İkinci Dünya Savaşının ardından Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin 14 Mayıs 1955’te askeri birlik ve dostluk anlaşmasını imzalamasıyla Varşova Paktı kuruldu. Bu ülkeler neden böyle bir pakta gerek duymuşlardı? Çünkü NATO’ya bağlı Batı Avrupa Birliği’nin kurulması, Varşova Paktı’nın oluşumunu tetikledi. Avrupa’da ortaya çıkan savaş tehlikesi; SSCB ile Doğu Avrupa’daki müttefiklerinin Varşova Paktı’nı kurmalarına gerekçesiydi.
Varşova Paktı’nın kuruluş süreci incelendiğinde NATO’ya benzer özellikler taşıdığı görülür. Meselâ üyelerden herhangi birine askerî bir saldırı olduğunda saldırıya uğrayan devlete, diğer üye devletler yardım. etmek zorundadır. Bu antlaşmada üye devletlerin güvenliğini korumak, temel amaçtır. Almanya ve Almanya’ya yakın olan tüm devletlerin saldırılarına ve bu saldırılara destek verecek NATO’ya karşı oluşturulan Varşova Pakt’ında birçok ülke yer aldı. Orta ve Doğu Avrupa Ülkeleri Arnavutluk, Romanya, Çekoslovakya, Sovyetler Birliği, Macaristan, Polonya, Demokratik Almanya Cumhuriyeti ülkeleri pakt üyesi oldu.
Bu oluşum, en çok Sovyetler Birliği’nin işine yaradı. NATO tehdidini NATO karşıtlığıyla taçlandırdı. Bu çabasının karşılığını reelpolitik kazanca dönüştürdü. Sonuçta Varşova paktı ile hakimiyet alanını genişletti. Sovyetlerin bu jeostratejik çıkışı en çokta NATO üyesi ABD’nin ekmeğine yağ sürdü. Amerikalılar Sovyet rejimi ve Komünizm tehlikesini abartarak küresel güç oldu. Sovyetlerin emperyalist politikalarını öne çekerek Trump’ın son NATO toplantısında yaptığı gibi NATO üyesi Avrupa ülkelerini ve tek Müslüman katılımcısı Türkiye’yi, zaman zaman aba altından Rus sopası göstererek egemenliğini pekiştirdi. ABD ve SSCB ara sıra paslaşıyordu. Bu nedenle Sovyet rejimi; Amerikalıları haklı çıkaran adımlar atmadı değil. Sovyetler Birliği Macaristan ve Çekoslovakya gibi ülkelere askeri birliklerini yerleştirerek ABD’nin SSCB aleyhinde dünya kamuoyuna pompaladığı imajı doğruladı. Kasım 1956’da Budapeşte’de gerçekleştirilen isyanı bastırmak isteyen Sovyet askerleri iki gün içerisinde üç bin kişiyi öldürdü. Yine 1968’de Çekoslovakya’da Alexander Dubçek önderliğindeki komünist kesim, ülkede demokratikleşme ve liberal reformlar yapılması yönünde eylemlere yönelince Moskova yedi bin Sovyet tankını Prag’a soktu.
Bu de facto durum karşısında Varşova Paktı üyeleri burunlarının dibindeki Sovyetlerin NATO’dan daha tehlikeli olduğunu düşünmeye başladı.Varşova paktı sone erene kadar yönetim,Sovyetler Birliğindeydi. Sovyet yönetiminin haberi olmadan deyim yerindeyse kuş uçmazdı. Pakt dostluk ve askeri birlik anlaşmasıydı. Her ne kadar bu pakt sözde katılımcı üye ülkelerin dostluğu için oluşturulsa da gerçekte Varşova paktı Doğu ve Batı devletleri arasında uzun sürecek soğuk savaşın, silahlanma yarışının temelleri atılmıştı. 1980’li yıllara gelindiğinde, uygulanan Sovyetler Birliğinin ağır politikaları göze batmaya ve rahatsız etmeye başladı. Ekim 1990’da Demokratik Almanya Cumhuriyeti, Federal Almanya’ya katılarak Varşova paktından ayrıldı.
