Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti’nin aldığı ilk kararlardan biri Kabil’de temsilcilik açmak olmuş, bu çerçevede Afgan asıllı bir Türk subayı olan Abdurrahman Samadan Kabil’e temsilci atanmış ve iki ülke arasında diplomatik ilişkiler 1921 tarihli Türkiye-Afganistan İttifak Muahedenamesiyle başlatılmıştı. Türk Büyükelçiliği Kabil’de açılan ilk diplomatik misyondur. Türkiye’nin Afganistan politikasında dört unsur ön planda; Afganistan’ın birlik ve bütünlüğünün korunması, güvenlik ve istikrarının sağlanması, ülkede halk desteğini ve katılımı ön planda tutan geniş tabanlı siyasi yapının güçlenmesi ve Afganistan’ın terörden ve aşırı akımlardan arındırılarak, halkın huzur ve refaha kavuşturulması.(1) Abdurrahman Samadan sonrası Kabil’e kim ve neden büyükelçi atandı dersiniz? Arabistan’da vazife yaptığı dönemde İngiliz ordusuna ve isyancı Araplara kök söktüren Medine Muhafızı Fahrettin Paşa! Türkiye bu hamlesi ile Hindistan üzerinden Afganistan’a ve oradan da Tahran ve Bakü’ye inmek isteyen İngiltere’nin önünü Kabil’de kesti. İngiliz istihbaratının, Müslümanların gözünde küçük düşürerek etkisizleştirmek amacıyla Sebataist ilan ettiği Mustafa Kemal Paşa, 20 Ağustos 1920’de Afganistan’a gönderdiği ilk Türk temsilcisi Abdurrahman Bey’le Emanullah Han’a yazdığı mektupta “İngilizlere karşı birlikte savaşalım” önerisinde bulunmuştu.
Fahrettin Paşa başkanlığında Türk elçilik heyeti 19 Mart 1922 günü Ankara’dan hareket etti. Trabzon, Batum, Bitlis, Bakü yoluyla 25 Mayıs’ta Afganistan’ın Herat kentine ulaştı, burada büyük bir törenle karşılandı. O tarihte Afganistan’da 200 kadar Türk subayı görev yapmakta, İngiliz ordusuna karşı savaşan Afgan ordusunu eğitmekte sevk ve idare etmekteydi. Mustafa Kemal Paşa’nın Afganistan’a büyük önem verdiği görülüyor. Medine eski Muhafızı Fahrettin (Türkkan) Paşa, Kabil’e Elçi olarak atanması ve 26 Haziran 1922-12 Mayıs 1926 tarihleri arasında görev yapması bunu göstertmektedir. Fahrettin Paşa’yı takiben Atatürk zamanında Kabil’de, Nebil Bey (Batı) 17 Mayıs 1926-30 Haziran 1928 (Elçi), Yusuf Hikmet Bayur (Atatürk’ün Özel Kalem Müdürü) 30 Haziran 1928-1 Ağustos 1931 ve Mahmut Şevket Esendal 19 Kasım 1933-31 Ekim 1941 tarihleri arasında Büyükelçi olarak görev yapmışlardır. Türkiye Cumhuriyetinin Afganistan’ı tahkimatı sayesinde İngilizler Hindistan üzerinden Orta Asya’ya yayılamadığı gibi Tahran ve Bakü’ye de ulaşamadılar.(2) Uzun sözün kısası Ankara bu coğrafyada her dönem varlığını hissettirdi, ben buradayım dedi.
Neden bunları yazıyorum? Türkiye’de, bir yıldan uzun süredir sürgünde olan Dostum, görevine devam etmek için Kabil’e döndü. Dostum’u Ankara’dan Kabil’e taşıyan uçağın inişinden kısa bir süre sonra Kabil Havalimanı’nda patlama meydana geldi. Bomba yüklü bir araçla düzenlenen intihar saldırısıydı. Dostum yara almadan kurtuldu. Patlamada en az 10 kişi yaşamını yitirdi. Patlama havalimanı girişine yakın bir bölgede, Dostum’un araç konvoyu havaalanını terk ettikten kısa bir süre sonra gerçekleşti. Dostum; Türkiye’den Kabile Ekim ayında gerçekleşecek olan seçimler için Afganistan’a geri dönmüştü.(3) Oysa Raşit Dostum’un geri dönüş gerekçesi biraz daha farklı. ABD uzun süredir Afganistan’daki askeri varlığını bırakın azaltmayı her geçen gün tahkim ediyor. ABD öncülüğündeki koalisyonun Afganistan’ı işgali ve Taliban yönetimini devirmesinden sonra ABD’nin Afganistan’a askeri müdahalesi neredeyse 17. yılını doldurdu. Bu süreçte ABD bütçesinden 700 milyon dolar harcandı ve 2400 ABD askeri Afganistan’da öldürüldü. ABD’nin halen Afganistan’da 9 bin 800 askeri bulunuyor. Yaklaşan Çin fırtınasına bakılırsa ABD işgalinin devam edeceği öngörülebilir. 3 Ağustos 2017’de; “ Donald Trump’ın, John Bass’ı Kabil Büyükelçiliğine atamasının önümüzdeki süreçte Afganistan’ın hayli karışması ile yorumlanabileceğini” belirtmiştim. Gürcistan ve Türkiye deneyimli Afganistan’ın yeni büyükelçisi John Bass Kabil’deki dünyanın en büyük sefaretinde görev yaptığı sürece milyarlarca euroluk bütçesi ile ABD’li, Afgan ve diğer ülkelerden 3 bin personelden sorumlu olacak. Eğer ihtiyaç hissedilirse terörle mücadele kapsamında 9 bin 800 askeri personele 5 bin ABD askeri daha eklenebilecek. Şimdi soru şu; ABD Afganistan’daki askeri varlığını neden devam ettirmek istiyor?
