NATO son yaptığı liderler zirvesinde;

STRATEJİK KONSEPT BELGESİNİ Kamuoyu ile paylaştı.

Rusya doğrudan tehdit olarak ilan edilirken,

İran’da bu tehdit ülkeler içerisinde yer aldı.

Hazara kıyısı olan ülkeler çerçevesinde aynı tarihte Türkmenistan’da bir toplantı yapıldı.

Kazakistan

Türkmenistan

Azerbaycan

Ve tehdit ülkeler olan Rusya-İran katıldı.

Bilinen altı boş ezberler;

Barış

İstikrar

İşbirliği

Ben bu kavramları görünce

HEGOMONİK İSTİKRAR kuramı aklıma geldi.

Yani Hegemonya devam ederse ancak bunlar olabilir.

Çünkü

Rusya;daha yeni Kazakistan’ı karıştırdı.

Elini daha çekmiş değil.

Yine Rusya şu anda Azerbaycan topraklarına fiilen yerleşmiş durumda.

İran; Azerbaycan aleyhindeki faaliyetlerine son hız devam ediyor.

En son Azerbaycan’ın kendi toprakları olduğunu açıklayacak kadar konuyu ileri götürdü.

Türkmenistan her zaman Îran için tehdittir.

Çünkü İran’da Sahra Türkmen Bölgesinde yaklaşık 2.5 milyon Türkmen yaşar.

Bu nedenle İran bu ülkenin her zaman zorda kalması üzerine plan yapar.

Türkmenistan yine Rusyanın zorda bırakması sonrası 2008 den itibaren Çin’e yaklaştı.

Onun durumu daha karışık.

Elbette Türk ülkeleri OTORİTER rejimleri dolayısı ile batı ile sağlıklı ilişki kuramıyor.

Bu nedenle Rusya ve İran bu ülkelerde liderler üzerinden kolay etkili oluyor.

Hatta şu anda Türkiye-Türk Dünyası ilişkileride benzer bir yapı ile devam ediyor.

Otoriter yapılar üzerinden konu ile alakasız kişiler üzerinden yapılan bağlantıların kalıcı olması mümkün değil.

Türk Dünyasının coğrafyasına, tarihine, kuramsal çerçevesine yani ruhuna uygun bir kurumsal ilişki kurulamamakta ve kurumsal yapılar geliştirilememekte.

Bu nedenle sağlıklı ve sürdürülebilir değil.

Gerçi son Anayasa değişikliği ve Rusya’nın işgallerini tanımama konusundaki TOKAYEV’in açıklamalarını unutmamak gerekir.

Kazakistan’da bir sağlıklı gidiş var gibi.

Selçuk Duman