kendini devlet olmanın donatısıyla bütünleştiren ve kendini bu yönde gerçekleştirmesiyle beraber kişi, toplum, millet ve halk gibi işleyişlerle bir olarak tanım üretebilme kabiliyetine sahip olan varlıktır. Devlet ve onun kültürü varlığını tek bir pencereden değil bir çok pencereden sağlar. Bu durum devlete hayranlık duymamızı sağlar. Burada unutulmaması gereken konuysa devletin kendi kültür varlığını kişi, toplum, millet ve halk yapılarının varlığından almasıdır. Devletin varlığı mensuplarının ömürlerince daimiyetini ve gen bağı taşıyanların daimiyetini sağlamasına bağlıdır. Bu da devletin ve mensuplarının diğer devletlere olan bakışının bir ve bütün olmasını sağlar. Devletin başlangıç noktası olan ve bir çok alanda temel oluşturan devlet kültürü, kapsayıcılığının temel alınması çözümlerin temelini oluşturur. Devlet kültürü tabiri ancak devletin birlikte yaşatılmasıyla anlam kazanır. Devlet ve millet birbirlerinin aynasıdır. Devlet kültüründen bir diğer kasıt devlet ülküsünün daimi olması adına emek vermektir. Dönüşümlü emek de diyebileceğimiz emek işleyişine karşılıklı sorumluluk, karşılıklı bağ ve bağlantı, devlet kültürü ve ülküsünü daim kılar. Bu daimiyet kişiden topluma, milletten halka her kesimi kapsar. Devlet kültürünün bir diğer açıklanışı mutabık olarak devletin ortak akla dayalı tarihi gelişimidir. Devlet bu doğrultuda kişilerin kültür yapısını ortak kültüre dönüştürür. Bu şekilde esas kültür olan devlet kültürüne ulaşılmasını sağlar. Devlette işleyiş devletin konumunu belirler. Devlet kültürü, devletin somutlandığı ve devletin işleyiş değerlerini sağlayan bütündür. Devlet kültürüyle bağdaşan kişi, toplum, millet ve halk kendini devletle tamamlar. Burada da devlete görev düşer. Bu sonuçla devlet kişiyi, toplumu, milleti ve halkı kendi kültürüyle taşıyabilmeli, sorumluluk alabilmeli ve yön tayin edebilmelidir. Devlet kültürünün inşasını sağlayan kişi ve yapılar, kültürü korumak ve yaşatmakta da ortaktır. Kişi, söz konusu yapılar ve devlet birbirlerine aidiyet taşırlar. Eğer aidiyet yoksa herhangi bir devlet kültürü de yoktur. Devlet kültürünün yokluğu, en kötü devlet kültürü gibi tehlikelidir. Devletin özelliği olan kültürünü var etme ve onu iyileştirme çabaları varlıkla ilgili sorunlara çözüm üretmeyi kolaylaştırır. Devlet kültüründen yeni bir kültür oluşturulması uzun yıllar alır. Bu yüzden gelişim, ilerleme ve var olanı koruma dikkatle yapılmalıdır.
Uğur Sarıgül