KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Rusya ve İran Esad sonrası Süheyl Hassan’ın gelmesini planlıyor!

Rusya ve İran Esad sonrası Süheyl Hassan’ın gelmesini planlıyor!

Ömür Çelikdönmez Ömür Çelikdönmez - - 13 dk okuma süresi
936 0


Beşar Esad’ın miadı doldu. Muhtemelen usulüne uygun şekilde görevden el çektirilecek. Rusya nezdinde kredisinin dolduğu da bir gerçek. Bu kanıya nereden vardığımı açıklayayım. Hatırlarsanız 11.12.2017’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye teması sırasında, Lazkiye’de bulunan Rus askeri üssünü ziyaret etmişti. Putin, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad tarafından karşılanmış ve kırmızı halıda Putin ile yürümek isteyen Beşar Esad’ın Rus komutanlar tarafından kolundan tutularak durdurulması dikkat çekmişti. Sorun şu; başta Rusya olmak üzere İran ve Türkiye’nin de onayı alınarak bir isim üzerinde mutabakata varılmasının zorluğu. Rusya Türkiye’nin onaylamadığı bir ismi Esat’ın yerine düşünmüyor. İran’ında olası isme sıcak bakması lazım. Putin’in Türkiye’nin onayını önemsemesi birçoğumuz için asılsız gelebilir. Ama öyle değil. En son çok değil birkaç gün önce Ünlü Rus gazeteci Vladimir Sovolyev, Türkiye ve İran’ı kastederek söz konusu ülkelere güvenmenin mümkün olup olmadığını Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e sorduğunda Putin, “Türkiye’nin de çıkarları var” cevabını vermişti. Putin, Türkiye’ye özel önem verdiğini, Türkiye’yle birlikte Suriye’de yeni bir düzen kurmak istediğini, her fırsatta belli etmekten geri kalmadığı gibi Türkiye’nin bölgedeki varlığını öne çıkarıyor.

Rusların Suriye’de yeni başkanlık için aradıkları kan bulunmuş gözüküyor. El-Nimr yani Kaplan lakaplı, 1970 Cebele (Jableh) doğumlu, Nusayri bir aileden gelen Tuğgeneral Suheil Salman al-Hassan /Süheyl Salman El Hasan. İşin ilginci ilk defa Beşar Esat’ın yerine Süheyl Salman El Hasan’ın geçebileceği Aralık 2014’te Fransız istihbaratına angaje Le Monde muhabiri ve yazarı gazeteci Benjamin Barthe tarafından gündeme getirilmişti. Kim bu Benjamin Barthe ve neden Süheyl Hasan’ı gündeme taşıdı? Öncelikle belirtmek gerekirse bu ecnebi ajanların koku alma duyuları oldukça gelişmiş. Barthe tarih okudu ve Paris’te bulunan Centre de formation des journalistes’den 1996’da mezun oldu. Mesleki kariyerine 1998’de bölgesel günlük La Provence’de başladı. Daha sonra komünist L’Humanité’de (1999–2001) devam etti. 2001-2002 arası Fransa ve Mısır arasındaki anlaşma gereği Mısır’da yayımlanan Al-Ahram’da çalıştı ve Arapçasını geliştirdi. Barthe; Mayıs 2008’de; Nisan 2007 ile Ocak 2008 arasında Le Monde ve L’Express’te yayınlanan Gazze şeridindeki makaleleri için Fransızca basılı ve görsel medyanın en büyük ödülü Prix ​​Albert-Londres’e layık görüldü. Halen Ortadoğu coğrafyasında. Fransa’da haftalık yayımlanan L’Express ve günlük neşredilen Le Monde’un muhabiri olarak Filistin Yönetimi’nin idari merkezi Ramallah’ta bulunuyor. RFI , RSR , RTBF , TV5Monde ve ITV televizyon ve radyolarıyla da işbirliği yapıyor.

Şimdi bu yazdıklarımdan hareketle portresi çizilen Suriyeli asker Süheyl Hasan’a övgüler yağdırdığım düşünülmesin. Benimkisi olası başkan değişikliğinde Suriye Arap Cumhuriyetinin başına geçecek kişinin iyi tanınması. Barthe’in haberi Süheyl Salman El Hasan’ın yıldızını parlatmaya yönelikti ve yayınlandığı tarihte Süheyl Hasan Albay rütbesindeydi. 1991’de Humusta bulunan El-Cumhuriyyetü’l-Arabiyyetü’s-Suriyya/Suriye Arap Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri Akademisi’ni başarıyla bitirdi, pilot subay oldu. Beşar Esat’ın babası Hafız Esat’ta 1955’te Humus Askeri Akademisi’ni pilot subay olarak bitirmiş ve 1958’de havacılık eğitimini geliştirmek için SSCB’ye gönderilmişti. Süheyl Hasan’da eğitim kurslarını tamamlayarak Suriye Arap Hava Kuvvetleri ve Hava Savunma Komutanlığı’nın birçok biriminde görev yaptı. Suriye Arap Hava Kuvvetleri ve Suriye Arap Hava Savunma birimlerinde görev yaptıktan sonra Özel Harekât birimi elemanlarının eğitiminden sorumlu olduğu Hava Kuvvetleri İstihbarat Servisi’ne katıldı. Hava Kuvvetleri İstihbarat Daire Başkanlığı yaptı. Hava Kuvvetleri deyip geçmeyin, Suriye Baas rejiminin temel dayanaklarından biridir ve rejimin ayakta durması için en güçlü güvenlik hizmetlerini gerçekleştirir.

Beşar Esat’ın Süheyl Hasan’ı güvenilir bulmasının birkaç nedeni var. Birincisi kendi ailesi gibi Süheyl Hasan’ında Lazkiyeli olması diğeri de azınlık Alevi mezhebi Nusayri olması. Başarılı bir asker. Kudüs Ordusu Komutanı Kasım Süleymani İran için neyse Süheyl Hasan’da Suriye için o. Sık suikasta uğradığı için tıpkı onun gibi bazen duplör kullanıyor. Efsaneleşmesinin nedenlerinden birisi de ihtiyaç duyulan gönderildiği hep cephede başarılı olması. Onun için Suriye savaş makinesi ordunun beyni ve kalbi deniliyor. Hava Kuvvetleri İstihbaratında çalıştığı dönemde en önemli başarısı 2005-2006 arasında Suriye sınırları içinde faaliyet gösteren terör örgütü El Kaide’ye mensup bazı üyelerin tutuklanmasıyla sonuçlanan operasyon sırasında El Kaide ağlarına sızmasıydı. Acımasız olduğu kadar bir o kadar ihtiyatlı davranması ve tedbire riayette aşırı titizlik göstermesiyle tanınıyor. Şair ruhlu ve şiir sever. Hatta çatışmaya girmeden önce karşıt gruplara, tanklara bağlattığı hoparlörlerle yazdığı şiirleri okuyor.

Sevk ve idare ettiği “kaplan güçleri” (tiger forces), kısa bir süre içinde yıllardır kuşatma altında bulunan Kuveyris hava üssünü kurtarmış ve 800’e yakın IŞİD militanını çembere almıştı. Süheyl Hasan’ın savaş taktiği iki aşamalı. İlk aşamada hedef bölge yoğun bomba ve roket atışına tutuluyor. Hatta havadan sivil kayıplara yol açan varil bombaları atılıyor. İkinci aşamada kara birlikleri devreye giriyor. “kaplan güçleri/kuvvetleri” (tiger forces)’in insan kaynakları ihtiyacını genellikle Halep kökenli el Bakır aşireti karşılıyor. Süheyl Hassan’ın yönetimindeki Kaplan Kuvvetleri; 1. ve 2. Halep kuşatmalarında ana güç olarak kullanılmış, Kuveyris havaüssü kuşatmasını kırmış, Palmira antik kenti ve çevresindeki gaz alanlarını IŞİD’in elinden Halep şehrini ise diğer radikal İslamcı grupların elinden almıştı. Süheyl Hasan YPG ile temasta olan askerlerden. 29.08.2017’de YPG kontrolü altındaki Menbic’e giren Süheyl Hasan, Cünd’ül Harameyn tugayı komutanı İbrahim Bennavi ve Sukur’u Rakka tugayı komutanı Feyyad Ganem ile görüşmüştü. Bu görüşmeye bazı Amerikalı yetkililerin de katıldığı iddia edilmişti. Rusların da Fransızlar gibi Süheyl Hasan’a oynadıkları söylenebilir. 19.08.2017’de sputniknews.com’da yer alan haberde; Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun, Suriye’deki El Hadar köyünün IŞİD’den kurtarılmasında başarılı paraşüt operasyonunu komuta eden Suriyeli Tuğgeneral Süheyl Hassan’ı ödüllendirdiği bildirilmişti. Ödülün; Rusya’nın Suriye’deki Hmeymim Üssü’nde Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov tarafından takdim edildiği ve Gerasimov’un: “Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu tarafından Fırat Nehri boyunca gerçekleştirdiğiniz başarılı savunma operasyonu, stratejik El Suhne yerleşim biriminin kurtarılması ve El Hadar köyünün kurtarılmasında başarılı iniş operasyonunda oynadığınız rol nedeniyle ödüllendiriliyorsunuz.” açıklaması yaptığı belirtilmişti. Hassan’a ödül olarak bir hatıra silahı (Kılıç) ve Şoygu’dan teşekkür mektubu iletildiği de haberde yer almıştı. Ortadoğu ve İslam kültüründe ‘kılıç’ gücün ve emirliğin (devlet başkanlığı) sembolü görülmektedir. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun talimatı ve bizzat Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov tarafından kılıç verilmesinin anlamı bana kalırsa şu; Ruslar diyor ki “ Bizim için Suriye demek sen demeksin. Suriye’nin devlet başkanı Esat’tan sonra sensin!”

Bazı kaynaklar 137. Tugay komutanı, Deyr ez Zor kentini IŞİD’e teslim etmeyen General İsam Zahreddin’in ölümünden sonra Süheyl Hasan’ın önünün açıldığı kanaatinde. Hatta Süheyl Hassan’ın önceden Beşar Esad’ı devirme planları yaptığı ancak Issam Zahreddin’den korktuğu için planından vazgeçtiği iddia edilmişti. Artık korkmasına gerek yok! Çünkü korktuğu adam, 18.10.2017’de Suriye’nin Deyr ez Zor kentindeki savunmadan sorumlu Tümgeneral İssam Zahreddin, mayın patlamasında hayatını kaybetti. Zahreddin; 23 milyonluk Suriye nüfusunun yüzde 3.2’sini oluşturan Dürzilerdendi. 1961’de Suveyda kırsalının Tarba köyünde doğmuştu. Zahreddin’in, Humus’taki kuşatmanın kırılması, Şam’ın güneyindeki başarıları ve 2013’te Halep yerine gönderildiği Deyr ez Zor ile anılıyor. Suriye muhalefeti başına ödüller koyduğu Zahreddin, Kasım 2013’te dizinden ağır yaralanıp iki ay hastanede tedavi görmüştü. Ölmeden önce Temmuz 2016’da Deyr ez Zor’da hafif yaralanmıştı.

Puzzlenin parçalarını tamamlayacak olursak, Fransız gazeteci ve istihbaratçı Benjamin Barthe’in daha albay rütbesinde iken Süheyl Hasan’ın Suriye lideri olarak Esad’a rakip olabileceğini iddia etmesi, Hasan’ın askeri başarılarının en üt düzey Rus yetkililerince ödüllendirilmesi, Suriye’de taşların yerinden oynayacağını gösteriyor. Ancak bir diğer başkan adayı da Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memlük. Birkaç ay önce Zeytin Dalı operasyonunun ilk günlerinde MİT Müsteşarı Hakan Fidan; Lazkiye’deki Hmeymim üssünde Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memlük’le bir görüşme gerçekleştirmişti. Mayıs 2015’te İngiliz Daily Telegraph gazetesi, Suriye’nin üst düzey istihbarat yetkililerinden Ali Memlük’ün, “aracılar vasıtasıyla Türk istihbaratıyla iletişime geçip darbe planı yapma” şüphesiyle ev hapsine atıldığını yazmış, Suriye’de, “Türkiye’deki Milli Güvenlik Kurulu’na (MGK) benzer bir yapı olan Ulusal Güvenlik Bürosu’nun başkanı” Ali Memlük’ün Sünni olduğu, Şii İran Devrim Muhafızları’yla, Lübnan’daki Hizbullah’ın gücü elinde bulundurmalarına karşı çıktığı belirtilmişti. Nusayri Turğgeneral Süehyl Hasan’ın başkanlık için en büyük rakibi Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memlük. Ruslar bu konuda Fransız usulü çözümü de bulmuş gözüküyor. Nasıl Lübnan’da anayasa gereği Cumhurbaşkanı Hıristiyanlardan Başbakan Sünni Müslümanlardan seçiliyor, Suriye’de de Cumhurbaşkanı Nusayrilerden Başbakan Sünni Müslümanlardan seçilecek. Daha net ifade ile Suriye’nin Esat sonrası başkanı Süheyl Hasan, başbakanı Ali Memlük!

Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir