Demokrasileri Savunma Vakfı’nda kıdemli araştırmacı olan Peter Doran, Rus İHA’larının Polonya hava sahasına girmesinin bir sınır ihlalinden daha fazlası olduğunu söylüyor.

Polonya’nın Rus İHA’larını düşüren ilk NATO ülkesi olmasının ardından RFE/RL’den Todd Prince ile konuşan Doran, Rus lider Vladimir Putin’in Batı savunmasını araştırdığını ve ittifak ile ABD Başkanı Donald Trump’ı yanıt vermeye çağırdığını söyledi.
Todd Prince   : Bu, bir NATO ülkesinin Rus İHA’larını düşürdüğü ilk olay. Bu olay ne kadar ciddi?

Peter Doran: Polonya’ya gece yapılan baskın, Rusya’nın NATO’yu sarsma ve NATO’nun dengesini bozma çabalarında önemli bir tırmanışı temsil ediyor. Bu, NATO’nun tepkilerini sorgulama girişimi ve daha da önemlisi, Başkan Trump’ın Ukrayna’da barış sağlama çabalarına doğrudan bir meydan okuma niteliğinde.

Todd Prince  : Peki Rusya neden şimdi bunu yapıyor?

Doran: Vladimir Putin’in yanlış hesap yaptığını düşünüyorum. Yanlış hesaplaması, Trump’ın Ukrayna’ya yönelik genişletilmiş işgalini sona erdirmesi için ona baskı yapmayacağı yönünde. İHA’lar rotasından çıkmış veya çıkmamış olsalar veya Ukraynalıların elektronik harp savunmalarını aşmış olsalar bile, bu önemsiz.

NATO hava sahasının ihlali büyük bir ihlaldir. Putin Batı’nın tepkisini test ediyor. Ve Batı bu eyleme karşı birleşip birleşik bir cephe oluşturamazsa, durum daha da kötüleşecek.
Todd Prince  : Birleşik bir tepki nasıl olmalı? NATO hangi eylemleri gerçekleştirmeli?

Doran: Neyse ki NATO’nun elinde birçok seçenek var ve Amerika Birleşik Devletleri kesinlikle öncülük etmeli. En önemlisi, Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 5. Maddesi’ni değil, 4. Maddesi’ni devreye sokmak. Bu, müttefikler arasındaki istişareleri kapsıyor ve farklı seviyelerde istişareler mevcut.

Ancak en önemlisi, bunun Kuzey Atlantik Antlaşması kapsamında 4. Madde istişareleri kullanılarak NATO düzeyine taşınması gerekiyor. Bu önemli olacaktır.

4. Madde daha önce sadece yedi kez gündeme getirilmişti ve bunlardan sadece ikisi Ukrayna’daki savaşla ilgiliydi; ilki 2014’te, ikincisi ise Rusya’nın işgalini genişletmesinin ardından 2022’de.

Putin’in NATO hava sahasını ihlal etmesi, ciddi bir tırmanış ve ittifaktan da aynı derecede önemli bir yanıt gerektiriyor.

Todd Prince : İstişarelerin ardından NATO’nun ne tür adımlar atabileceğini düşünüyorsunuz?

Doran: NATO’nun tüm üyelerinin, Rusya’ya gelecekteki müdahalelere aynı güçlü yanıtla karşılık verileceği konusunda ortak bir mesaj vermesi gerekiyor. ABD, Avrupa ile birlikte, Başkan Trump’ın Rusya’ya yönelik ekonomik yaptırımları ve cezaları artırma tehdidini şimdi yerine getirmelidir.

En önemlisi, Putin’in bu savaş için ödemesi gereken petrol dolarlarının akışı kesilmeli. En zayıf olduğu nokta burası. En çok baskı yapmamız gereken yer burası.

Todd Prince  : Gelecekteki saldırıları önlemek için ek hava savunma sistemleri konuşlandırmaya ne dersiniz?

Doran: NATO, Rusya ile cephe hattında hava savunmasını mutlaka iki hatta üç katına çıkarmalı.

Ancak daha da önemlisi, bu saldırı, Avrupalı ​​müttefiklerin savunma harcamalarını hızla artırmaya çalıştığı bir dönemde gerçekleşiyor.

Bu olay, hava savunmasındaki boşlukların sadece cephe hattında değil, Almanya, Belçika ve Hollanda da dahil olmak üzere tüm NATO üye devletleri için önceliklendirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.

Rusya’dan uzak ülkeler bu tür tehditleri ciddiye almalı çünkü Rusya, tüm NATO’ya meydan okuma kapasitesine sahip.

Todd Prince : NATO’nun bu ek hava savunması Ukrayna’nın bazı bölgelerini de kapsayabilir mi?

Doran: Bence NATO’nun hava savunma şemsiyesini Batı Ukrayna’ya doğru daha da genişletmesinin zamanı geldi. Hatırlarsanız, 2022 başlarında sözde bir “uçuşa yasak bölge” konusu değerlendirilmişti.

İttifakın bazı üyeleri, Putin tarafından gerginlik yaratabileceği endişesiyle bu seçenekten rahatsızdı. Ancak Putin artık NATO’ya karşı tavrını sertleştirdi ve Batı Ukrayna üzerinde savunma amaçlı bir uçuşa yasak bölge kurmanın zamanı geldi.