Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyib Erdoğan, NATO zirvesi için Vilnius’a uçmadan önce, ülkesine Avrupa Birliği yolunu açılması çağrısında bulundu.
“50 yıldır bizi AB yolunda tutan ülkelere hitap etmek istiyorum. Türkiye’nin Avrupa birliğine giden yolu açın. İsveç’in de NATO’ya önünü açacağız. İsveç’in NATO üyesi olması için Ankara ile imzalanan memorandumun şartlarına tam uymasını bekliyoruz. Şartları yerine getirmen gerekiyor. Bu gece İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile görüşeceğim. Bize verdikleri sözü tutmalarını istiyoruz. Türkiye de kendi sırasıyla NATO’nun faaliyetine yardımcı oluyor, gereken her şeyi yapıyor” dedi.
Geçen yıl 28 Haziran’da Madrid’de NATO zirvesi başlamadan önce, Türkiye Cumhurbaşkanı Rəcəb Tayyib Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, o dönemde İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg arasında görüşmeler yapıldı. Bir tür yol haritası olan ve Stockholm ve Helsinki’nin NATO’ya katılmasına olanak tanıyan bir memorandum imzalandı.
31 Mart’ta Türkiye parlamentosu Finlandiya’nın NATO’ya girmesine ilişkin protokolü onayladı, Finlandiya 4 Nisan’da ittifak üyesi seçildi.
Türk milletvekilleri, Stockholm’den Terörle Mücadele Madrid Memorandumu’nun tüm şartlarına uymasını talep ediyor, ancak İsveç’in ittifaka katılma protokolünü henüz onaylamadı.
Vilnius zirvesinde İsveç’in üyeliği konusu tartışılan konular arasında yer alacak gibi görünüyor. Ama Türkiye’nin İsveç talebi göz ardı edilmeyecek.
Ankara’nın talebinde ısrarcı olduğu özellikle vurgulanıyor. Prensip olarak bu, haklı ve uygun bir gerekliliktir. Türkiye yıllardır çeşitli bahanelerle ittifakın üyesi olmadı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu, şöyle dedi: “ABD, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) üye olma arzusunu destekliyor. ABD, Türkiye’nin AB üyelik taleplerini her zaman desteklemiştir ve desteklemeye devam etmektedir. Türkiye’nin üyelik iddiası ve süreci AB ile Türkiye arasında bir sorundur. Dikkatimiz NATO’ya katılmaya hazır olan İsveç’e yöneldi”,
Resmi Washington, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) üye olma arzusunu desteklediğini belirtse de topu AB’ye atıyor. Özellikle “Türkiye’nin üyelik iddiası ve süreci AB ile Türkiye arasında bir sorundur” ifadesi bunu söylemeye gerek veriyor.
Biden ve Erdoğan arasında Vilnius görüşmesi öncesi yapılan telefon görüşmesinde İsveç’in NATO üyeliği konusu ele alındı.
Aslında Washington’ın konumu anlaşılabilir. ABD, AB üyelerinin Türkiye’yi ittifaka kabul etmeyeceğini biliyor. Tabi ki Türkiye ile AB arasında kalmak istemiyor. Bu yüzden bu sorunu çözmelerini istiyorlar.
Resmi Ankara’nın AB’ye kabulü şu anda gerçek değil. Bundan daha fazla neden var. Ama iki neden özellikle önemlidir.
Türkiye’nin ilk olarak Avrupa Birliği’ne kabul edilmesi, eğitim ve iş imkanları açısından milyonlarca Türk vatandaşını Avrupa ülkelerine götürecektir. Zaten yeterince sorun yaşayan Birlik ülkelerinin Türk vatandaşlarının kabul edilmesi, örgütün kendisine yeni sorunlar açabilir.
İkincisi, son istatistiklere göre şu anda Türkiye’de 3 milyon 600 bin göçmen yaşıyor. Suriye’deki iç savaştan kaçıp Türkiye’ye dönen Suriyeliler özellikle Pakistan, Afganistan, Orta Asya ülkeleri ve benzeri. Ülkelerden gelen insanlar bugün Türkiye’ye dönüyor. Ankara Avrupa Birliğine üye olursa bu göçmenler Birlik ülkelerine serbestçe geçebilecek. Ve sendika bunu karşılayamaz.
İsveç’in NATO üyeliğinin Vilnius toplantısından sonra gerçekleşmesi muhtemel. Ama Türkiye’nin Avrupa Birliğine üyeliği mevcut şartlarda o kadar gerçekçi görünmüyor.
Turan Rzayev
