1971 yılında ortak üretim amaçlı projelendirilmeye başlayıp bir çok ad ve şekilde dizayn edilen ve 1983 ‘te Alman, Fransız, İngiliz, İspanyol ve İtalya ortaklığında (FEFA) Gelecek Avrupa Savaş Uçağı projesi temelli ortaya koyulan Eurofighter ,Eurofighter typhon IPA4 adıyla ilk testlerine 2004 yılında başlıya bilmiştir. Uzun, karmaşık, ticari ve uluslararası görüşmeleri, kavgaları, masadan kalkmaları, arkada bırakan proje 16 ocak 2008 yılında ilk uçuşunu yapmayı başardı. Ana merkez gövdesini Alman Premium AEROREC’İn, sağ Kanat sistemlerinin İspanyol EADS CASA, Ön gövde sistemlerini İngiliz BAE, sol kanadını Fransız Leonardo’nun yaptığı ortak uçaktır. Euroradar CAPTOR radar sistemi taşıyan uçağın teknik olarak beşinci nesil uçaklarla yarışır niteliktedir.2005 yılında Singapur’da yapılan testlerde 3 RSAF f-16 ya karşı tek başına test mücadelesini kazanan Typhoon, dönemin İngiliz hava kuvvetleri tarafından çok beğenilen ve takdir edilen bir uçak oldu. Almanya, İtalya, Kuveyt, Umman, Suudi Arabistan, Katar, İspanya, Birleşik Krallığı’n hali hazırda kullanıcı olduğu uçak birçok silah sistemi ve versiyonları ile hizmet verebilmektedir.
20 Haziran günü Reuters Almanya’nın ABD’den Typoon’ların NATO’nun nükleer bombalarını taşıyıp taşıyamayacağı konusunda izin verilip verilmeyeceğini ABD’den sorduğunu iddia etti. Kendi nükleer bombası olmasa ’da NATO’nun Almanya’daki üssünde nükleer başlıklı bombaların bulunduğu bilinmektedir. Bu sebeple Alman savunma bakanlığının nisan ayında ABD savunma bakanlığından Tpoon’ların sertifikasyonun mümkün olup olmadığını, bu sertifikasyonun ne kadar süreceği konusunda mektup gönderdiğini iddia etti. Almanya Tornadoları NATO bünyesinde kullanmakta ve yakın zamanda bu Tornadoları emekliye ayırmaya başlayacağından yerini Typoon ‘lar ile doldurma planlaması yapmaktadır. Yakın zamanda Fransızlar ile ’de başlatılan uçak projesi ile Almanya’nın ABD F35 konusunda kararız olduğunu artık gün yüzüne çıkmaktadır. Bugün f-35’lerin bile nükleer bomba tasıma sertifikasyonun olmadığını beyan eden uzmanlara göre bu sertifikasyon sürecinin 10 yıldan önce tamamlanmasının mümkün olmadığını iddia etmektedirler.
Bir diğer iddia ise ABD’nin bu sertifikasyon sürecini geciktireceği, bu geciktirmeye sebep olarak NATO’nun tam görünmez kabiliyete sahip F-35 var iken nükleer bir bombayı Typoon’a teslim etmekte istemediği iddia edeceklerini beyan etmektedir. Gecen ay geçekleşen G 7 toplantısında Trump ile Avrupalı liderler arsındaki gerginliğin temelinde de bu sıkıntının yattığı diğer iddialar arasındadır.
Ömer Gök/ Kafkassam
Kaynakça
https://taskandpurpose.com/germany-nuclear-eurofighter-f-35/
http://www.airbus.com/company.html?queryStr=Eurofighter&pid=1
http://www.casa.eads.net/
www.premium-aerotec.com
https://www.eurofighter.com/
www.leonardocompany.com
http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/52066.stm
https://www.flightglobal.com/news/articles/farnborough-bae-wins-10-year-typhoon-support-deal-427433/
https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-09-18/qatar-to-buy-24-typhoon-jets-to-beef-up-u-k-defense-partnership
https://www.reuters.com/article/us-bae-systems-malaysia/bae-proposes-uk-government-financing-to-malaysia-for-typhoon-jet-deal-idUSKBN1FX0DY
https://airforcesmonthly.keypublishing.com/2018/02/06/latest-omani-typhoons-on-delivery/
https://uk.reuters.com/article/uk-germany-military-fighter/germany-presses-u-s-on-potential-eurofighter-nuclear-role-idUKKBN1JG1K1