1990’da Amerika ve Sovyetler Birliğinin arasındaki rekabetin en büyük kanıtı Berlin Duvarı yıkıldı. SSCB ve Varşova Paktı yıkılan duvarın altında kaldı. Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesiyle SSCB’nin iç sorunları arttı ve SSCB dağıldı. Varşova paktına üye ülkelerin çoğu sosyalist rejimi bırakıp çok partili sisteme geçiş yaptılar. Ortaya çıkan bu karışıklıklar sebebiyle, birlik bozuldu ve alınan kararla 1 Temmuz 1991’de Varşova paktı fiilen sonlandırıldı. Pakt; işlevini yitirince Mağdur ülkeler alternatif çözüm yolları arayışına girdi. Rusya dışındaki diğer Varşova paktı üyeleri sırasıyla NATO üyesi olmaya başladı. Polonya, Çek cumhuriyeti ve Macaristan 1999, Bulgaristan, Slovakya, Slovenya, Baltık ülkeleri 2004’ te Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı’na (NATO) katıldı.
North Athlantic Traty Organization-NATO-Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü; Birleşmiş Milletler Örgütü’ne üye ülkelerden bazılarının 1949’da kendi aralarında yeni bir birleşme ve dayanışma örgütlenmesine girişmesiyle ortaya çıktı. Bu örgütü Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Fransa, İngiltere, İzlanda, Hollanda, Belçika, İtalya, Danimarka, Norveç ve Portekiz kurdu. NATO, yani Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, üye ülkelerin özgürlük ve güvenliklerini korumak amacıyla ortaya çıkmış, uluslararası askeri bir ittifak kuruluşu. NATO’nun amaç ve yöntemleri; 17 Mart 1948’de Belçika, Birleşik Krallık (İngiltere), Fransa, Hollanda ve Lüksemburg tarafından Soğuk Savaş’ın başındaki Sovyet tehdidine karşı imzalanan ortak savunma antlaşması Brüksel Antlaşmasını referans almıştı. İşin başında İkinci Dünya Savaşından galip çıkan ABD vardı. 1948’de Avrupalı liderler, Pentagon’da Amerikalı askeri ve diplomatik yetkilerle görüşmesi, 4 Nisan 1949’da Kuzey Atlantik Antlaşması’nın imzalanması ile sonuçlandı.
1989 devrimleri ve 1991’de Varşova Paktı’nın dağılması, NATO’nun fiili rakibi Varşova Paktı’nı ortadan kaldırdı. Bu gelişme doğal olarak NATO’nun amacında, görevlerinde, Avrupa’ya odaklanmasında stratejik değişikliklere gitmesinin önünü açtı. Bu değişim süreci; 1990’da Paris’te NATO ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan ve askeri kuvvetleri azaltmaya yönelik “Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması” ile başladı. NATO, askeri harcamalarını azaltma başladı. Soğuk Savaş sonrası NATO’nun askeri yapısı azaltıldı; acil müdahale kuvvetleri oluşturuldu. Sovyetler Birliği’nin çökmesi ile Avrupa’daki askeri dengeler değişti. Ortada düşman konseptine uygun askeri güç falan yoktu. Yeni düşman imajı yaratılmakta gecikilmedi. NATO tatbikatlarında düşman simgesi, komünizmi temsilen kırmızı işaret yerine İslam’ı temsilen yeşil renk kullanılmaya başlandı. Bununla da kalmadı? NATO’nun Norveç’te düzenlenen tatbikatında, Atatürk ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın düşman hedefler arasına konuldu.
Şimdi soru şu; sözde Sovyet yayılmacılığı, Komünizm ve ateizm tehlikesine karşı Vatikan ekseninde kurulan NATO neden halen devam ediyor? Sovyetler Birliği çöktü, Varşova Paktı tarihe karıştı. Dolayısıyla NATO’nun varoluş nedeni yok oldu. O halde NATO neden dağılmadı? NATO Türkiye’nin S400 hava savunma sistemini edinmesinden neden rahatsız? Yoksa gizli ajandalarında Türkiye’nin işgal edilmesi mı var?
Yanlış anlaşılmasın ben Türkiye NATO’dan çıksın demiyorum. NATO kuruluş gerekçesi ortadan kalktığı için tıpkı Varşova Paktı gibi fesh edilmeli diyorum.
Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39
