Ermenistan: Nvidia çip transferi onaylandı, yapay zeka projesi ilerliyor

ABD düzenleyicilerinin gelişmiş Nvidia çiplerinin transferini onaylamasının ardından, Ermenistan’ın yapay zeka ve süper bilgisayar merkezi geliştirmek için 500 milyon dolarlık girişimi önemli bir adım attı .

Proje, Haziran ayında San Francisco ve Erivan’da ofisleri bulunan ve Ermenistan hükümetiyle iş birliği yapan yapay zeka girişimi Firebird tarafından geliştiriliyor.

Başbakan Nikol Paşinyan, 20 Kasım’da düzenlediği basın toplantısında , çip transferi onay sürecini hızlandırmak için ABD Başkanı Donald Trump’a bizzat lobi yaptığını ve konuyu Trump’ın arabuluculuğunda gerçekleşen ve Ağustos ayında Ermenistan ile Azerbaycan arasında Beyaz Saray’da imzalanan geçici barış anlaşmasının bir parçası olarak çerçevelediğini açıkladı.

Paşinyan gazetecilere, “Beyaz Saray’ın hızlı ve uygun bir şekilde yanıt vermesinden mutluluk ve minnettarım. Sonuç olarak, proje artık güvenle ilerleyecek,” dedi .

Ermeni yapay zeka merkezi , şirketin “benzersiz performans, verimlilik ve ölçekle üretken yapay zekada bir sonraki bölümü tanımlayan” bir çip olarak tanımladığı Nvidia Blackwell GPU’larını alacak . Ayrıca 20 Kasım’da Michael Dell, sosyal medya aracılığıyla şirketinin PowerEdge sunucuları tedarik edeceğini duyurdu . Dell, bu girişimi “her iki ülkede de sorumlu yapay zeka inovasyonunu ilerletmek” olarak övdü.

Paşinyan ise, Firebird projesini Ermenistan’ın ekonomik kalkınması için “önemli stratejik öneme” sahip olarak nitelendirerek, ülkeyi Kafkasya’da yapay zekâ ve bilişim alanında lider konuma taşıyacağını belirtti. Ulusal güvenlik alanında, Bakü’nün savaş alanındaki insansız hava araçlarının kullanımındaki üstünlüğü sayesinde İkinci Karabağ Savaşı sırasında Ermenistan’ı kesin bir yenilgiye uğratmasının ardından, yapay zekâ projesi Ermenistan’ın Azerbaycan ile stratejik eşitliği yeniden kazanmasına yardımcı olabilir .

Firebird’den yapılan açıklamaya göre girişim, “girişimci vizyonu, dünya standartlarında altyapıyı ve küresel iş birliğini bir araya getirerek inovasyon ve büyüme için yeni fırsatlar yaratmayı” amaçlıyor.

Projenin ilk aşamasının 2026 yılının ortalarında başlaması bekleniyor. 100 megavatlık veri merkezi, yaklaşık 120.000 nüfuslu bir şehrin tükettiği elektrik miktarına eşdeğer yıllık elektrik tüketecek . Böyle bir tesis, soğutma için günde 500.000 galondan fazla suya ihtiyaç duyabilir.

Veri merkezinin altyapısının oluşturulmasında Telecom Armenia’nın ana şirketi ve İrlanda’nın Imagine Broadband şirketi birlikte görev alıyor.

Firebird’ün pek de iyi bir geçmişi yok. Ermenistan Afeyan Vakfı, şirket açıklamasında “kurucu yatırımcı” olarak listeleniyor. Vakfın “müdürü” ise, biyoteknoloji firması Moderna’nın kuruluşunda önemli rol oynayan girişim sermayedarı Noubar Afeyan .