yürütürseniz Türkiye olarak bizim de Ermenistan’la olan ilişkilerimiz olumlu istikamette yürüyecektir. Biz, sizden bunu bekliyoruz. Yani gerek dar kapsamlı gerek heyetler arası yaptığımız görüşmede, bunu çok açık, net kendilerine ifade ettik. Şu an itibarıyla tabii henüz bu aşamaya gelinebildi mi? Gelinebildi diyemem. Zira sürekli diasporalar, gerek Fransa’da, gerek Amerika’da aleyhte çalışıyorlar. Tabii bu aleyhte çalışmalar, bu süreci olumsuz etkiliyor. Bu diasporaların olumsuz çalışmalarını olumlu istikamete dönüştürecek olan kimdir? Şüphesiz ki Ermenistan yönetimidir. Eğer bunu başarabilirlerse bizim de bakışımız, olumlu istikamette değişir ve bu konuda bizler de düşman üretmeye değil, dost kazanmaya gayret ediyoruz. Temennim odur ki Ermenistan yönetimi, bunu başarırsa hele hele bir de tabii gerek Laçın gerek Zengezur, bunlarla ilgili Azerbaycan’la atacakları adımlar da bizim atacağımız adımları olumlu istikamette etkiler.”
Turan Salcı sputnık