– 75 yıllık çatışma sona mı eriyor?
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 24 Temmuz’da Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirecek. Dikkat çeken nokta, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun da 28 Temmuz’da Türkiye’ye gelicek olması.
Filistin ve İsrail liderlerinin 4 gün gibi kısa bir farkla Türkiye’yi ziyaret etmeleri tesadüf değil.
Ne oluyor?
Şu anda Filistin Yönetimi ile İsrail arasındaki tüm ilişkiler kopmuş durumda. Bunun nedeni, İsrail ordusunun (JAKHAL) Ürdün Nehri’nin Batı Şeria’sındaki Cenin kentinde geniş çaplı bir terörle mücadele operasyonu gerçekleştirmesidir.
Genel olarak taraflar arasındaki gerilim zaman zaman arttıyor. Ancak diplomatik temaslar bu güne kadar kesilmedi. Taraflar tartışmalı noktalarda farklı görüşlere sahip olsalar da diplomatik kapılar açık tutuldu.
Filistin Yönetimi’nin bu dönemde böylesine radikal bir karar almış olması endişe verici. Ve bu süreçlerin daha yoğun hale gelme şansını arttırır.
Ankara arabuluculuğu
Türkiye, Filistin ile İsrail arasındaki gerginliğin azaltılmasında arabulucu olabilir. Ankara, İsrail ile ilişkilerin normalleşmesinde olumlu tavır sergiliyor. Tarafların resmi makamlar düzeyinde gerçekleştirdiği ziyaretlerin arka planında gerginlik yerini ilişkilerin normalleşmesine bıraktı. Şu anda Tel Aviv ile Ankara arasındaki ilişkiler 2010 öncesi ile aynı olmasa da tatmin edici sayılabilir.
Ankara’nın Filistin meselesindeki tutumu isə değişmedi. Türkiye, Kudüs’ü “kırmızı çizgisi” olarak görüyor. Ayrıca İsrail’in genişlemesi ve saldırgan konumu Ankara tarafından hoş karşılanmıyor.
Tüm bunlara rağmen Türkiye mevcut gerilimi azaltmak ve diplomatik temaslar kurmak yönünde tarafları uzlaştırabilir.
Mesele şu ki, bölgeye yönelik ortak tehdit İran’dır. Resmi Tahran aslında Hamas’ı destekliyor ve süreci Hamas üzerinden gerilim bağlamında sürdürüyor.
Örneğin geçtiğimiz günlerde Hamas’ın siyasi kanadının başkanı İsmail Haniye ve beraberindeki heyet, İran’ın dini lideri Ali Hamaney ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından İsrail’de terör girişimleri sıxlaşdı. Ve yine bu görüşmeden sonra İsrail ordusu, Ürdün Nehri’nin Batı Şeria’sındaki Cenin şehrinde geniş çaplı bir terörle mücadele operasyonu başlattı.
Mahmud Abbas ve Binyamin Netanyahu ile ayrı ayrılıkda görüşmenin ardından Ankara tarafları bir araya getirebilir. Her iki tarafla görüşme başarılı olursa ve Ankara’ya güven duyulursa taraflar yakın gelecekte yeniden bir araya gelerek en azından tansiyonun düşürülmesi ve diplomatik ilişkilerin kurulması yönünde müzakerelere başlayabilir.
Turan Rzayev
