Ankara-Bakü arasında son dönemde yaşanan yoğun görüşmeler ne anlama geliyor?
Son günlerde Azerbaycan ve Türkiye’nin üst düzey askeri personeli arasında aktif toplantılar yapıldı, karşılıklı ziyaretler yapıldı, ortak askeri tatbikatlar ve daha derin askeri işbirliği vurgulandı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hikmet Hacıyev de kardeş Türkiye’ye yaptığı ziyareti X’te yazdı.
İlham Aliyev’in asistanı, “Ortadoğu ve Güney Kafkasya’daki durumu görüştük, ikili ittifak ilişkilerimizi gözden geçirdik.” diye yazdı.
Ankara ile Bakü arasındaki yoğun görüşmeler Ermenistan açısından ne anlama geliyor? Suriye’de yaşanan gelişmelerin arka planında, Azerbaycan’dan gelen aralıksız talepler ve barış görüşmelerinin mevcut durumu dikkate alındığında, tarafların tartışmalı konularda anlaşmaya varamaması durumunda Ermenistan’a askeri operasyon yapılması riski var mıdır?
Siyasi yorumcu Hakob Badalyan, Azatutyan ile yaptığı görüşmede, Ankara ile Bakü arasında son dönemde yaşanan yoğun tartışmaların Ermenistan açısından riskli olduğunu belirterek, “En azından bunların Ermenistan’a yönelik belirli bir tehdit oluşturabilecek senaryolar içerebileceği gerçeğinden bahsetmek için bir neden veriyorlar.” dedi.
Ona göre, Ermenistan-Azerbaycan sınırında büyük çapta olmasa da, ancak yeni bir şeyin Azerbaycan’ı Ermenistan’dan ayırması durumunda bir gerginlik yaşanabilir.
Badalyan, “Bu kesinlikle bölgesel nitelikte büyük risklerin varlığı anlamına gelmiyor, aynı zamanda sınırlı ölçekte olası sınır askeri operasyonları riskleri de var ve bu elbette Ermenistan için ciddi endişe kaynağı olabilir” dedi.
Türkiye’nin Suriye’deki başarısı göz önüne alındığında bu yıl hangi taraf askeri faaliyetlerle daha fazla ilgileniyor? Türkiye nüfuzunu genişletip konumunu güçlendirmek mi istiyor, yoksa Azerbaycan durumdan yararlanıp taleplerini Ermenistan’a dayatmaya mı çalışıyor?
“Aliyev’in Suriye’de Erdoğan’a destek, Suriye’de insani konularda Türkiye’nin yanında olma vb. vaatlerde bulunduğunu ve Azerbaycan’ın Türkiye’den kendi emellerinin, yani Ermenistan’a yönelik emellerinin yanında olmasını beklediğini de belirtelim. ” dedi siyasetçi, yorumcu.
Badalyan, Azerbaycan’ın Ankara’dan destek alarak harekete geçme fırsatını değerlendirdiğini de göz ardı etmiyor. Badalyan’a göre iddiaların boyutu çok önemli değil.
Siyasi yorumcu, “Azerbaycan’ın şu şekilde yönlendirildiğini düşünüyorum: mümkün olanı ve mümkün olduğu kadar fazlasını çıkarmak, bir tepeden başlayarak bütün bir yola veya koridora kadar” dedi.
Bu görüşmeler öncesinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “bölgede yaratılan tarihi fırsatın” Bakü ile Erivan arasında barış anlaşmasının imzalanmasına katkı sağlamasını istediklerini açıkladı.
Son aylarda barış müzakerelerinde kayda değer bir ilerleme olmamasına rağmen, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan “Güney Kafkasya’da barışın sağlanmasına yönelik bir umut ışığının parladığını fark etti.
Bu açıklamalar, karşılıklı ziyaretler ve görüşmeler aşamasında da Bakü, Ermenistan’a taleplerini sunmaya devam ediyor. Ermenistan Anayasası’nın değiştirilmesi talebi önceki gün Bakü’den tekrar dile getirilerek barışın sağlanmasına engel olduğu belirtildi. Bağımsızlık Bildirgesi’nde Ermenistan ile Artsakh’ın birleşmesinden bahseden atıfların Ermenistan Anayasası’ndan çıkarılmasını istiyorlar.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ise buna, Ermenistan’ın komşularından herhangi bir toprak talebinin bulunmadığını bir kez daha hatırlatarak yanıt verdi.
Hakop Badalyan