Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Azerbaycan, Tacikistan ve Özbekistan’ı kapsayacak olan dış gezi programı açıklandı. Devlet başkan yardımcısı Yuri Ushakov tarafından açıklanan geziler Eylül ve Ekim aylarında gerçekleşecek.
Eylül sonlarında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Azerbaycan’ı ziyaret edecek. Ayrıca, 27-28 Eylül tarihleri arasında devlet başkanı, Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de BDT liderlerinin iştirak edeceği bir toplantıya katılacak. Vladimir Putin’in Özbekistan’a ziyareti ise Ekim ayı için planlanıyor. Özbekistan’ın Türkiye ile ilişkilerinin bahar havasına girmesinden sonra Putinin bu ziyareti olağan bir ziyaret olmaktan öte dikkatleri üzerine çekecektir.
Ayrıca, yıl sonuna kadar Rusya, Rusya, İran ve Azerbaycan cumhurbaşkanlarının katılımıyla üçlü bir zirveye Putin ev sahipliği yapacak. İran ABD ilişkilerinin son derece gergin ve kritik olduğu bu günlerde gerçekleşecek olan bu zirvenin gündemi yoğun olacağa benzemektedir.
İlk defa, Rusya Federasyonu, İran ve Azerbaycan’ın başkanlarının toplantısı 2016 yılında yapılmıştı. zirve Bakü ve Tahran’da yapıldı. Şimdi ise sıra Moskova’da. İlham Aliyev Putin görüşmesi bu yıl 5. Kez gerçekleşmiş olacak. Bu zirve oldukça önemli olup Kafkaslara barış ve istikrarın gelmesi konusunda dikkatleri üzerine çekecek olan zirvede Hazarın yeni statüsü ve Azerbaycan tarafından gündeme getirilecek olan Karabağ meselesi masaya yatırılması beklenmektedir. Putin Türkiye’de gerçekleşen değişimin Rusya ve İran’da da gerçekleşeceğini bildiği için bu sürecin en az hasar ile nasıl atlatılabileceğinin hesabını yapmaktadır. İstanbul Moskova Tahran coğrafyanın kaderini birlikte yaşıyorlar. 1905 Moskova , 1906 İran meşrutiyeti, 1908 İstanbul II. Meşrutiyet hareketi; 1917 Moskovada Bolşevik ihtilali, 1923 İstanbuldan Ankaraya milli hükümet, 1925 İranda Türklerden Farslara geçen bir devlet yapısı reformu; 1979 İranda İslam Cumhuriyeti devrimi, 1980 Türkiyede askeri ihtilal, 1992de Rusya SSCB modelinden federasyon modeline geçiş, 24 haziran 2018 Türkiye yapısal bir reform yaparak cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçti. Şimdi Rusya ve İrandan da yapısal bir devrim beklenmektedir. Putin hem Rusyayı ve hem de İranı dönüştürebilecek mi . İşte Putinin baş döndürücü Dış seyahatlerinin altında yatan gerçek bu mu sorusunu gündeme getirmektedir. 7 Elülde Tahranda yapılan 3 lü zirve Tahran için iyi bir fırsat idi. Bu zirvede İran ABD gerginlik stratejilerine son verebilecek bir model geliştirilebilir, böylece ABD İran doktrininden vaz geçer ve yönünü uyuyan dev Çin’e Asyapasifiğe çevirebilirdi. Bu fırsat henüz kaçmış değil ama her geçen gün Ortadoğuda savaş tehlikesini tırmandırmaktadır. Çin ABDnin asyapasifiğe gelmesini istemediği için ABDyi İran ve Ortadoğuda oyalamak istemektedir. Putin artık yol ayrımındadır. ABDnin göze alacağı bir İran ve genişletilmiş Ortadoğu savaşı en fazla Rusya ve İranı sıkıntıya sokacaktır.
kafkassam
