F35 ,ABD’nin 2040’lı yıllarda temel hava savunma ve uçak ihtiyacını giderilmesi gereksinimlerini karşılamak amacıyla üretmeye çalıştığı, ülkemiz dahil tüm dünya kamu oyunu işgal eden bir uçak.1997 yılında ABD ordusu tarafından yapılan yarışma sonucunda Boeing x 32 karşısında yarışmayı kazanan uçaktır. Boeing x 35 kaybetme sebepleri teknik konular olsa de birkaç örnek vermek istenirse Boeing’in Vtol sisteminin (dikey kalkış) İngiliz Harrier uçakları gibi geleneksel iken X 35 ‘in devrim nitelindeki egzoz sisteminin aşağı doğru yönlendirilmesi sistemi olarak belirtilmiştir. Çeşitli görev tanımları için Boeing iki farklı uçak kullanırken F-35 tek uçakla tüm görevleri geçtiği için kazandığı ilan edilmiştir.
F 35 2006 yılında ilk uçuşunu tamamlamasının tam 6 yıl sonra ,2012 yılında ABD ordusunu ilk teslimatları gerçekleştirilmeye başlandı.5’nci nesil yeni savaş uçağı olarak tanımlanan f-35’in hızı çevikliği, operasyon el ağ özelliği, sensörler sayesinde istihbarat toplama ve komuta kontrol uçağı olma, yer ,hava ,kara unsurları ile entegre çalışabilme ve istihbarat paylaşabilme ,gelişmiş elektronik harp yeteneği, koalisyon güçleri ile rahat entegre olabilme özelliklerine sahip bir uçak olarak tanımlanmıştır. Uçağın daha sayamadığımız ve övülen br çok yeteneğe sahiptir.
Diğer yandan ise F-35 konusunda hiç te azımsanmayacak düzeyde olumsuz yorumlar basında yer almaktadır. Maliyeti, Yazılım hataları, Başlık personel uyumsuzluğu, Ateş kontrol sistemlerindeki sıkıntılar, Pilot tayyare uyumsuzluğu gibi konularda bir çok hata ve ağır eleştiriler Avrupa ve Amerika basınında yer almıştır. Özellikle İngilizlerin bu kadar pahalı bir projeye ihtiyaç durulup duyulmadı yakın zamanda sorgulandı ve sorgulanmaya devam etmektedir.
İspanya ve Almayanın kendi savaş uçağını ortak üretmesi konusunda anlaşmanın imzalandığını Kafkasam’da yazılmıştır. Çin’in Chengdu J 2o ‘si için F 35’in kopyası yakıştırmaları yapılmıştır. Üstelik Çin’in 2019 ve ya2020 ‘de kendi ürettiği Ws-15 motorları ile uçurmayı planladığı J-20’sinin testlerinin Rus AL-35 motorlarıyla yapmaya devam etmesidir.
Rusya Su-57 PAK-Fa (ı-21) , 5 nesil uçak programını ABD ile yakın tarihlerde başlatmış , 2001 yılında onaylanan proje 2007 yılında uçuş testlerine başlamış bir uçak olarak ortaya çıkmıştır.
F 35 ile Su 57 arasındaki sürekli radar üstünlüğü, gizlilik gibi konularda yarış ve teknoloji yatırımları devam etmektedir ve iki uçakta kendini geliştirmeye devam etmektedir. Bu noktada değinilmesi gereken nokta ülkemizde yıllarını havacılığa vermiş üstatlarımız -komutanlarımız yerine ömrünü bedava uçak bileti peşinde geçirmiş büyük vatanseverlerin mevcut teknoloji hakkında yorumlarıdır.
Kafkassam / Ömer GÖK
https://www.flightsim.com/vbfs/showthread.php?5803-Boeing-X32-vs-Lockheed-Martin-F-35-Joint-strike-fighter
http://theconversation.com/what-went-wrong-with-the-f-35-lockheed-martins-joint-strike-fighter-60905
https://gizmodo.com/the-fighter-jet-we-could-have-built-instead-of-the-f-35-1603031982
https://www.f35.com/about/capabilities
https://www.scientificamerican.com/article/what-went-wrong-with-the-f-35-lockheed-martins-joint-strike-fighter/
https://sputniknews.com/military/201706131054568881-f35-fails-germany-spain-airbus/
https://medium.com/war-is-boring/the-f-35-is-a-terrible-fighter-bomber-and-attacker-and-unfit-for-aircraft-carriers-c6e36763574b
China ramping J20 stealth fighter production and should have improved WS-15 engine by 2019
China ramping J20 stealth fighter production and should have improved WS-15 engine by 2019
https://tr.sputniknews.com/savunma/201705021028315516-turkiye-azerbaycan-ortak-tatbikat/
https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/turkiye-azerbaycan-savunma-is-birliginden-askeri-ittifaka/952323
