ABD, İsrail gemilerine eşlik ederken İran’ın bu gemilere saldırmaya teşebbüs etmesi konusunda uyarılarda bulundu
İsrail merkezli askeri gözlem, istihbarat ve savunma alanında faaliyet gösteren Intel Lab Şirketi tarafından geçtiğimiz hafta yayınlanan uydu görüntüleri, geçtiğimiz ay başkent Tahran’ın batısındaki Karaj şehri yakınlarında bulunan bir santrifüj üretim tesisinin insansız hava aracı (İHA) saldırısı sonucu aldığı ağır hasarla ilgili ‘farklı bir hikayeye’ işaret ediyor.
İran, saldırıda can kaybı olmadığını açıklarken Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nin medya platformu olan Noor News adlı internet sitesi, güvenlik güçlerinin, İran Atom Enerjisi Kurumu’na ait bir binaya İHA’yla düzenlenen sabotaj saldırısına müdahale ettiğini bildirdi.
Intel Lab sitesi, Twitter hesabı üzerinden söz konusu nükleer tesise ait üç fotoğraf yayınlayarak bu ayın başlarında çekilen uydu görüntülerinin, saldırıya ilişkin ‘farklı bir hikaye anlattığını’ söyledi. Resimlerden biri, yangın nedeniyle siyahlaşan 40 metre büyüklüğünde bir binaya aitti.
New York Times, saldırıdan bir gün sonra söz konusu tesisin, Fordo ve Natanz nükleer tesislerinde kullanılan santrifüjlerin ana üretim merkezlerinden biri olduğunu bildirdi. Olayı yakından takip eden bir kaynak, İHA’nın İran’ın içinden, tesisten fazla uzak olmayan bir yerden havalanmış gibi göründüğünü söyledi.
İran Santrifüj Teknoloji Şirketi veya TESA olarak bilinen santrifüj üretim tesisine düzenlenen saldırı, Natanz Nükleer Tesisi’ni sarsan ve çok sayıda santrifüjü devre dışı bırakan bir patlamanın üzerinden iki ay geçtikten sonra gerçekleşti. New York Times geçtiğimiz ay, Tesa tesisinin Natanz’daki tahrip olmuş santrifüjlerin yerine yenilerini üretmekle görevlendirilmiş olduğunu aktardı.
İran’ın nükleer bomba üretimine olanak sağlayacak miktarda uranyum zenginleştirmesi için gereken süreyi önemli ölçüde azaltan santrifüjleri geliştirme, üretme ve çalıştırma yetenekleri, Viyana’daki Nisan ayı başlarından bu yana nükleer anlaşmayı canlandırmak için devam eden müzakerelerin başlıca konuları arasında yer alıyor.
New York Times, TESA santrifüj üretim tesisine yönelik İHA’lı saldırıyı, Ağustos 2009’da Lübnan’da Hizbullah’a ait bir noktaya yapılan ve Hizbullah’ın hassas füze üretim yeteneklerinin hayati bir bölümünü yok eden bir başka saldırıya benzetti.
Uydu görüntüleri, İsraillilere ait bir kargo gemisinin Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) giderken saldırıya uğramasından kısa bir süre sonra yayınlandı. İsrail basını Cumartesi akşamı, askeri yetkililerin İran güçlerinin gemiye yönelik saldırıya karışıp karışmadıklarını belirlemeye çalıştıklarını bildirdi.
İsrail’in Kanal 12 televizyonu, geminin bir füze tarafından vurulmuş olabileceğini söylerken İsrailli bir ulusal güvenlik yetkilisi, New York Times’a yaptığı açıklamada, geminin bir İHA veya İran deniz komandoları tarafından saldırıya uğradığını düşündüklerini belirtti.
New York Times’a konuşan ABD’li ve İsrailli yetkililer, ABD’nin Basra Körfezi ve komşu bölgelerdeki İsrail gemilerine eşlik ettiğini söylerken Mart ve Nisan aylarında İsrail’le bağlantılı gemilerin sabotaj saldırılarına uğramaya başlamalarından bu yana İran’ın gemileri hedef alma olasılığına ilişkin uyarılarda bulundular.
Bir istihbarat yetkilisi, ABD’nin olası bir İran saldırısına ilişkin son uyarısının, İsrail Dış İstihbarat Servisi Mossad’ın yeni direktörü David Barnea’nın (Dadi) göreve başladığı 31 Mayıs’ta yapıldığını söyledi.
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Komutanı Hüseyin Selami, geçtiğimiz hafta, İran’ın ‘7 bin kilometre menzilli, uçup (üssüne) dönebilecek ve planlanan her yere inebilecek İHA’lara sahip olduğunu’ açıkladı.
İsrail haber kanalı Kanal 12 önce ‘Tyndall’ isimli geminin sahibinin Londra merkezli uluslararası bir gemi yönetim şirketi olan ‘Zodiac Maritime’ olduğunu bildirdi. Ancak daha sonra şirketin bu geminin sahibi veya işletmecisi olmadığı belirtildi. Reuters’ın haberine göre Zodiac Maritime filosuyla ilgili bir kaynak, şirketin gemiyi birkaç ay önce sattığını doğruladı.
DMO’nun yurtdışı kolu Kudüs Gücü’nün Telegram üzerinden yayın yapan ‘Sabirin News’ adlı kanalı, saldırıya uğrayan gemi olduğunu iddia ettiği, yanan bir gemiye ait eski bir görseli yayınlayan ilk kaynak oldu. Öte yandan İran’da arkasında İsrail’in olduğu bazı nükleer tesislere yönelik saldırıların düzenlenmesinden bu yana İran güvenlik birimleri yoğun eleştirilerle karşı karşıya kaldı. İranlı nükleer bilimci Muhsin Fahrizade’nin suikast sonucu öldürülmesinden beş ay sonra Natanz Nükleer Tesisi ikinci kez sabotaj saldırısına uğradı. Bunun yanı sıra İranlı eski ve mevcut üst düzey yetkililer, İsrail’in İran’ın nükleer arşivini yoğun güvenlik önlemlerine rağmen Tahran’daki bir bölgeden çaldığını kabul ettiler. Eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İran Uzay Merkezi belgelerinin yanı sıra nükleer arşivin çalındığını ortaya çıkardı.
Hatemi dönemi İstihbarat Bakanı, Ruhani döneminde ise Etnik ve Dini Azınlıklar İşleri Özel Temsilci olan Ali Yunusi, İran istihbarat servislerinin paralel çalışmalarını eleştirerek, ‘Mossad’ın İran’daki nüfuzunun İranlı yetkililerin hayatları hakkında endişelenmesi gereken seviyelere ulaştığını’ söyledi.
Yunusi, Humeyni Vakfı’na bağlı Cameran sitesine verdiği röportajda, “İstihbarat Bakanlığına paralel yeni teşkilatlar, sızmalarla mücadele etmek yerine içerideki unsurlarımızı kontrol altına almak ve onlarla mücadele etmek için çalışıyor ve dünyadaki casusluk servislerinin sızmasına olanak sağlayan bir ortam açıyorlar. Bugün her yerle ve her olayla ilgilenmeye hakkımız var” dedi.
şarkulavsat
