Bahruz Farukoglu: Türk İslam Ordusu

Aziz ve Böyük Türk Milletim.

Bu gün Şanlı Kafkaz Türk İslam Ordusu hakkında bir yazı yazmagı özüme bir mükaddes borc  bilirem.

Başda Enver Paşa, Nuri Paşa , Halil Paşa olmakla  bütün  Kafkaz Türk İslam  Ordusunun askarlerine ve şehidlerine Uca Allahdan rahmet dileyirem.

Mekanları  cennet  olsun.

Türk Harp Tarihinin şanlı seyifelerinde  tarihe izini burakmış ve Tarih  yazmış bu kahraman ordu.

15  eylül 1918  Kafkaz Türk  İslam  Ordusu  Bakü yü kurtarır.

Birinci  dünya Savaşının  son yılı içerisinde, Azerbaycan  Gence  de Türk Kafkaz  İslam Ordusu isçiyle  yeni teşkil edilen bir Türk Ordusu , savaşın bitimine  1.5 ay kala , Rus – Ermeni – İngilis  güclerinin işgalı altında bulunan kardeş Azerbaycan ın başkenti Bakü yü, iki gün süren  şiddetli  müharibelerden sonra, 15 eylül 1918 günü, anılan üçlüden oluşan düşmandan kurtararak, o tarihte , daha kuruluşunun 1-ci yılı içerisinde  olan ve Hükümeti yine o tarihde  yine o tarihte  geçici olarak GENCE de bulunan  kardeş  Azerbaycan a teslim etmişdir.

Aslında Türk Ordusu Haziran – Eylül  1918 süreci  içerisinde,  sadace Bakü yü deyil, Azerbaycanın diger bazi  şeherlerinide Bolşevik Rus askerleri ve Ermeni Taşnaklarından  terefinden işgal ve katilyamlarından kurtarmışlar.

Enver Paşa ve iki  yakın kardeşi , amcası olayların içerisinde iydi.

Ekim 1917 de Çarlık Rusiyasın da gercekleşen ,,Bolşevik ‘’ devriminden sonra , Rusiya Mart 1918  de  İtilaf Devletleri  ile ,,Brest- Litovskiy  Anlaşması’’

İmzalayarak  savaştan geri şekildi ve bunun sonuncu olarak, Rusların Kafkazlardakı Ordusu  dagıldı.

Davam eden sürecden bir takım aşamalardan keçerek , Tiflisde – Gürcüstan- Ermenistan  ve Azerbaycan ı kapsayan  ve bagımsılıga kadar  giden  ( Mavera yi Kafkaz Cumhuruyyeti ) bir Federal Zakafkaziya Cumhuriyyeti kuruldu.

Kasım 1917- Mays 1918 arasında bir növ ,,Güney Kafkaz  Federasiyonu’’.

Bununla birlikde Rusiya dakı Bolşevik devrimlerinin lideri Lenin de Azerbaycan in zengiliklerini  elden şıkarmamak için  harekete geçti  ve bu maksadıyla  da Ermeni  ,,Şaumyan ‘’ı ,,Kafkazlar Fevkalade Komiseri’’ olarak , çok  geniş yetkilerle Bakü ye  gönderdi.

Ermeni Taşnakların da  desteklediyi Şaumyan  liderliyinde Bolşevikler, Bakü de yönetimi ele geçirdiler.( Aralık 1917).

Şaumyana Güney Kafkazlardakı MİLLİ İSTİKLAL  hareketlerinin önlenmesini, bölgede bir Komunist Sovet rejimini tesis edilmesi ve Rus Bolşevik Ordusu nun işgalı altında  bulunan Dogu Anadolu torpaklarında  da Sovet Rusiya nın himayesinde bir Ermenistan  Devleti nin kurulması görevleri  verildi.

( Dr. Mustafa Görüryılmaz, Türk İslam Ordusu ve Ermeniler, Syf-108, Korza yayınçılık).

Hazar Denizi ( gölü) , Kara Deniz ve Akdeniz ile kıyısı olan bir,, Böyük Ermenistan ‘’ devleti kurmayı  tassavur eden Şaumyan ile işbirliyi yaptıgı  Bolşevikler  ve Ermeni Taşnaklar, Türkiye ve Avropa  cebhesinden Kafkazlara  dönen Ermeni asıllı Rus askerleri Bakü de toplandırıldılar.

Şaumyan Bakü  çevresini Türklerden Temizlemeyi kendisine temel  hedef olarak belirlemişti.

Şaumyan önderliyinde Bolşevikler ve Ermeniler bu temel hedef çerçivesinde , Bakü de bir şekilde Müsalman – Hiristyan çatışması çıkardılar ve 18 Mart – 1 Nisan 1918  tarihleri  arasında Bakü de kadın, cocuk ayırmadan  12.000 den ( onikiminden) fazla Türk ü acımasızca  KATLETİLER.

Bu arada Bakü den  gönderilen Ermenilerle Şamahı

Ermenileri de güclendirilerek buradakı Şamahıdakı Türkleri de katletmeye başladılar.

Bolşevik – Ermeni  Taşnakları Şamahı- Kürdemir hattına kadar  irelilediler.

Bu  katlyamlardan Lenkeran, Salyan ve Kuba Haçmaz da  katlyamlar  yapışlar.

Bakü den 150-220  km  uzaklıkta olan yerleşim birimleridir.

Yarbay Rüştü Türker , Birinci Dünya Harbin de Bakü Yollarında 5 ci Kafkaz Tümeni, Sayf. 4, .

Ermenilerin öldürdüyü Türklerin sayısı 14.000 ( on dört  min)  den fazla olmuşdu.

Azerbaycanda Türklere karşı  başladılan bu katlyamlarla ilgili haberler  o, dönem  Osmanlı Devleti nin Harbiye Naziri ve Başkomutan Vekili olan Enver Paşa takib edirdi.

Diger tarafdan  aynı  dönemde Enver Paşa  ile bazi aydın ve siyasetçiler arasında TÜRKÇÜLÜK ve TÜRANÇILIK  akımı  yaygınlaşmaya başlamıştı ki, Kazan Türkistan  ve Azerbaycan Türkleri de , Rus  işgalının  sona ermesi  ve bagımsızlıklarını  kazana bilmesi  için ,Kafkaslar  ve Bakü nün bir an önce  ele geçirilmesi  gerektigi görüşünü hararetle  sovunurlardı.

28  Mays 1918  günü Azerbaycan Bagımsızlıgı  ilan edildi.

Bakü o anda Komunist ve Ermeni Taşnakları işgalinde iydi.

Bunun için Gence de Azerbaycan ın geçici başkenti olarak  belirlendi.

Bu arada Osmanlı Devleti ile Azerbaycan Cumhuriyyeti  arasında Batum da 4 Haziran 1918  tarihinde ,,DOSTLUK ve İŞBİRLİYİ’’ Anlaşması  imzalandı.

Azerbaycan Devleti nin ilk CumhurBaşkanı M.E. Resulzade , Kafkaslarda Türk halkına karşı davam etmekde olan katlyamları  durdurmak  için,  bu anlaşma  hükümlerine  göre , Osmanlı Devletinden Askeri Yardım istedi  ve Osmanlı Devleti de bu talebi kabul etdi.

Bu gün Ermenistan sınırları  içerisinde kalan Karakilsi in ( Vanadzor)  diyilen yerde o zaman bulunan Osmanlı 5-ci Kafkaz piyade tümeni nin, Gence ye gönderilmesi emri verildi.

Bu Tümen bünyesinde 3 Kafkaz Piyade Alayı, 2 Suvari Alayı ve ! Topçu Alayı olan güclü  bir Tümen iydi.

( movcudu – 257 Subay, 5575 Er ve 1266 hayvan şekilendirirdi.)

9-15  haziran 1918 tarihinde Tümen komutanı  Mürsel Paşa nın emir ve komutasında  Gence ye ulaşarak, Gence de teşkil edilmekte olan Baş Kumutan Nuri Paşa nın başçılıgıyla Türk İslam Ordusu Emrine verildi.

Daha sonra Ordunnun kuruluşuna ilave birlikler yerli halktan oluşan gönüllüler  de bileşerek Azerbaycan Türkleride koşularak  Dev bir Ordu kuruldu.

Osmanlı Şark Orduları grubu kuruldu.( 3-cü ve 9 cu Ordu iyle Türk Kaflaz İslam Ordusu ) oluşacak  şekilde  ve komutanlıga da 29 Haziran 1918  tarihinde Enver  Paşa  nın amcası  Halil Paşa getirildi ki, Türk Kafkas İslam Ordusuna  da Şark Ordular Grubu  na baglı olacaktı.

