İran’ın Huzistan eyaletinin HürremŞehr kentinden dün itibariyle yoğunlaşan gösteriler İran gündeminin ilk sırasına yerleşti. Cuma günü, bölgedeki su kıtlığı sebebiyle başlayan gösteriler sokakların alevlere teslim olduğu ve gerçek mermiler ile göstericilere müdahalede bulunan polis kuvvetlerinin 4 kişinin hayatını kaybetmesine yol açtığı bir tabloya evrildi. Demografik açıdan Arap nüfusunun yoğunlaştığı HürremŞehr’de yaşanan gösteriler, eş zamanlı olarak İran’ın büyük kentlerinde yaşanan esnaf gösterileri ile İran rejimini tedirginliğe sevk etmektedir. Ekonomik kriz gerekçesi ile yaşanan protestolara etnik temelli bir ayaklanmanın eklenmesi İran rejimi açısından başa çıkılabilmesi zor bir tabloyu ortaya çıkaracaktır. HürremŞehr’de yaşanan gösterilerin kapsam ve etki olarak büyümesi ve esnaf protestolarının güçlenmesi çok etnili bir demografik yapıya sahip olan İran’da hem etnik memnuniyetsizliklerin hem de toplumsal ve ekonomik memnuniyetsizliklerin kaotik bir ortamı yaratmasını beraberinde getirebilecektir.
Bu bağlamda İran rejimi, esnaf protestolarının başlangıcından itibaren sahip olduğu, gösterileri ve göstericileri ABD’nin İran’a yönelik ekonomik savaşının parçası olmakla itham eden anlayış ve söylemi HürremŞehr gösterilerine yönelik olarak da benimseyecektir. Buna ek olarak, etnik provakasyon söylemi temelinde, HürremŞehr gösterilerinin Suudi Arabistan ve DAEŞ komplosu olarak tanımlanabileceği ve bir olağanüstü hal ilanı da olasılık dahilindedir. Dolayısıyla İran rejiminin, ekonomik ve toplumsal sorunların ve memnuniyetsizliklerin kaynağı olarak ülke dışını sorumlu tutma stratejisini devam ettireceği ve mevcut sistemin yarattığı sorunları görmezden gelmeye devam edeceği öngörülebilmektedir.
Çağatay BALCI/Kafkassam İran Uzmanı