Turan Rzayev: Aliyev’in Petersburg Zirvelerine Katılmaması: Arka Plandaki Nedenler

İlham Aliyev’in Saint Petersburg Zirvelerine Katılmaması: Arka Plandaki Nedenler
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 21 Aralık’ta Rusya’nın Saint Petersburg şehrinde düzenlenen Yüksek Avrasya Ekonomik Konseyi toplantısına ve bugün gerçekleşecek olan Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üyesi ülkelerin liderlerinin gayriresmi zirvesine katılmaması dikkat çekiyor.
Aslında resmi yollardan paylaşılan bilgiler ve ileri sürülen argümanlar oldukça mantıklı ve gerekçeli görünüyor:
* Azerbaycan, Avrasya Ekonomik Birliği üyesi olmadığı için Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 21 Aralık’taki Yüksek Avrasya Ekonomik Konseyi toplantısına katılmamıştır.
* Devlet Başkanı, BDT devlet başkanlarının Saint Petersburg’da düzenlenecek gayriresmi zirve görüşmesine ise iş programının yoğunluğu nedeniyle katılamamıştır.
Azerbaycan, prensip gereği üye bir devlet olarak BDT’nin resmi zirve toplantılarına düzenli olarak katılmaktadır. Ancak BDT’nin bir örgüt olarak daha çok sembolik bir nitelik taşıdığı da bir gerçektir. Yani örgüt çerçevesinde yapılan görüşmeler ciddi ve somut sonuçlarla hafızalarda kalmıyor. Azerbaycan, prensipte üye devletlerle ikili ilişkilerin geliştirilmesine daha fazla önem vermektedir.
Bakü-Moskova İlişkilerinde Güven Sorunu
Tüm bunlara rağmen, Bakü-Moskova ilişkilerinde buzların henüz tamamen erimediği söylenebilir. Özellikle Azerbaycan’ın Rusya’ya karşı güveninin kısa sürede yeniden tesis edilmesi pek gerçekçi görünmür. Doğrudur; Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bu yıl 9-10 Ekim tarihlerinde Tacikistan’ın Duşanbe şehrinde yapılan BDT Devlet Başkanları Konseyi toplantısına katılmıştı. O toplantı kapsamındaki gerek ikili gerekse çok taraflı görüşmeler verimli geçmişti. Özellikle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, AZAL’a (Azerbaycan Hava Yolları) ait uçak kazasına dair şu beyanı dikkat çekmişti:
> “Rusya tarafından tazminatla ilgili gerekli adımlar atılacak ve tüm sorumluların eylemlerine hukuki bir değerlendirme yapılacaktır.”
>
Yerine Getirilmeyen Vaatler ve Negatif Eğilimler
Maalesef bu vaatlere rağmen Moskova ne tazminat meselesini çözdü ne de sorumluların eylemlerine hukuki bir karşılık verildi. Ayrıca, Kazakistan’da meydana gelen uçak kazasıyla ilgili oluşturulan komisyonun nihai raporu hâlâ açıklanmadı. Son zamanlarda ise Rusya’da Azerbaycanlıların kurduğu diyaspora kuruluşlarına yönelik atılan adımlar, gözlemlenen negatif eğilimler arasındadır.
Böyle bir durumda, Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın Saint Petersburg’da başlayan BDT gayriresmi zirve toplantısına katılma ihtimalinin düşük olması tamamen anlaşılırdır.