Dini içerikli ziyaretlerden nasıl bir siyasi sonuç beklenebilir? Paşinyan Washington’da
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, çalışma ziyareti için ABD’de bulunuyor. Ermenistan Başbakanı, 3-7 Şubat tarihleri arasında özellikle Ermeni toplumuyla birlikte bir dizi etkinliğe katılacak. Başbakanlık heyeti, olası resmi görüşmeler konusunda henüz bilgi vermedi. Paşinyan’ın ABD’ye son ziyareti geçen yıl eylül ayında gerçekleşmişti. New York’ta BM Genel Kurulu’nun 79. oturumuna katıldı. Bu kez çalışma ziyaretinin odak noktası öncelikle dini konular. Paşinyan, Washington’da düzenlenecek 5. Uluslararası Dini Özgürlük Zirvesi’ne ve “Ulusal Dua Kahvaltısı”na katılacak.
Ermenistan Başbakanı’nın ABD’de dört gün kalacağı süre içerisinde ABD Başkanı ile görüşmesi planlanmıyor.
Paşinyan Washington’daki diğer etkinliklere katılacak․ Ancak, siyasi figürlerin “yollarının kesişmesi” ve Beyaz Saray başkanıyla temelli, ama basitçe, deyim yerindeyse, “anında” bir görüşme yapmaları teorik olarak mümkün.
Ermenistan Başbakanı, ABD’ye gitmeden önce, Amerikan etkinliklerine katılmanın uygun olup olmadığı konusunun daha önce görüşüldüğünü açıklamıştı.
“Çok önemli bir ziyaret. Ortaklarımla da istişare ettim ve mutlaka gidip katılmamız gerektiği sonucuna vardık. Hala katılmamız için davet aldığımız etkinlikler var, bazıları birbiriyle örtüşüyor gibi görünüyor, ne yazık ki hangi etkinliğe katılacağımızı seçmek zorundayız.” dedi.
Katılım için 5. Uluslararası Din Özgürlüğü Zirvesi ve “Ulusal Dua Kahvaltısı”na katılmanız gerekiyor. Bu, ABD’de iktidara geri dönen muhafazakarlar için oldukça önemli bir konu olarak değerlendiriliyor. Çeşitli değerlendirmelere göre, Trump’ın Doğu’da Hristiyanlığın savunucusu olma iddiası göz önüne alındığında, din konusunun Ermenistan için de faydalı olabileceği belirtiliyor.
Uluslararası uzman Suren Sarkisyan, etkinliğin ve Ermenistan’ın etkinliğe katılımının yeni olmadığını belirtiyor.
“Şu anda böyle bir görüşme planlanmıyor ama bir şeyler planlamaya çalışacaklarını, kısa bir görüşmenin gerçekleşeceğini de ihtimal dışı görmüyorum. Bu düzenli bir etkinliktir. Geçmişte Ermenistan dışişleri bakanları katılmıştı, diğer yetkililer de katılmıştı ve bunun açıkça dini, tabiri caizse, bir etkinlik olduğunu, dualarla dolu çeşitli etkinlikler olacağını anlamak çok önemlidir.” dile getirdi.
Paşinyan-Trump arasında resmi bir görüşme hiç gerçekleşmedi, Trump’ın ilk döneminde kısa temaslar ve görüşmeler oldu. Tabiri caizse “yürüyerek iletişim kurma” fırsatı ilk kez 2018 yılının temmuz ayında Brüksel’de düzenlenen NATO zirvesinde ortaya çıktı. Aylar sonra, Eylül 2018’de, Trump adına BM Genel Kurulu’nda düzenlenen resmi bir akşam yemeğinde ve fotoğraf çekiminde görüş alışverişinde bulundular. Paşinyan-Trump arasında resmi bir görüşme hiç gerçekleşmedi, kısa temaslar oldu – 2019’da Ermenistan Başbakanı yine New York’taydı, ancak herhangi bir görüşme planlanmadı. Trump’ın ikinci kez seçilmesinin hemen ardından Paşinyan ile Trump arasında telefon görüşmesi gerçekleşti. Ayrıca Paris’teki Notre Dame Katedrali’nin yeniden açılış töreni sırasında Paşinyan, Macron’un arabuluculuğunda Trump’la kısa bir görüşme gerçekleştirdi.
Uluslararası ilişkiler uzmanı Suren Sarkisyan, Biden yönetimi döneminde imzalanan Ermeni-Amerikan stratejik ortaklık anlaşmasının Trump döneminde uygulanmaması konusunda hiçbir risk görmüyor.
Uluslararası Din Özgürlüğü Zirvesi ve “Ulusal Dua Kahvaltısı” nedir? Haçlı seferleri mi
Peki, Amerikan ziyaretleri Ermenistan’a ne kazandırabilir? Uluslararası Din Özgürlüğü Zirvesi ve “Milli Dua Kahvaltısı” salt dinî bir buluşma olmanın yanı sıra, lobicilik için de iyi bir platform, yeni bağlantılar kurma fırsatıdır. Geçtiğimiz yılki zirveye Ermeni yanlısı isimlerin katılımı dikkat çekmişti. Etkinliklerde Stepanakert’ten gelen bir kişinin de aralarında bulunduğu 5 Ermeni konuşmacı vardı. İşte bu nedenle o dönem Azerbaycan basını zirveyi “Haçlıların zirvesi” olarak nitelemişti.
Donald Trump, seçim kampanyası sırasında, seçilmesi halinde en önemli önceliğinin terörle mücadele olacağının sözünü vermişti.
Trump’ın 2017’deki sözleri terör örgütü “İşid” ile ilgiliydi. Ardından Trump’ın başkanlığı döneminde 2020 yılında Dağlık Karabağ’da 44 gün süren savaş yaşandı ve bu savaşta “İşid” mensupları da videolardan da anlaşılacağı üzere Azerbaycan saflarında sivil halka karşı savaştığı buna karşılıkda PKK nın Ermenistan saflarında Azerbaycan’a karşı savaştığı iddiası karşılıklı suçlama olarak basına yansımıştı.