Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve İran yetkilileri ile bölgesel krizi, özellikle de, Suriye ve Irak’a ilişkin referandumu tartıştılar. Türkiye Suriye krizinden daha fazla muzdarip ülke olarak Suriyeli mültecilere 30 milyon doları aşkın para harcamıştır. Her iki devlet de bu krizi çözebilmek için Rusya ile işbirliği yapabilirler ancak bu konuda ABD ile işbirliği yapmaları gerekiyor.

Referandum sonrası oluşan gerginlikten dolayı İran ve Irak güçleri Kürdistan özerk vilayeti ile sınırda ortak askeri operasyonlar gerçekleştirdiler.

Her iki ülkede Kürt azınlığı var. O yüzden İran ve Türkiye’nin güvenlik politikasınında karşılıklı politika izlemesi bekleniyor. Türkiye İran’dan büyük miktarda doğalgaz ithal etmektedir. Her iki taraf Tahran’a karşı yaptırımlar yaptıktan sonra iki ülke arasındaki ticaret hacmini 30 milyar dolara ulaştırmak amacıyla banka ve ticari ilişkilerini güçlendirmek istiyorlar.

Son 16 yılda ilk kez, Türkiye’nin İran’la olan ticaret dengesi olumlu bir denge oluşturdu. Bu, son dört yılda gelişimsel ve sürdürülebilir eğilimlerin bir sonucudur.

İran ve Türkiye, özellikle bölgedeki Irak ve Suriye’deki ulusal çıkarlarını dikkate alarak ortak bir plan hazırlamalıdır. Bölgedeki kriz, içinde bulunduğu ülkelere zarar veriyor ve iki ülke arasında bir sınır olduğuna dikkat edilmelidir. Bölgesel kriz bölgesel işbirliği gerektirir. Bölgenin esas devletleri ile kriz zamanı işbirliği yapılması gerekiyor çünki hiç bir devlet böylesi bir sorunu tek başına çözemez

Özetle, İran ve Türkiye’nin bölgede kendi çıkarları var ve bazı durumlarda çıkar çatışması da görülüyor fakat 2017 yılında ve Suriye krizinde ve Irak Kürdüstanındakı referandumdan sonra Irak Kürdistanı ile ilgili Irak ve Suriye krizi ile ilgili Rusya ve ABD ile işbirliği yapan her iki devlet daha aktif bir rol oynamalıdırlar. Bu bölgelerdeki istikrarsızlık ve kaos, iki eyaletin istikrarı ve güvenliği üzerinde doğrudan etkisi vardır. Bölgesel krizde bölgesel işbirliği ve bölgedeki esas devletlerin yer alması önemlidir.

Belirtelim ki, Türkiye cumhurbaşkanı dün Tahran’a resmi bir ziyarette bulundu.

Ziyaretin amacı Suriye’deki silahlılarla mücadelede Rusya-Türkiye-İran koalisyonunun oluşturulmasını tartışmaktı.
Omid Shokri Kaleşar,

Enerji alanı analisti, Washington, özel olarak Eurasia Diary için Yazılmıştır