KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. İran
  4. »
  5. FARS DİLİ İRANİ DİLLERE AİT BİR DİL DEĞİLDİR…

FARS DİLİ İRANİ DİLLERE AİT BİR DİL DEĞİLDİR…

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 3 dk okuma süresi
1021 0

“Hint-Avrupa Dil Ailesi”nin bir alt kümesi olarak gösterilen “İranî Diller” içinde en aykırı dil Farsçadır. Farsçanın “İranî Diller” içindeki yeri ve tarihsel gelişimi konusu hala bir kesinlik kazanmaması bu dilin Arap diline karşı yeni bir anti dil olarak belirli zümre tarafından (Hazar Yahudileri/Horasan Yahudileri) üretildiğine birer kanıttır. Ayrıca Farsçanın Türkçe lehçelerinden Hazar Türkçesine benzerliği dikkat çekicidir. Ve ne ilginç ki Hazar Türkçesine ait birkaç mektup dışında tek bir referans kaynak bulunmamaktadır .
Bu paylaşımda Farsçanın diğer İrani dillerle farklılıklarının altı çizilmiştir:
1) İranî Dillerde cinsiyet ayrımı vardır. Oysa Farsçada Türkçe gibi cinsiyet ayrımı yoktur .
2) İrani dillerde, ses uyumu ve iyelik ekleri yoktur. Oysa Farsçada Türkçede olduğu gibi ses uyumu ve iyelik ekleri mevcuttur.
Farsça- Türkçe (Türkiye) İyelik Eklerinin Karşılaştırması
Ad İyelik eki
T.1.Kişi کتابم kétâb -em / Kitab -(ı)m
T.2.Kişi کتابت kétâb -et / Kitab -(ı)n
T.3.Kişi کتابش kétâb -eş / Kitab -ı
Ç.1.Kişi کتابمان kétâb -émân / Kitab -(ı)mız
Ç.2.Kişi کتابتان kétâb -étân / Kitab -(ı)nız
Ç.3.Kişi کتابشان kétâb -éşân / Kitab -ları
3) Farsça cümle yapısı açısından Türkçe’ye benzemektedir. Bunun nedeni bu dilin biçimlendirilme sürecinde Hazar Türkçesinin etkin rol almasıdır. Örneğin Y harfi Hazar Türkçesinde S harfine, K/G harfinin KH/H harfine, A sesinin U sesine dönüşmesi aynen Farsçada da kullanılagelmiştir.
4) Farsça’nın söz varlığının büyük bir kısmı Eski Türkçe ve Hazar Türkeçesinin yanı sıra, İbraniceden ve devamında özellikle Emevîler döneminde bölgeye yerleştirilen Arapların etkisi ve katkısıyla Arapça’dan ve devamında Moğolcadan alıntılanmıştır.
5) Net bir biçimde Farsça aşırı derecede Türkçe’ye has özelliklere sahiptir. Bu etki Horasan ve Orta Asya’da yaşayan Hazar Türklerinin bu dili edebi bir dil olarak üretmeleriyle ilişkilidir .
6) Gazneli, Selçuklu ve Osmanlı devletleri başta olmak üzere Türk devletleri bünyesinde Farsçanın bürokraside kullanılması ve yaygınlık kazanmasının sebebi bu dilin üretim sürecinde Türklerin büyük katkılarının olmasıdır.

kaynakça
Pınar Özdemir, Hazar Türkçesi Ve Hazar Türkçesi Leksikoloji Tespiti Denemesi
Balcı, Mustafa (2014),Türkçe–Farsça İlişkileri Türkçenin Farsça Üzerindeki Etkilerine Dair Bir İnceleme
Babek Cavanşir ,Fars Dilinin Oluşumuna Türkçe’nin Etkisi /
***************************************************************
Ümid Yazar

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir