Makedonya Türkleri Milli Sayım Koordinasyon Kurulunun 2021 Nüfus Sayımı Hakkındaki Kamuoyu Bildirisi
Tarih: 30 Mart 2022
Makedonya Türkleri Milli Sayım Koordinasyon Kurulu (ülkemizdeki tüm Türk sivil toplum kuruluşların, Türk siyasi partilerin, Türk milletine mensup entelektüel, akademisyen ve kanaat önderlerinin üyesi olduğu) Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nde 2021 Nüfus Sayımı sürecini başlangıcından bu yana aktif ve dikkatli bir şekilde takip ederek başarılı bir şekilde uygulanması için büyük çaba sarf etmiştir.
Diğer yandan, sayımın başlangıcından itibaren sahadaki gelişmeleri yakından takip ettik. Her platformda nüfus sayımını siyaset üstü bir mesele olarak gördüğümüzü net bir şekilde ifade ettik. Ülke olarak geleceğimiz adına hayati önem taşıyan nüfus sayımı sürecinin önemini, değerini ve etkilerini her vesileyle yineledik.
Nüfus sayımındaki tüm eksiklikleri, garanti altına alınmış anayasal haklar ve sayım kanunu ihlallerini ve süreç içerisinde sayım metodolojisi hakkındaki memnuniyetsizliğimizi defalarca ifade ettik. Buna rağmen, Türk eğitmen ve saymanların yetersizliği, elektronik sayım uygulamasının günlerce çalışmaması, diaspora kayıt işleminin bloke olması, elektronik sayım uygulamasındaki tercüme ve eksiklik sorunları, vatandaşların sayım konusunda yeterli bilgilendirilmemiş olması, sahadaki baskı ve manipülasyonlar, Türk toplumuna mensup birçok ferdin sayıma dahil edilmemiş olması gibi sorunlar açıkça görülmüştür.
Yukarıdaki sorunlar ve endişeler hakkında ülkemizdeki tüm yetkili kurum, kuruluş ve yabancı misyon temsilciliklerine bilgi verilmiştir. Bu süreçte taleplerimiz gözardı edilmiştir. Yetkili resmi kurumların bu tavrı nüfus sayım sürecine gölge düşürmüştür.
Kuzey Makedonya Anayasası’na ve yasalara dayanan meşru taleplerimiz, en başta Devlet İstatistik Kurumu tarafından dikkate alınsaydı, yukarıdaki sorunların ve eksikliklerin çoğu giderilmiş olacaktı.
Ne yazık ki, 2021 nüfus sayımı cevapsız bırakılan sorular ve nüfus sayımı sürecine ilişkin meşru taleplerimizin dikkate alınmaması ve ilgili kurumların kayıtsız tavırları ile hatırlanacaktır.
Gelinen nokta itibarıyla, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nin eşit ve kurucu halklarından biri olan Türklerin hakları ihlal edilmiştir.
Bu çerçevede, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Anayasası’nın 8. maddenin 2. fıkrası (etnik kimliğini ifade etme özgürlüğü), 3. fıkrası (hukukun üstünlüğü) ve 11. fıkrası (vatandaşların eşit ve hakça temsiliyeti), 9. maddenin 1. fıkrası (KMC vatandaşları özgürlük ve haklarda eşittir) ve 2. fıkrası (vatandaşlar Anayasa ve Kanunlar karşısında eşittir), 48. maddenin 1. fıkrası (Topluluklara mensup vatandaşlar kendi topluluklarının kimlik ve değerlerini özgür bir biçimde ifade etme, yaşatma ve geliştirme haklarına sahiptir) ve 2. fıkrası (Cumhuriyet tüm toplulukların etnik, kültürel, dil ve dini kimliklerini korumayı garanti altına almıştır), 50. maddenin 3. fıkrası (vatandaşların insan hak ve özgürlükleri hakkında bilgi edinme hakkı vardır) ve 52. madenin 2. fıkrası (herkes anayasa ve kanunlara uymakla yükümlüdür) ve 16. maddeler ihlal edilmiştir, Devlet İstatistik Kurumu Nüfus Sayımının bu kanun hükümlerine göre hazırlanması, düzenlenmesi ve uygulanmasında hukuka uygunlukla sorumludur ve kişilerin çalışmalarını denetler – Nüfus Sayımı katılımcılarını, madde 30 (6) Sayman ve bölgesel eğitmenlerin seçiminde sayım bölgesindeki toplulukların eşit ve hakça temsil ilkesi prensibi gözetilecektir ve madde 34 (1) Sayımda kullanılacak aplikasyon 7 (yedi) dilde hazırlanacaktır: Makedonca, Arnavutça, Türkçe, Romanca, Ulahça, Sırpça ve Boşnakça. (2) Sayım kayıt işlemi, sayıma tabi tutulan kişi veya bilgileri veren kişinin seçtiği dilde gerçekleşmektedir.
Bu süreçte hak, hukuk, eşitlik, şeffaflık ve adaletin tesis edilmediği açıktır. Bugün açıklanan nüfus sayımı neticeleri, Kuzey Makedonya’da adalete güvenin bir kez daha sarsıldığını göstermiştir.
1 Aralık 2021 tarihinde KMC Hakim ve Savcılar Akademisi’nin 15. yıldönümünde Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski’nin konuşmasında, bu ülkede adalete güvenin ciddi bir şekilde sarsıldığı ve vatandaşların kanunlar önündeki eşitlik inancının gün geçtikçe azaldığı vurgulanmıştır. Diğer taraftan, yerli ve yabancı ülke kurum ve kuruluşlarının raporlarında ülkedeki adalet ve adalet sistemine güvenin çok düşük seviyede olduğunun ifade edildiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Nüfus sayımı öncesinde ve sayım sürecinde gündeme getirdiğimiz endişelerin ne kadar haklı olduğu bugün bir kez daha teyit edilmiştir.
Kamuoyuna açıklanan Makedonya Türklerine ilişkin nüfus sayımı rakamları ve oranları gerçeği yansıtmamakta ve Türk toplumunun nüfusunu gerçek rakamların altında göstermektedir. Türklerin yaşadıkları çeşitli yerleşim yerlerinde sahadan elde edilen veriler ile yayınlanan veriler karşılaştırıldığında arada çarpıcı farklılıklar bulunmaktadır.
Yukarıdaki hususlar ışığında, Makedonya Türkleri olarak, bugün yayınlanan nüfus sayım neticelerinde Türklere ilişkin oran ve rakamları kabul etmemiz mümkün değildir.
Makedonya Türkleri Milli Sayım Koordinasyon Kurulu olarak yaptığımız bugünkü toplantı sonucunda sözkonusu sayımdaki Türklere ilişkin rakam ve oranları gerçek dışı olarak nitelendiriyor, neticeleri tanımadığımızı ve kesinlikle kabul etmediğimizi kamuoyuna beyan ediyoruz.
Önümüzdeki süreçte sayım sonuçlarına ilişkin itirazlarımızı, hukuki ve demokratik haklarımızı en geniş şekilde kullanacağımızı vurgulamak isteriz.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
Dr. Yusuf Hasani
MİLLİ SAYIM KOORDİNASYON
KURULU ÜYESİ