İlk akla gelen emperyalist geleneğinden dolayı ABD’nin Afganistan’ın enerji kaynaklarını ele geçirmek için böylesi bir askeri harekâtta bulunduğudur ve doğrudur ancak asıl neden bu değildir! ABD’nin Afganistan’ı işgal sebeplerinin belki de birincil nedeni bu bölgede oluşan Rusya, İran, Hindistan, Çin ve Pakistan’ı yakından takip etmek ve kendi karşıtı bir blok haline gelmesini önlemekti. Öncelikle Afganistan içinde kontrol edemeyeceği aktörleri tasfiye çerçevesinde Rus ordularına direnişindeki başarısından dolayı halk arasında Pencir Vadisi Aslanı lakabıyla anılan Tacik asıllı Ahmet Şah Mesut İkiz kulelerin vurulmasından 2 gün önce öldürülmüştü.(4) Şimdi de Raşit Dostum’u öldürmek istediler. Raşit Dostum’dan ne istiyorlar, kim bu Raşit Dostum? 1953’te Afganistan’ın kuzeyindeki Şibergan şehrinde doğdu. Sovyetlerin Afganistan’da açtığı bir doğalgaz tesisinde işçiydi. Kısa sürede tesis içinde örgütlü işçi sendikasının başkanı oldu. Bu dönemde Afganistan içinde Sovyet yanlısı bir rejim vardı ve muhalifler bu yönetime karşı savaşıyordu. Bu savaşta kendilerine mücahit denilen Suudi (CIA) etkisindeki gruplar, ülke kuzeyindeki Türkmen, Özbek ve Taciklere karşı tavır alınca, Dostum kuzeyden topladığı milislerle çatışmalar içine girdi. Sovyetlerin Afganistan’dan çekilmesinden sonra iktidarda bulunan Necibullah hükümetiyle işbirliğini sürdürdü. Mezar-ı Şerif başta olmak üzere Kuzey Afganistan’daki yedi eyaletin yönetimini ele aldı. Afganistan’ın Talipler tarafından işgal edildiği bir dönemde merkezi Necibullah Yönetimine destek veren ve başarılı görevlerde bulunan Dostum’a Generallik Unvanı verilmiştir. Dostum; Ahmet Şah Mesut’la birlikte başkent Kabil’i Rus işgalinden kurtaran adamdır. Ahmed Şah Mesud ve Cafer Nadiri ile ittifak kurarak Kabil’e giren Dostum, bu vesileyle geçici olarak Rabbani’nin hükümetine katıldı. Bu ittifak daha sonra “Kuzey İttifakı” olarak anılacaktı. Kabil’de Hikmetyar’a bağlı Hizb-i İslami ile yaşanan çatışmalarda Dostum’un güçleri de önemli rol oynadı. 1996 yılının sonlarında Dostum’un tank ve uçaklarla desteklenen 50 bin adamı olduğu ifade ediliyordu. Dostum, Mesud ve Halili üçlüsü Taliban’a karşı Kuzey İttifakı’nı teşkil etti. Burhaneddin Rabbani bu ittifakın en önemli lideri konumundaydı. Ağırlıklı olarak Tacik ve Özbeklerden oluşan ittifak ABD, Rusya, Hindistan, İran, Türkiye, Özbekistan gibi birçok ülkeden doğrudan destek aldı. Abdurreşid Dostum’un Türkiye ile sıkı ilişkiler kurduğu biliniyordu.(5) Dostum’un Ahmet Şah Mesut gibi ölümle tanışan bir başka arkadaşı da Kaşif Kozinoğlu.
