Financial Times’tan dikkat çeken bir analiz;”Kazkhstan unrest shows Erdoğan that Putin is still the regional “big bos”

Yani Kazakistan’daki gerilim, Erdoğan’a Putin’in halen bölge de “Büyük Patron” olduğunu gösterdi. Şeklinde bir ifadeye yer verdiler.

Makale de; Türkiye’nin Türk Dünyası ile bölgesel bir birlikteliği amaçladığı, bunu aslında 1991’den itibaren denediği, TİKA ve Türk Devletleri Teşkilatının bu amaçla kurulduğu, Osmanlıcı olan Erdoğan’ın bu işe giriştiği ancak Rusya ve Çin ekseninde zayıf kaldığı ve Kazakistan olaylarının bu zayıflığı açığa çıkardığı özetlenmiştir.

Bu Makaledeki Sorunlar;
1- Doğrudur Türkiye’de fiili olarak 1991 de başlayan bir Türk Dünyası işbirliği süreci vardır.

2-Bu süreci kuramsal olarak; 20.yüzyılın başlarına kadar götürmek gerektiğini hatırlatmak isterim.

3- Ancak bugünkü girişimler; o kuramsal alt yapıya oldukça yabancıdır.

4- 1991 girişimlerinin; kurumsal ve kuramsal yaklaşımlarının çok farklılık arz ettiğini ifade etmek gerekir.

5- Diğer yandan bugünkü girişimler; hiçbir zaman Rusya ve Çin’e rağmen değil Rusya ve Çin ile beraber bir yaklaşımı esas alır.

6- Bugünkü girişimleri yapanların önceliği; İslam’ın öngördüğü bir çerçevede işbirliği olduğu unutulmamalıdır.

7- Bugünkü girişimlerde bu nedenle rol alanlar; Türk Dünyası coğrafyasında Türk Kültürü ekseninde derin işbirliği yerine, İslam coğrafyasında gücünü artırmak için Türk Dünyası ile de işbirliğini amaçlamaktadırlar.

8-Bu arada Osmanlıcılık; o günün Avrupa’sındaki ulusalcılığın kötü bir kopyasıdır. Oysaki bugünkü anlayış temelde Osmanlı coğrafyasındaki islam unsurlara yöneliktir. Bu konuda 19.yüzyılın ikinci yarısına atıf yapmak daha doğrudur.

9- Bu nedenle bugünkü girişimlerin başarısız olduğu gerçek olmuş olsada, bu başarısızlık Türk Düşün Hayatı için geçerli değildir.

Selçuk Duman