Bu ölkə də Rusiyanı böyük təhlükə adlandırdı
Yaponiya Müdafiə Nazirliyinin illik hesabaında Rusiya ilk dəfə “tək və əsas təhlükə” kimi qiymətləndirilib. Hesabat Yaponiya Nazirlər Kabinetinə təqdim edilib. Sənəddə Rusiyanın siyasətinin Avropa üçün təhlükə mənbəyi olduğu vurğulansa da, Kremlin Kuril adalarıyla bağlı artan fəallığı da təhlükə kimi qiymətləndirilib. Rusiya Kuril adalarında yerləşdirdiyi hərbi texnikanın sayını artırıb. Yaponiya Kuril adalarını özününkü hesab edir.
Rusiya müstəqillik qazandıqdan sonra Yaponiya ilə münasibətləri normal idi. İki ölkənin liderləri tez-tez görüşür və geniş fikir mübadiləsi aparırdılar. Rusiyanın ilk prezidenti Boris Yeltsin hətta bir ara Kuril adalarını Yaponiyaya geri qaytarmağa hazır idi. Ancaq Vladimir Putin prezident seçildikdən sonra Kuril adalarının Yaponiyaya geri qaytarılması fikrindən imtina etdi. Rusiya 2014-cü ildə Krımı ilhaq etdikdən və Ukraynaya qarşı keçən ilin fevralında müharibəyə başladıqdan sonra Tokio ilə Kreml arasında dialoq faktiki dayandırıldı. Yaponiya ABŞ və Avropa İttifaqının Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalara qoşuldu. Yaponiyadan Rusiyaya mühərrik gücü böyük olan avtomobillərin ixracı qadağan edilib. Rusiyada son Konstitusiya dəyişikliyi Tokioda növbəti narazılıq yaratdı. Çünki Konstitusiyadakı dəyişikliyə görə Rusiyanı idarə edənlərə ərazi “güzəşti” qadağan edilib. Həmin bəndə görə, Rusiyanın Kuril adalarını Yaponiyaya geri qaytarmasının qarşısı alınıb.
Rusiya-Yaponiya münasibətlərinin normallaşması Kreml Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəni dayandırmalı və Kuril adalarıyla bağlı danışıqları davam etdirməlidir. Ancaq bunun indiki şərtlə altında reallaşması problematikdir. Yaponiya Müdafiə Nazirliyinin son hesabatında Rusiyanın Ukraynaya hücumu beynəlxalq nizamın pozulması kimi qiymətləndirilib.
Yaponiya Müdafiə Nazirliyinin hazırladığı hesabatda Rusiyanın Çinlə hərbi strateji ittifaqı güclədirməsi də bölgə üçün böyük təhlükə kimi qiymətləndirilib. Tokionun dəyərləndirlməsi əsaslıdır. ABŞ Milli Kəşfiyyat Xidmətinin hesabatına görə, Çinin Rusiyaya ixrac etdiyi texnologiyaların və avadanlıqların sayı artıb və Kreml əldə etdiyi bu texnologiya və avadanlıqlardan Ukraynaya qarşı müharibədə istifadə edir. Hesabatda qeyd edilib ki, Rusiyanın hərbi gücünü artırmasında əsas dövlət Çindir. Misal üçün Çin Rusiyaya 12 milyon dollar dəyərində pilotsuz uçuş aparatları çatdırıb.
Elhan Şahinoğlu
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
