Tuzhurmatu’dan Türkmen federe devletine!

Bölgemizde ezber bozan gelişmeler yaşanabiliyor. Tabir caizse kimin eli kimin cebinde belli değil. Örneğin Kilis’e, Katyuşa roketleri fırlatan IŞİD mevzilerini fırtına obüsleriyle vuran Türk ordusunun, Suriye ordusuna ait güçleri de bombalaması acaba nasıl bir şey? Konuyla ilgili açıklama Rusya’dan. Rusya’nın Suriye’deki ateşkes izleme merkezinden yapılan açıklamada, Türk topçu birliklerinin Suriye ordusuna yönelik atışlar yaptığı ancak bunlara karşılık verilmediği ifade edildi.
Bir başka sürpriz gelişme, Esad’a bağlı güçler ile Kürt Asayiş’i -gelin biz buna PYD/YPG diyelim- arasında Kamışlı’da 3 gün süren çatışmalardı. Olaylar, 20 Nisan’da Rojava’nın Kamişlo kentinde rejim güçleriyle Asayiş arasında çıkan çatışma ile başlamıştı. Asayiş üyelerine saldırının ardından olaylara YPG de müdahil olmuş ve bölgeye YPG savaşçıları gitmişti. 3 gün süren çatışmalarda rejime bağlı 31 kişi, 7 Asayiş üyesi, 3 YPG savaşçısı ve 17 sivil hayatını kaybetti. Çatışmanın sonlanmasının ardından taraflar anlaştı. Kamışlı’da varılan anlaşmaya göre Suriye rejimi çatışmalarda ölenlerin ailelerine tazminat ödeyecek. 8 maddelik anlaşma, Esad rejimiyle esir takasını da içeriyor.
Muhaliflerin elindeki Halep düştü düşecek derken, Mossad’a yakınlığı ile bilinen debkafile sitesi, Arabistan, Türkiye, Mısır ve Ürdün uyruklu 3500 teröristin Suriye’nin Halep kentine sızdığını iddia etti. Debkafile, söz konusu 3500 gönüllüden oluşan gücü Arabistan ve Türkiye, Mısır ve Ürdün’ün yardımlarıyla Obama’nın Ortadoğu eğilimine muhalefet etmek için kurduklarını ve bu operasyonu gerçekleştirdiklerini kaydetti. Debkafile, bu güçlerin Türkiye ve Ürdün’de özel kamplarda eğitildiğini ve Arabistan tarafından mali destek gördüklerini belirtti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye’nin çevre ülkelerden gelen militan akışıyla baş edemediğini söylemesi bu yeni durumu doğrular gibi.
Rusya; PYD’nin Moskova’da temsilcilik açmasına fırsat tanıyor ama YPG’nin başını çektiği SDF’nin Şedadi operasyonunda ABD’li, Fransız ve İngiliz özel birlikleri yer alabiliyor. Rusların bunu bilmemesi veya görmezlikten gelmesi ya da tahammül etmesi mümkün değil. Hatta Rusya, ABD tarafından dillendirilen ve Suriye’nin fiilen bölünmesi anlamına gelecek “çıkar alanları” önerisini reddettiğini açıklayarak rahatsızlığını göstermişti. Batılı ülkelerin “Suriye’deki IŞDİ’e karşı tek gerçek kara gücü” olarak nitelendirdikleri YPG’ye yardımları sürüyor.
France24’ün Şubat ayında Şedadi cephesinde çektiği görüntüler, ABD, Fransa ve İngiltere’nin YPG ile olan işbirliğinin görüntülü kanıtını oluşturuyor. ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı uluslararası koalisyonun yoğun hava saldırılarının yardımıyla kurtarılan Şedadi’de, üç ülkenin özel operasyon birimleri cephe gerisinde danışmanlık ve denetmenlik yapıyor. Washington Post’ta yer alan habere göre, bu birlikler çeşitli özel kuvvetler timlerini içeriyor. Bunlar arasında Hava Kuvvetleri Taktik Hava Komutanlığı, Hava Kontrol Parti Uzmanları, Yeşil Bereliler ve Delta Force üyeleri bulunuyor.
ABD’li özel kuvvetler, Remington tipi keskin nişancı tüfeği ve M-32 yarı otomatik el bombası fırlatan silahların yanı sıra, LA-16U lazer işaretleyiciler de kullanırken görülüyor. ABD, İngiltere ve Fransa’nın YPG ile birlikte operasyon düzenlemesine en çok bozulanlar kim dersiniz? Tabi ki Almanlar. Tepkilerini hemen belli ettiler. 17 yıldır Suriyeli Kürtler hakkında araştırmalar yapan, bölgede sivil toplum projeleri yürüten ve gelişmeleri yakından izleyen Almanya merkezli Avrupa Kürt Araştırmaları Merkezi Başkanı Eva Savelsberg, terör örgütü PKK’nın Suriye uzantısı PYD’nin insan hakları ihlallerinin çok ciddi boyutlara ulaştığı uyarısında bulundu.