Almaniya da Bakü petrolundan pay almak için Bolşevik Rusiyasıyla anlaşarak  Osmanlı Türk Ordusunu Kafkazdan çıkmasını istemişdirler.

O , zaman  Enver Paşa ve Difai teşkilatının kurucusu Ahned bey Agaoglu nun derin zekasıyla  Ordunun ismini  Kafkas Türk İslam Ordusu koyularak  hem müteffiki olan Almaniya ya hem de Ruslara  tutarlı cavab vermişler.

Yani  Osmanlı Ordusu Kakfasda anlaşmaya  göre yok, Kafkasda gönüllü milislerden ibaret Türk  İslam  Ordusudur.

29  yaşında olan Nuri kiligli Enver Paşan ın ögey kardeşi Yarbay rütbesi, iki,, basamak’’ atlatılarak ,,Fahri Ferkiyle’’( TümGenerall) yükseltilerek  Nuri Paşa Kafkas Türk İslam Ordusunun Kumtanı görevine  getirilecek.

Nuri Paşa nın  Kafkas İslam Ordusu Kumutanlıgına  getirilmesini Difai Fedaisi Gence den  görevlendirilib İstanbula  Enver Paşa nın yanına  gönderilmesini ve sonuc  olarak Nuri Paşa Kumutan olmasını  saklayan Nagı bey Şehzamanlı  olmuşdur.

Nagı bey Şehzamanlı  bu gün ki DTX yani   müsteqil Azerbaycanın AKS  keşfiyyatını ( İstihbarat teşkilatı)  kurmuş ve şefi  olmuş  bir Difai  fedaisi  iydi.

Nuri Paşa 25 Mays 1918  tarihinde Gence ye gelerek Ordunu kurdu.

Türk Kafkas İslam Ordusu Gökçay ve Azerbaycanın diger bölgelerinde Bolşevik Rusları ve Ermeni Taşnakları mahf ederek, temizleyerek , yerle bir ederek  Bakü ya dogru  yol aldı.

12- 14 min Osmanlı askerlerinden ve Azerbaycan Türklerinden  , Dagıstan müsalmanlarından ibaret 20.000 iyirmi min ordu olmuşdu Kakfas İslam Ordusu.

Kafkas İslam Ordusunun Himayadarı  Enver Paşa iydi.

Şimal ( Küzey) grubu kurmay yarbay Osman Bey komandasında Şamahı üzerinden Bakü ye hereket edildi.

10- cu Kafkas alayına yarbay Selim bey, 13- cü Kafkas Alayına yarbay Ahmet Rza bey  ve suvari  minbaşı Zihni bey in kumandanlıgı edirdi.

Bundan başka 25,26, ve 28 -ci  taborlar  Bakü üzerine yeriyecekdiler.

26 Avgusta başlayan savaş 14 eylül de 2 hafta ve 5 gün Azerbaycan – Osmanlı yani Kafkas Türk İslam Ordusu nun Zaferi yle  başa çatdı.

Nuri Paşa  ,,BAKÜ FATEHİ ‘’  titulunu tarihe  ismini yazdı.

İngilis- Rus- Ermeni  Ordularını  Darmadagın ederek bir daha Türkün Gücünü  gösterdiler.

Komutanlar-

Enver Paşa.

Nuri Paşa.

Miralay Mürsel .

Aliaga Şıhlinskiy.

Ve Bütün her birine şehidlerine Gazilerine Allahdan Rehmet  olsun.

Azerbaycan Halkı bu kahramanları  abadi  yaşatmak  için  o,günden cocuklarımıza Enver, Nuri, Paşa , Mürsel isimlerini vererek kalblerindeki sevgini abedi  yaşatırlar.

Kafkas İslam Ordusu dan kahramanlıklarından yazmakla  bitmez .

Bu Ordunun Vatanperverliyi , Vatan aşkı  sözle bitmez söylenmez.

Ruhunla Kalbinle sevmeyin lazım.

Bu yazımı  yazarken  benim  çalışma  masam ın  üzerinde  Enver Paşamız, Ahmet bey Agaoglunun ve başımın üzerinde daim Nuri Paşamızın resimleri durur.

Son nefesime kimi de bu 3 Türk resmi Vatan sevdalısı Turan aşıklerinin resimleri ruhuma işık verecekdirler.

Her birinin Ruhları ve bütün şehidlerimizin ruhu karşısında  baş  ayirem.

Saygılarımla  Bahruz  Faruk oglu  Reis  Difai.