KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Suriyede iktidar kavgası: Esed ile Mahluf çekişmesi

Suriyede iktidar kavgası: Esed ile Mahluf çekişmesi

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 8 dk okuma süresi
295 0

Dünya koronavirüsün yayılmasının sonuçları ve yıkıcı etkileri ile meşgulken Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in kuzeni ve rejimin ekonomik vitrini Rami Mahluf iki video ile sosyal medyada görüldü. Videolarda insanların sempatisini kazanmak için Kuran ayetlerini ve atasözlerini kullanarak kırılmış, maruz kaldığı “adaletsizlikten” ve rejimin mal varlığını, parasını ve çalışanlarını kovuşturmasından şikayet eder bir şekilde göründü. Bu ilginç ve sürpriz ortaya çıkış, olanları anlamak için birbirine bağlanması gereken birbirini takip eden olaylar dizisinde yeni bir sahne olarak karşımıza çıkıyor. Zira kendisi, Hizbullah’ın Almanya’da terör örgütü olarak tasnif edilmesi ve üyelerinin kovuşturulmasına başlanması kararından sonra geldi.

Almanya aynı zamanda rejimin baskıcı güvenlik aygıtının iki sembol isminin soykırımı kapsayan ama kendisiyle sınırlı olmayan çeşitli suçlarla yargılanmasına (bu yargılanma aynı zamanda bizzat Esed rejiminin yargılanması olarak tanımlandı) tanık olan ülke.

Bu hadiseler sırasında, Rusya sahası aleni, keskin ve medya organları ile yetkililerin açıklamalarında daha önce görülmemiş eleştirilere tanık oldu. Bunlar, Beşşar Esed ve ülkeyi yönetme tarzına, politik ve ekonomik hayatta ciddi ve yapısal reformları uygulamakta ciddiyetsiz, Vladimir Putin’e “Esed baş ağrısı” olarak nitelenen rahatsızlığa neden olduğuna yönelik eleştirilerdi. Bugün, Rusya’da koronavirüs salgınından kaynaklanan kriz durumu ve petrol fiyatlarının aşırı düşüşü ile Putin, Suriye’deki sonu olmayan ve son derece maliyetli bataklıkta tek başına saplandığını düşünüyor. Bugün, Rusya’nın Esed rejiminden Rus korumasının maliyetine “katkıda bulunmasını” istediği biliniyor. Bu nedenle rejim, başta Mahluf olmak üzere ekonomisinin sembol isimlerine, milyarlarca doları hemen ödemek için şiddetli bir şekilde baskı yapmaya başladı. Lübnan’daki bankalardan yüz milyonlarca dolar çekilip Suriye’ye nakledildi. Bu da, Lübnan’da döviz kurunu etkiledi. Rami Mahluf kendisinden isteneni karşılayamadığı için de rejim mal varlığına el koymaya başladı.

Ancak, anlatılması gereken önemli bir arka plan var, o da Mahluf ailesinin Rusya ile ilişkisi. Geçen yıl kasım ayında İngiliz Financial Times gazetesi, Rami Mahluf ve babasının, uluslararası yaptırımları atlatmak için şüpheli ve gizemli sahte şirketlerden oluşan karmaşık bir ağ aracılığıyla paralarını kaçırmak için Moskova’yı kullandıklarına dair önemli bir araştırma haberi yayınladı. Yine o dönemde, Esed’in dayısı Muhammed Mahluf yaşanacak geçiş dönemi kapsamında Esed rejimine yeni bir alternatif arayışında olan Rusya’ya oğlu Rami’yi aday gösterdi. Bu haber Beşşar Esed’e ulaştı ve dayısı ile kuzenine yönelik öfkesi arttı. Peki ama Muhammed Mahluf oğlunu Beşşar Esed’in alternatifi olarak sunmaya nasıl cesaret etti? Bunun, iktidardaki Alevi grubun etki nüfuz alanları içerisinde önemli bir tarihi ve bugünü var.

Mahluf ailesi kendisini Esed ailesinden daha önemli ve Aleviler arasında tarihi bir yere sahip bir aile olarak tanıtıyor. Batı yani sahil bölgesinde yaşayan Aleviler daha güçlü bir şekilde Rami Mahluf ve ailesinin nüfuz bölgesi. Oradaki etkileri daha büyük. Bu bölge sakinleri, İran yerine Rusya ile işbirliğini tercih ediyorlar. Humus köyleri ve kırsalındaki Doğu Alevileri ise mutlak bir biçimde Mahir Esed, Hizbullah ve İran’a bağlılar. Bilindiği gibi, İran’a bağlı olan istihbarat organlarının aksine Suriye ordusu uzun bir zamandır Rusya’ya sadakat duyuyor. Rusların Esed’e yardım etmek için Suriye’ye geldiklerinde keşfettikleri şoklardan biri de, Suriye ordusunun yaşadığı yıpranmışlık, maruz kaldığı ciddi ve büyük İran nüfuzu oldu. Bu durum, Rusların ordunun zayıf noktalarını onarma çabalarını boşa çıkardı.

Gazi Kenan’dan Ali Habib, Asıf Şevket ve Rami Mahluf’a Rus radarına Beşşar Esed’in alternatifi olarak birçok isim takıldı. Rejim bunların neredeyse tamamından kurtuldu. Şimdi de sıra Rami Mahluf’a gelmiş görünüyor.

Rusya rejimin başındaki ismin Alevi kalmasını sağlamaya çalışıyor. Çünkü Alevilerin yönetimden uzaklaştırılmaları, sahilde bağımsız bir ülke talep etmeleri anlamına gelecek. Bu ise Rusya’nın iki müttefiki İran ve Türkiye tarafından -her biri kendi nedenleriyle- siyasi olarak reddediliyor. Buna ek olarak, Rusya bağımsız Alevi devletini destekleme maliyetini karşılayacak güçte de değil. Şimdi de Rus şemsiyesi altında bu konuda yapılan çeşitli toplantılardan sonra, Hıristiyan Ortodoks milislerin, Ortodoksların hamisi olarak Rusya tarafından Asaib Ehlil Hak ve Hizbullah gibi Suriye’deki İran milis güçlerine karşı silahlandırılmasından bahsediliyor.

Rami Mahluf Suriye devriminin başlangıcında çok anlamlı bir ifade kullanmıştı: “İsrail’in güvenliği Suriye’nin güvenliğidir.” Bununla iki ülke arasındaki ilişkiyi ve bugünkü konumunun önemine işaret ediyordu. Rusya’nın Beşşar’ın halefi olarak seçtiği kartlardan biri daha yandı. Yayınladığı son videolar ile Mahluf, sahil bölgesindeki tabanına hitap ediyor. Beşşar Esed’in “Sünni” eşi Esma Esed (Rami Mahluf’un destekçileri, Osmanlı hanedanından olduğunu öne sürüyorlar) grubu lehine kendi aleyhine döndüğü gibi bir algıya kapılmalarını sağlamayı amaçlıyor. Lübnan’da yaşananlar da Suriye ile ilişkili. Zira oradaki Hizbullah hükümeti, Esed ile bedeli ne olursa olsun ilişkileri tamamen normalleştirmek için baskı yapıyor.

Rusya, içeriği değiştirmeden özü korumasını, “Caesar” adıyla bilinen ABD yaptırımlarını aşmasını, yeniden imar projelerini garanti edecek ve şekli bir siyasi değişim gerçekleştirmesini sağlayacak bir alternatif arıyordu. Rami Mahluf kartının da yanmasından sonra yeni bir aday arayışı devam ediyor.
Hüseyin Şubukşi
şarkulavsat

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir