Geçtiğimiz günlerde Azerbaycan’ın Gence şehrinde 2 polisin şehit edilmesi ile sonuçlanan olaylar Azerbaycan ve bölge gündeminin ilk sıralarına yerleşti. Azerbaycan resmi yetkilileri ve haber kaynaklarından yapılan açıklamalara göre olayların failleri radikal dini akımlara mensup şahıslar. Olayların arkaplanına ilişkin olarak ortaya konan tezler yoğun biçimde İran’ı işaret etmektedir. Peki İran Azerbaycan’ı hangi gerekçe ile uyarmak istemektedir?
İran bir süredir, özellikle Yemen’de ve bölgenin diğer coğrafyalarında en büyük tehdit olarak tanımladığı Suudi Arabistan ile Azerbaycan arasında geliştirilen ilişkilerden rahatsız durumdadır. İran’ın iddialarına göre Suudi Arabistan Azerbaycan’a verdiği mali destek karşılığında bölgede İran’ı kuşatma ve Azerbaycan içerisinde İran destekli gruplara karşı vahhabi ideolojisine mensup gruplara hareket alanı kazanma hedefi ile bu ülke ile ilişkilerini geliştirmektedir. Bu süreci yakından takip eden İran bu durumu kendisine yönelik ciddi bir tehdit olarak tanımlamakta ve Suudi Arabistan’ın Azerbaycan içerisinde mali ve ideolojik açıdan hareket imkanı bulmasına karşı koymak istemektedir. Daha önce benzer biçimde, çeşitli dini gruplar aracılığıyla gerçekleştirilen olayların bir benzeri bu kez Gence’de kendisini göstermiştir. Ülke içinde ciddi problemler ile mücadele eden İran kuzey komşusu Azerbaycan’dan gelebilecek örtülü tehditlere karşı Gence olayları benzeri girişimlerde yeniden bulunabilecektir. Bu durum Azerbaycan’ı daha ciddi güvenlik ve karşı istihbarat tedbirleri almaya yöneltecektir.
Çağatay BALCI/Kafkassam İran Uzmanı