Rusya, Ermenistan’la temasını Laçın Koridoru eliyle kontrol altında tutacağı ancak antlaşmada hiçbir şekilde ne özerklik ne de bağımsızlık çerçevesinde değerlendirilemeyecek bir çerçeveyle yer bulan (hukuken hala Azerbaycan’a ait) Dağlık Karabağ’ı kendisine bağlı bir bölge haline getiriyor gibi. Bölgenin Azerbaycan ile olan sınır hatlarına ve Laçın Koridoruna yerleşecek Rus askerleri ‘barış gözlemcisi’ adı altında bölgeyi kuşatacak ve güvenliğini sağlayacak. Böylece bölgenin ‘donmuş çatışma bölgesi’ olma niteliği sürüyor olacak. Rusya Güney Kafkasya’nın merkezinde hukuken asker konuşlandırma hakkı olan ülke sayısını ikiye çıkaracak (Ermenistan’dan sonra Dağlık Karabağ özelinde Azerbaycan). Bölgenin halkı ise eğer antlaşmada öngörülen şekilde olup da Azerbaycan Türkleri de evlerine dönerse Ermeni ve Türklerden oluşacak. Rusya, bu realiteyi göz önünde bulundurup Dağlık Karabağ’da Ermeniler ve Türkler arasında sorun çıkmasını engelleme bahanesiyle/gerekçesiyle buradan hiç çıkmama motivasyonuna da sahip olabilir. Nerden bakarsak bakalım, Dağlık Karabağ, Rusya için büyük bir koz/ödül olmaya devam edecek. Bu arada Nahcıvan-Azerbaycan bağlantısının Zengezur özelinde Ermenistan’dan geçecek kısmının güvenliğinin Rusya tarafından sağlanması, iki Türk devletini birbirine bağlayan koridorun kontrolünü Moskova’ya vermekte. Bu koridor aynı zamanda Avrupa ile Hazar’ı da bağlayacak ve yine AB-Hazar bağlantısının kontrolünü de Rusya’nın elinde tutmasını sağlayacak. Kısacası Rusya, ciddi bir kazanan durumunda.
Göktürk Tüysüzoğlu