Raşit Dostum; merhum Kaşif Kozinoğlu’nun Orta Asya’da coğrafyasındaki omuz omuza faaliyet gösterdiği bir kaç kişiden biri. Yıllarca Silahlı Kuvvetler ve MİT’te görev yapan ve Oda TV soruşturmasında tutuklanan Kozinoğlu, Suriye, Bosna Hersek, Azerbaycan ve Afganistan’da çalıştı. MİT’in, Afganistan ve Çin’i de içine alan Asya Bölgesi Sorumlusuydu. Tutuklanmadan önce Afganistan’daydı. Milli İstihbarat Teşkilatı bünyesinde “Hayalet” diye bilinen Kaşif Kozinoğlu, MİT’in Asya’dan sorumlu Dış Operasyonlar Daire Başkan Yardımcısıydı. Son zamanlarda en uzman olduğu alan, İslam dünyasının başına büyük musibetler getiren El Kaide yapılanmasıydı. CIA’nın Türk asıllı casusu Ruzi Nazar’ın itiraf ettiği gibi Usame Bin Ladin’in El Kaidesi ‘Made İn USA’me yani bir Amerikan projesiydi. Merhum Kozinoğlu sadece Türk gizli servisinde değil muadili olan diğer yabancı istihbarat teşkilatları tarafından da “Ladin’i yakalayacak adam” olarak biliniyordu. El Kaide’yi çökertmesine USA’me Bin Ladin’i yakalamasına izin vermediler, uyduruk iddialarla suçladılar, Türkiye’ye çağırdılar ve Silivri Cezaevinde şehit ettiler. Kaşif Kozinoğlu Afganistan’dan ayrıldıktan sonra USA’me Bin Ladin 2 Mayıs 2011’de Pakistan’ın Abbottabad şehrinde sözde ele geçirildi, konuşmaması ve ABD’nin kirli çamaşırlarını ortaya dökmemesi için infaz edildi.(6)
Belki zorlama ya da haddi aşan bir ifade olabilir ama Raşit Dostum’un misyonu, yanındaki isimler ve uzun süreli Ankara’daki ikametlerine bakılırsa kendisi Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ‘Orta Asya Beylerbeyi’dir. İngilizler buna koloni valisi diyor. Biliyorsunuz; Beylerbeyi Osmanlı Devleti döneminde bir eyaletin yönetiminden sorumlu olan kişiydi. Osmanlı Devleti’nin ilk döneminde sadece 1 beylerbeyi vardı. Padişah Anadolu’dayken Rumeli bölgesini yöneten kişiye “Rumeli Beylerbeyi” denmişti. Rumeli Beylerbeyliği I. Murat döneminde kurulmuştur. Sonradan Yıldırım Bayezit döneminde ise “Anadolu Beylerbeyliği” kuruldu. Buna ileriki dönemlerde yapılan fetihlerle yeni eyaletler katıldı. Son dönemlerde 40’ı aşkın beylerbeyliği ve bunları yöneten beylerbeyleri bulunmaktaydı.
“-İyice tırlattın, şimdi de kalktın ABD ve Britanya medyasının katil ilan ettiği Raşit Dostum’u, Türkiye’nin Orta Asya Beylerbeyi ilan ettin? Delilin var mı elinde belgen var mı? Yoksa bu söylediklerin hayal ürünü mü ?” diye itiraz edenlere karşı derim ki, “Evet delilim de belgemde var! Siz Şehit Kaşif Kozinoğlu’nun kendi kafasıyla mı Raşit Dostum’un yanında yer aldığını sanıyorsunuz? Kozinoğlu’nun görevlendirilme emri en büyük delilimdir. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti’nin 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, bir dönem kullandığı makam arabasını Raşit Dostuma hediye etti ki, bunun sembolik anlamı yok mu?” Türkiye ile ilişkiler kuran Raşit Dostum, devrin Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın açtığı imkânlarla bütün dünyada tanınmıştı. 9 çocuklu Dostum, oğullarından birinin adını Mustafa Kemal koyacak kadar Türkiye hayranı. Raşit Dostum’un oğlu Teğmen Yar Muhammed Dostum; Mayıs 2016’da Türk Kara Kuvvetlerinden mezun. Türkiye’nin Dostumla ittifakı yerinde ve reel politik bir tercihtir. Türkiye’nin Orta Asya havzasında etkin olmasını kim istemiyorsa, Dostum Kabil havaalanına iner inmez gerçekleştirilen intihar saldırısı da onların işidir.
Bakınız.
1- http://www.mfa.gov.tr/turkiye-afganistan_siyasi-iliskileri.tr.mfa
2- http://kafkassam.com/israil-devletinin-kurulusu-turkiyeni-projesi-olabilir-mi.html
3- https://www.cnnturk.com/dunya/kabil-havaalaninda-ankaradan-gelen-ucakta-patlama-yasandi
4- http://kafkassam.com/afganistanda-abd-cin-savasi-ve-dogu-turkistan.html
5- https://medium.com/@afgbulteni/portre-abdurreşid-dostum-21af4e4778b6
6- http://www.idealhaber.com/yazar/omur-celikdonmez/sudanli-zenci-musadan-kasif-kozinogluna-milli-egemenlik-kavgasi/160.html
Ömür Çelikdönmez
Twitter: @oc32oc39
