Türkiye ve BM girişimi ile 3 defa uzatılan tahıl koridoru anlaşması Ukrayna tarafının uzatılmasını istediği ancak Rusya tarafından uzatmak için kendi tarım ürünleri ihracatı önündeki engellerin kaldırılması ve fakir Afrika ülkelerine gönderilmesini bu nedenle anlaşma şartlarının gereklerinin yerine getirilmesini isteyerek anlaşmanın uzatılması son bulmuştur.
Rusya uzatılması için gerekli olan anlaşma şartlarını batıya açıktan ifade ederek Rusya tarafının insani amaçlarla suçlanmasının önüne geçerek batının anlaşma maddelerine uymadığını da açıktan ortaya koymaktadır.
2022 yılının Ağustos ayında Ukrayna ve Rusya, krizinin ardından güvenlik nedeniyle kapalı Ukrayna’nın Karadeniz’deki üç limanını yeniden açan ayrı anlaşmalar imzaladı. Bu anlaşma ile tahıl ihracatının önündeki limanları sorunu ve güvenlik koridoru garanti altına alınarak önündeki bütün engeller kaldırıldı.
Ukrayna ve Rusya’nın dünyanın gelişmiş ülkeleri de dahil olmak üzere Afrika, Ortadoğu ve Asya’da bazı ülkelerin ihtiyaç duyduğu mısır,gübre,buğday,arpa, ayçiçek yağı vs tarım ürünlerinin küresel tedarikçileri konumunda olmaları büyük önem taşımaktadır.
Ukrayna tek başına 600 milyon insanın tahıl ihtiyaçlarını bir yıl süreyle karşılayabilecek üretime sahip olması Ukrayna topraklarının ne kadar verimli olduğunu ortaya koymakta bu durum küresel ölçekli gıda ve tarım şirketlerinin Ukrayna topraklarında olan iştahlarını kabartmakta ve gelecek savaş ortamından borçlu ülke olarak çıkacak Ukrayna topraklarının kimlerin eline geçeceği tehlikesini ortaya koymaktadır.
Uzatılmayan tahıl anlaşması küresel gıda krizine sebep olacaktır. Batı kendi çıkarları uğruna savaş ortamına son vermek istememekte olup salgın sonrası yaşanılan krizlere gıda krizlerinin de eklenmesiyle dünyanın bir kaos ortamına sürüklenmesini arzu etmektedir.
Ukrayna ve Rusya yönetimleri kendi vatandaşlarını bekleyen tehlike karşısında ortak akıl ile hareket etmeleri halklarının vereceği kararlarla, toplumları görmeli ve iki kardeş ülkenin biran önce acıyı değil huzuru tercih ederek tekrar barış içinde yaşamaları ve dünya için büyük bir krize neden olacak gıda terörünün de önüne geçmeleri gerektiğidir.
Halkların kararı yönetimleri masaya davet edecek en büyük güç olarak ortaya çıkmaktadır.
Batı, Ukrayna ve Rusya arasındaki krizi uzatarak kendi çıkarlarını ön plana çıkarmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerin açlıkla baş başa kalacağını öne sürerek Rusya’yı suçlamaktadır. İnsani amaçlarına uygun olarak tahılın paylaşılmasını ifade eden Rusya gelişmekte olan ülkelere tahılların gönderilmediğini ortaya koymakta ihraç edilen tahılın dağıtım oranlarıda bunu göstermektedir.
Sorunun çözümü krizin bir an önce sonlandırılması ve dünya gıda krizine girmeden sorunun çözümünde yatmaktadır.
Türkiye’nin uluslararası alanda BM Ukrayna ve Rusya ile ayrı ayrı diplomatik girişimleriyle uzatılan tahıl anlaşmaları, Rusya tarafının yeni dönemde uzatılması için swift sistemine dahil edilerek tahıl ve gübre ihracatının önündeki engellerin kalkmasını istemekte olup şartlar yerine getirildiğinde tahıl koridorunun yeniden açılmasının önünde hiç bir engelin kalmayacağını ifade etmektedirler.
İnsanı diplomatik girişimlere batı Ukrayna’da savaşı uzatarak değil barış masasına oturarak çözüm yolları araması gerektiğini görmelidir.
Refah toplumları asla,
Açlık
Kıtlık
Enerji üzerinden yaşayacakları sıkıntılara refah yaşamlarından taviz vermeden yaşamak istemeleri aslında giderek artan krizin kendilerine döndüğünde anlayacaklardır.
Anlaşma ile Ukrayna’nın tarımsal ve diğer emtia ihracatının Mayıs 2023 itibariyle 30 milyon tondan fazla tahıl ve diğer gıda maddesi ihraç edilmesiyle 700 milyon doların üzerinde kazanç elde etmesine neden olurken aynı zamanda , dünya da dayanışma koridorları ile gıda fiyatlarının düşmesine ve istikrara kavuşmasına yardımcı oldu.
Mehmet BOZKUŞ
KAFKASSAM
mehmetbozkus06@hotmail.com
