Cafe kültürü, kahvehane kültürü, kıraathane kültürü ve benzeri kültürler aynı temelde ve aynı işleyiştedir. Zaman geçirme ve eğlence odaklı sosyalleşme araçlarıdır. Üretimden kaçma, üretimden uzaklaşma ve üretim dışı kalma nedeniyle de bu işleyişlere başvurulmaktadır. Türk eğlence, dinlenme ve sosyalleşme işleyişinde ne olmalıdır? Bunu tartışmaya açmak gerekir. Belki de bu çalışma sonucunda diğer uluslar da bilgi edinebilecek ve faydalanabileceklerdir. Öncelik tabi ki kendi değerlerimizdir. Türk ne yaparak eğlenir? Türk ne yaparak dinlenir? Türk ne yaparak sosyalleşir? Gibi söz konusu soruların ve cevaplardaki tanımlamaların bizi kişisel ve toplumsal özgünlüğe ulaştıracak güce sahip olduğu ortadadır. Bu sorular belki de bizi yeni bir özgünlüğe ulaştıracaktır. Üretim, yaşamdaki dağılımımıza göre bizi herhangi bir yaşam kalıbı içerisine sevk ve tayin eder. Türk üretimi, genel nüfus dağılımına bakıldığında özveri ve içtenlikle gerçekleşir. Bunun yanı sıra eğlenmeye, dinlenmeye ve sosyalleşmeye de ihtiyaç vardır. Öncelikle milli temelimize bakalım. Temelimizde kendimize has maddi ve manevi değerlerimiz mevcuttur. Bu temeller, bugüne kadar değişmiş, gelişmiş ya da korunmuştur. Kalıcı olması gereken hususlar değerlendirilmekte aynı şekilde değişim ve gelişim adına çalışmalar sürdürülmektedir. Söz konusu eğlence, sosyalleşme ve dinlenme kültürleri üzerine çalışmak gerekmektedir. Çocuk, ergen ve yetişkin insan modellerinde kültür yapılarının oldukça çarpıcı olarak faydalı yönleri vardır. Zararlı yönlerin varlığını da unutmamak gerekir. İlgi alanımız şuan için zararlı yönlerdir. Bunları tespit etmek, yorumlamak, üzerine yoğunlaşmak ve müdahalelerde bulunmak gerekmektedir. Tespitleri gerektiği şekillerde sunduğumu düşünmekteyim. Yorumlamak konusundaysa milli koşullarımızın sürekli boyut değiştirdiği ve hayatımızda yer alan boyut değişkenliklerinin uzun vadede devam edeceği öngörülebilmektedir. Bu şekilde eğlence, dinlenme ve sosyalleşme alışkanlıklarımızın farklılaşma ve değişme niteliğine yönelik olasılığın yaşamımızda bulunan milli süreçlerimizin doğrultusunda normal ve olağan olduğu unutulmamalıdır.
Kafkassam’a saygılarımla.