KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. İran
  4. »
  5. Tarık Alhomayed: Afganistan ve İran: Doğru hata!

Tarık Alhomayed: Afganistan ve İran: Doğru hata!

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 4 dk okuma süresi
266 0

Katar’da yapılan anlaşma mucibince ABD’nin Afganistan’dan tek kalemde çekilmesi ve Taliban’ın tek kurşun atmadan iktidara gelmesiyle birlikte, Taliban’ın şimdi İran’ın doğusu ile yaklaşık 950 km uzunluğunda ortak sınırı bulunuyor.

ABD’nin Afganistan’ı işgali, Afganistan ile İran arasındaki sınırını güvence altına aldığı için İran, İran-Afgan sınırında son 20 yıldır rahat etti. Irak-İran sınırı için de aynı durum geçerliydi.

Son 20 yılda ABD, Afganistan tarafında ve bin 548 kilometre ile Irak tarafında İran’a sınır konumundaydı. Bu durumdan yararlanan sadece İran oldu; şimdi ise işler tersine dönmüş durumda.

Doğu tarafından İran’a Taliban komşu oldu; şimdi Afganistan’da kaydedilen mülteciler ve ideolojik anlaşmazlıklar gibi trajik durumlar, İran üzerinde bir baskı teşkil edecek. Taliban ile İran arasındaki ilişki, daha da artabilecek gerçek anlaşmazlıklarla çevrili. Daha doğrusu Afganistan’daki herhangi bir kaos, İran’da endişeye neden olacaktır.

Peki ABD Irak’tan çekilirse ne olur? Bu çekilmeden geride kalacakları veyahut ABD kuvvetlerinin geri çekilme üslubunu ya da sonrasında olacakları kim garanti edebilir?

Irak merkezi hükümeti sarsılır mı? Radikallik geri döner mi? Taliban’ın iktidara dönüşünden ilham alan Baas kalıntıları harekete geçer mi? Okuyucu bu soruları abartılı bulabilir; ancak kaynaklardan duyduğuma göre kesin olan bir şey varsa o da Tahran’ın bu şekilde düşündüğü ve tüm bunlardan endişe duyduğudur.

İran, son 20 yıldır sınır güvenliğinin bedavadan sağlanmasına alışmıştı. Komik olan ise ABD İran’ın doğu ve batı sınırlarını güvence altına alırken İran’ın kendisini ABD’lilere küçük görmeye adamış olması. ABD’lilerin hezimete uğradığını görmek isteyen İran, bir yandan da onların varlığından faydalandı. Ancak şimdi Tahran, ABD’nin çekilişindeki akıbetin farkında.

Bugün Afganistan ile sınırlarını, ardından ise Irak ile sınırlarını güvence altına almak zorunda kalan İran, bölgede düşkünü olduğu oyunun sonuçlarına da katlanmak zorunda. Zirâ Tahran, son 20 yıldır bu ‘sınır yumruğu’ oyununu oynuyor.

Bu oyunu güney Lübnan’da İsrail ile, Irak ya da Yemen tarafında Körfez ülkeleriyle ya da Suriye Irak sınırında Irak ile de oynamış olan İran, bugün bu ‘sınır yumruğu’ oyununun kurbanı konumunda.

Öyleyse ABD’nin Afganistan’dan çekilişi, İran’ın güvenlik ve istikrar faturasıyla yüzleşmesi ve aynı tadı tatması için miydi? Net bir ABD stratejisi olmadığından, ABD yönetiminin şu anda temelde tutumunu savunmaktan aciz olduğundan şüpheliyim.

Dolayısıyla ABD’nin bu hatası, Afganistan’dan ve ardından Irak’tan çekilerek atacağı tek doğru adım olabilir. Evet bir kaos yaşanacak; İran da bundan kaçamayacak. Tahran bunu biliyor ve hissediyor. İranlılar uzun zamandır kendi topraklarından uzakta bölge boyunca oyun oynarken ateş topu ise şimdi İran sınırlarına dayanmış durumda.

Uzun lafın kısası İran’ın sınırlardaki tatlı uykusu bitti.

Tarık Alhomayed
Suudi yazar. Şarku’l Avsat eski genel yayın yönetmeni

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir