Rusya uzlaşacak ya da Putin düşecek
Kuşatma şu…
1. Rusya, Hazar’da büyük bir askeri tatbikat başlatıyor ve muhatabı hem Bakü hem Ankara’dır, anlıyoruz. 2. Hazar zaten Rusya’nın Suriye’ye gösterişli füzelerini ilk gönderdiği yer. 3. Ermenistan’daki askeri varlığını da artırıyor ve ‘gırtlağından’ Kremlin’e bağlı Erivan’ın başka ‘çıkışı’ yok. 4. Ermenistan’da Nükleer santral/risk de sınıra pek yakın. 5. İran zaten. Yeni S-300’lerin sevinci içinde. 6. Irak’ın Musul’daki Türk askeri varlığının ‘tazelenmesine’ gösterdiği reaksiyon. 7. Bağdat’tan çıkan sesin sahibi belli oluyor;
Moskova ve Tahran’dır. 8. Suriye 9. Kıbrıs’ta Rus askeri üssü kurma hayalleri. 10. Boğazlarda savaş gemilerinin füze göstermesi türünden ergen davranışları. 11. Çemberin kapandığı yer olarak Karadeniz; ilk ‘yoklamaların’ çekildiği yer. 12. Kırım ve 13. Gürcistan’ı hatırlatmıyoruz bile.
Ankara’dan iyi haber alanlar, “Musul’dan dönüş yok”un altını çiziyor-kuşatmayı yarma sayabiliriz ve ABD’nin habersiz olduğunu düşünmek hayatın akışına aykırıdır-iki, Barzani’nin “Başika’daki Türk askeri varlığı ve doğalgaz” gündemli ziyaret en yüksek ilgiyi hak ediyor.
“YASENEVO”DAKİ PİS İŞLER
Kasım ayının ilk günü Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Katar Emiri Şeyh Tamim Bin Hamad Al Thani’nin davetlisi olarak Katar’a gitti.
***
Kasım ayının 3 ve 4’üncü günleri de Başbakan Ahmet Davutoğlu Azerbaycan’a gitti.
***
Aliyev ile birlikte ortak basın açıklaması yaptı; “Ankara’da kim iktidara gelirse ilk Bakü’yü ziyaret eder, Bakü’de kim seçilirse ilk Ankara’ya gelir. Bu güzel anane kıyamete kadar sürer. Türkiye’de bakanlık yapan Azerbaycan bakanı gibidir Azerbaycan bakanı da Türkiye bakanı gibidir. TANAP Projesi’nin daha tez vakitte olmasını istiyoruz. Savunma sanayii konusunda ortak projelerimiz devam edecek.”
***
Bu temasların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 Aralık günü şu cümleleri kurdu; “Türkiye doğalgazı Rusya’nın yanında İran, Azerbaycan, Nijerya, Katar, Cezayir gibi ülkelerden temin ediyor. Petrolde de İran ve S. Arabistan gibi farklı tedarikçi ülkeler var. Katar ziyaretimizde bu doğrultuda önemli bir adım attık. Sayın Başbakanımızın Azerbaycan’a yaptığı ziyarette de farklı adımlar atıldı”. (Salı günü İsrail şirketlerin Türkiye’ye doğalgaz satmak istediklerine ilişkin haberler de duyulmaya başladı!)
***
Sonra… Kötü bir haber geldi. “Hazar Denizi’ndeki Azerbaycan’a ait Güneşli petrol platformunda meydana gelen yangında 31 işçi öldü. Azerbaycan’ın ürettiği petrolün yüzde 60’ı Güneşli petrol platformundan çıkartılıyordu.
Bakü’den yapılan açıklamada; “Yangının hemen ardından 28 petrol ve doğalgaz kuyusunun faaliyeti durduruldu” denildi.
Yani, “ülkenin ürettiği petrolün yaklaşık %60’ı yangının çıktığı platform üzerinden geçiyordu. Yangından bir gün önce, Başbakan Ahmet Davutoğlu ile Bakü’de Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Trans-Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) Projesi’nin planladığı 2018’den daha erken hayata geçmesi için mutabakata varmıştı.” (‘Hazar’da facia’, 06/11, Yeni Şafak.)
***
1 Kasım milletvekili genel seçimlerinin-dikkat: Türkiye değil, Azerbaycan’daki aynı tarihli seçimlerin-hemen öncesinde Bakü’de ilginç olaylar yaşandı.
Önce 2004 yılından bu yana görevde bulunan Ulusal Güvenlik Bakanı Eldar Mahmudov, İlham Aliyev tarafından azledildi. Nedeni kamuoyuna yansımadı ama bir takım akçeli işlere ilişkin göndermeler yapıldı. Bir hafta sonra yedi üst düzey istihbarat yetkilisi tutuklandı. Aynı bakanlıktaki bu yüksek rütbeli istihbarat yetkililerinin neden tutuklandığına ilişkin Azerbaycan Başsavcılığı, “görevi kötüye kullandıkları” gerekçesini gösterdi.
Fakat, devlet yapılanmasının bu denli yüksek ve kritik makamlarının ne türden yanlış işlere bulaşmış olabileceğine yönelik spekülasyonlar, Ruslarla bağlantılara kadar ulaştı. Seçim arifesine denk gelmiş olması da Moskova’nın Bakü’de etkin olma aklı sayıldı.
STİL…
Bağlayalım…
“Azerbaycan’ın saygın eğitim kurumlarından Bakü Devlet Petrol Akademisi dün kana bulandı. Yerel saatle 09.30 civarında üniversite binasına gelen silahlı saldırgan elindeki Makarov tipi 3 tabanca ile güvenlik görevlisini öldürdü. Ardından da 51 yaşındaki temizlik görevlisini hedef aldı. Daha sonra giriş katından başlayarak altınca kata kadar önüne çıkan herkesi kafasından vurdu. Aralarında bir dekan ve iki öğretmenin de bulunduğu 12 kişiyi öldürdü, 10 kişiyi de yaraladı. Saldırgan yakalanacağını anlayınca kafasına tek kurşun sıkarak intihar etti. Azerbaycan’ın kurucu devlet başkanı Haydar Aliyev de bu okuldan mezun.” (‘Üniversitede katliam’, 01/05/2009, Vatan.)
Çoktan unutulup gitmiş bu olayla, Hazar’daki petrol rafinerisi arasındaki bağ nedir?
Başbakan Davutoğlu Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle Bakü’den “doğalgaz” desteği aldıktan hemen sonra Hazar yangını başladı. Katliam olurken de, İlham Aliyev Brüksel’de Avrupa Birliği ile görüşmeler yapıyor ve Ermenistan meselesi dahil hızla Batı’ya yaklaşıyordu. 29 Nisan’da bu görüşmeler, 30 Nisan’da katliam oldu.
‘Rusya’dan sevgiler’ böyle gönderiliyor ama…
Bu coğrafyada şu cümle artık kuruluyor; Rusya, Suriye’de Batı ile bir denge kuramaz ise kuzey yerküre büyük bir kırılma yaşayabilir, Putin düşebilir.
