Emre DİNER: ABD’NİN 20 MADDELİK “GAZZE” PLANI

BMGK’nın 80’inci Genel Kurulu’nda tek gündem Gazze’deki soykırımdı.

Türkiye başta olmak üzere İspanya, İtalya gibi AB’nin kritik ülkeleri İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’ya olan tepkilerini yineledi.

Hatta İsrail’e kritik bir uyarı da Akdeniz’de enerji işbirliği yaptığı Yunanistan’dan geldi.

Kriyakos Miçotakis, Netanyahu’ya yönelik “Yalnızlaşıyorsunuz. Kalan dostlarınızı da kaybediyorsunuz” uyarısıydı.

SOSYAL MEDYA PLATFORMUNDA GÜVEN BUNALIMI

Uluslararası kamuoyundan giderek daha fazla soyutlanan Netanyahu’nun “sosyal medyayı silah olarak kullanma planını” açıkça söylemesi önemli bir mesaj niteliğinde.

Zira, önümüzdeki süreçte “her ülkenin kendi sosyal medya ağı ve ya platformu kurması ve ya geliştirmesi” artık kaçınılmaz bir durum.

Her ne olursa olsun Netanyahu’nun bu söylemi, “Tik Tok, Facebook, X, Youtube” gibi sosyal medya platformlarının ciddi oranda aşağıya çekebilir.

Hatta gelirlerindeki ciddi düşüşten ziyade söz konusu sosyal medya platformlarına olan güven bunalımı Netanyahu’nun söylemi sonrası daha da derinleşecek.

WASHİNGTON’UN YENİ GAZZE PLANI

Gelelim bugünkü önemli bir habere…

İsrail’in medyasından Times of Israel, İki ABD’li kaynağa doğrulattığı “ABD’nin 21 Maddelik Gazze” planı hayli dikkat çekiciydi.

20 maddeyi özetleyecek 3 kelime var.

Kademeli İsrail’in çekilmesi, kimsenin yerinden edilmemesi ve kurulacak geçiş hükümeti…

****

İşte ABD’nin Gazze’ye yönelik madde madde planı…

3 İsrail’in anlaşmayı kabul etmesinden itibaren 48 saat içinde tüm canlı rehineler serbest bırakılacak ve ölü rehinelerin cenazeleri teslim edilecek.

4.Hamas ve İsrail öneriyi kabul ederse, savaşderhal sona erecek.

İsrail ordusu tüm operasyonlarını durduracak ve Gazze’den kademeli olarak çekilecek.

5. Rehineler iade edildikten sonra İsrail, ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış yüzlerce Filistinli mahkûmu ve savaşın başlangıcından bu yana gözaltına alınan binden fazla Gazze sakinini serbest bırakacak. Ayrıca yüzlerce Filistinlinin cenazesi yakınlarına verilecek.

6. Rehineler serbest bırakıldıktan sonra, barış içinde bir arada yaşamaya kararlı Hamas üyeleri affedilecek. Gazze Şeridi’nden ayrılmak isteyen Hamas mensupları için ise kendilerini kabul eden ülkelere güvenli geçiş imkânı sağlanacak.

7. Bu anlaşmaya varıldığında, Ocak 2025’teki rehine anlaşmasında belirlenen standartlardan daha az olmayan oranlarda Gazze Şeridi’ne yardım akışı sağlanacak; günde 600 yardım tırı gönderilecek, hayati altyapının onarımı ve moloz kaldırma ekipmanlarının girişi sağlanacak.

8. Yardımlar, her iki tarafın da müdahalesi olmaksızın BM, Kızılay ve İsrail veya Hamas ile bağlantısı olmayan diğer uluslararası kuruluşlar tarafından dağıtılacak.

9. Gazze Şeridi, bölge sakinlerine günlük hizmetleri sağlamakla sorumlu Filistinli teknokratlardan oluşan geçici bir geçiş hükümeti tarafından yönetilecek. Geçiş hükümeti, ABD’nin Arap ve Avrupalı ortaklarıyla istişare ederek kurduğu yeni bir uluslararası kuruluş tarafından denetlenecek.

10. Gazze Şeridi’nin yeniden inşası için, yatırım çekmeyi ve istihdam yaratmayı amaçlayan mevcut planlar dikkate alınarak, modern Ortadoğu şehirlerinin inşasında deneyimli uzmanlar bir araya getirilerek bir ekonomik plan geliştirilecek.

11. Katılımcı ülkeler arasında müzakere edilerek, gümrük tarifelerinin indirildiği bir ekonomik bölge kurulacak.

12. Bölgesel aktörler, Hamas ve diğer grupların taahhütlerine uymalarını ve Gazze’nin artık İsrail veya halkı için bir tehdit oluşturmamasını sağlamak amacıyla güvenlik garantileri verecek.

13. Hamas, Gazze Şeridi’nin yönetiminde hiçbir rol oynamayacak. Tüneller dahil olmak üzere, saldırı amaçlı askeri altyapının yıkılması ve inşasının durdurulması konusunda taahhüt verilecek. Gazze’nin yeni yönetimi, komşularıyla barış içinde bir arada yaşamayı taahhüt edecekler.

14. Hamas bu öneriyi geciktirir veya reddederse, çatışmanın olmadığı bölgelerde uygulanacak ve İsrail ordusu bu bölgeleri kademeli olarak uluslararası istikrar gücüne devredecek.

15. ABD, Gazze Şeridi’ndeki güvenliği denetlemek üzere derhal Gazze Şeridi’ne konuşlandırılacak geçici bir uluslararası istikrar gücü oluşturmak için Arap ve diğer uluslararası ortaklarla birlikte çalışacak. Bu güç Filistin polis gücü kuracak ve eğitecek.

16. Filistinliler, Gazze’yi terk etmeye zorlanmayacak ve ayrılmayı seçenlerin geri dönmelerine izin verilecek.

17. Nüfusun radikalleşmesini engellenecek. Bu süreç, İsrail ve Gazze arasında dinler arasıdiyaloğu da içerecek.

18. Washington Yönetimi, barış içinde bir arada yaşamak için siyasi bir zeminde anlaşma imzalanması adına İsrail ve Filistinlilerle diyalog kuracak.

19. Gazze’de kurulması planlanan “geçiş hükümeti” Filistin Yönetimi reform programını tamamlayana kadar Gazze Şeridi’nin yeniden inşası için bir finansman çerçevesi oluşturacak.

20. İsrail Gazze’yi işgal etmeyecek ve ilhak etmeyecek.

İsrail ordusu, yeni güvenlik güçleri Gazze’dekontrol ve istikrarı sağladıkça, şu anda işgal ettiği topraklardan kademeli olarak çekilecek.

Emre DİNER

Gazeteci / [email protected]