Haksızda sayılmazlar çünkü Suriye’nin kuzeyindeki demografik yapıyı değiştirmeye ve kantonları birleştirmeye çalışan PYD’nin asıl amacı, Haseke’nin Rimelen bölgesindeki petrolü Lazkiye’den Akdeniz’e ulaştırabilmek. Bölgedeki egemenliğini pekiştirmek isteyen PYD, Afrin kantonu ile Kobani’yi birleştirmeye çalışıyor. Ancak bu iş göründüğü kadar kolay değil ve oldukça zor. Örgüt bu konuda sürekli taktik ve stratejisini değiştiriyor çünkü bölgede Arap ve Türkmen nüfusu daha fazla. Doğal olarak IŞİD (DAEŞ) ve ÖSO’ya karşı savaşması kaçınılmaz. PYD’nin, petrol boru hattı için Arap ve Türkmenlerle anlaşmak zorunda olduğunu çok iyi bildiğine şüphe yok.
Irak’ta dengeleri değiştirebilecek gelişme, merkezi Irak hükümetine bağlı Kerkük civarında konuşlanan gönüllü Şii milisler ile Talabani’ye bağlı güçler arasında patlak veren çatışmalar. Bu çatışmanın gerçekleştiği Tuzhurmatu Türkmen nüfusun yoğun olduğu büyük bir ilçe. Dediğim gibi çatışmalar Talabani’ye bağlı güçlerle, aralarında Türkmenlerinde yer aldığı Irak ordusun bağlı gönüllü milislerin oluşturduğu Haşdi Şabi arasında yaşanıyor. Kürdistan Yurtseverler Birliği KYB’nin medya organ PUK Media’ya göre çatışmalarda 3’ü Peşmerge komutanı olmak üzere Kürt tarafından 12 kişi öldü. KYB’li Kerkük valisi Necmettin Kerim ve Bedir Tugayları komutanı Hadi Elamiri’nin gelmesi üzerine ateşkes ilan edilse de çatışmalar durmadı. Kürdistan Böglesi Başkanı Mesud Barzani, Tuzhurmatu’da yaşanan çatışmalardan dolayı “tedirgin” olduklarını söyledi. Şii Bedir Tugayları Komutanı Hadi Amiri’nin Tuzhurmatu’ya onlarca araçla güç takviyesi yaptığı öne sürüldü.
Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (KYB) mensubu Kerkük Valisi Necmeddin Kerim’le bir araya gelen Hadi Amiri’nin 40 askeri araçla geldiği ve gücün büyük bir bölümünü ilçeye yerleştirdiği iddia edildi. İlçede bulunan Kürdistan İslam Cemaati parti binasından Şiilere açılan ateş sonucu Şiiler arasında yaralananlar oldu. Bunun üzerine Şiiler, parti binasını kuşatarak ele geçirdiler. Resmi olmayan bilgilere göre Şii gruplar tarafından 5 kişi öldü ve 62 kişi yaralandı. Şii Heşdi Şabi milisleri tarafından Kürdistan İslami Topluluk Partisi (Komel) binası yakınında kuşatılan 8 Peşmerge’nin kurtarıldığı bildirildi. Komel Partisi Türkiye’de HÜDAPAR ile görüşen bir parti. Aralarında yaralıların da bulunduğu 8 Peşmerge, Peşmerge Siyah Gücü tarafından kurtarıldı. Kürt yönetiminin temsilcileri, Heşdi Şabi’nin Tuzhurmatu’dan çekilmesi halinde, bölgeye sevk edilen birliklerin çekileceğini belirtti.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosundaki Irak Türkmen Cephesi (ITC) Milletvekili Aydın Maruf, İran’a yakınlığıyla bilinen Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Peşmerge güçleri ile Haşdi Şabi çatısı altında yer alan Şii Türkmen milisler arasındaki gerginliğin nedenleriyle ilgili yaptığı açıklamada olayın etnik değil dini yani mezhebi bir çatışma olduğunun altını çizdi ve Tuzhurmatu’daki olayları Türkmen-Kürt çatışması olarak yorumlamanın yanlış olduğunu belirterek ”Bu etnik değil, ancak mezhep ve çıkar çatışmasıdır.” dedi. Bana kalırsa Türkmenler Irak Ordusu içindeki konumlarını güçlendiriyor. Daha önce Irak Türkmen Cephesi; Federe Türkmeneli Devleti kuracaklarına dair sinyalleri verdiği gelişmeyle, bölgede yeni bir güç merkezinin oluştuğunu deklare etmişti. Görünen o ki, Tuzhurmatu çatışmalarından Türkmen Federe Devletine doğru bir gidiş söz konusu.
Ömür Çelikdönmez
Twitter: @oc32oc39
omurcelikdonmez@hotmail.com