Finansal krize çözüm yolu bulamayan batı emperyalist sistem, kendine çıkış yollarını arayan, ararken batıdan yardım isteyen birçok ülke için umutların tükendiği merkez konumuna gelirken, güç kayıp etmeye devam etmektedir.
Dünya, finansal kriz sonrası salgın krizi ile ülke ekonomilerinin küçülmeye başladığı,iklim krizi ile insanların geleceklerinin tehlike altına girdiği krizler döneminden geçmektedir.
Uzaydan başlayan, yeni savaş alanlarının siber teknolojik saldırılarla ülkelerin bütün yapılarının hedef alındığı bu süreçte tarımsal alandaki ihtiyaçların stratejik konuma geldiği, enerji ihtiyacının ve doğalgazın stratejik öneminin ülkelerin ve siyasi yönetimlerin kaderlerini belirlediği bu dönem aslında yeniden haritaların şekillenmesi anlamına geldiği bu nedenle güçlerin, güç çeşitliliğine ihtiyaç duydukları gerçeğini ortaya çıkarmaktadır.
Ülkelerin milliyetçi yapılarının gelişmelere karşı direnç göstererek güçlendikleri ABD’de Trump’la başlayan yönetimlerdeki milliyetçi etkinin Brexit ile İngiltere, AB içinde olmasına rağmen AB karşıtı söylemlerle Macaristan, Hindistandaki gelişmeler ve Rus milliyetçiliği ile ülkelerin kader çizgilerinde yeniden yönetim şekillerine olan ihtiyaçları ortaya çıkarmaktadır.
Avrasya kavramını ortaya çıkaran ve yıllar önce bu coğrafyanın dünya coğrafyasındaki stratejik önemini ön plana çıkaran Mackinder’in Kara Hâkimiyet Teorisi, göre iki kuşak vardır.

İç kuşak ‘’Rimland’’Çin’den başlayarak Hindistan, Pakistan, İran, Türkiye, Almanya’yı da kapsayan bölgedir.
Dış Kuşak ABD, Kuzey Afrika,Kanada ve İngiltere’yi de kapsayan bölgedir. Her iki kuşakta Doğu Avrupayı hakimiyet altına almak isteyecek olan güç diğer bölgelere ulaşılmasını istediği gibi kontrol etme durumuna gelecektir.
Doğu Avrupa’nın kritik ülkesi konumunda olan Ukrayna’nın ön plana çıkartılarak verimli toprakları ile tarım ve SSCB döneminden kalma sanayi ülkesi Ukrayna’nın ABD’nin Ukrayna üzerinden Rusya, Çin, yanında olmayan AB ülkeleri ve Türkiye’yi içine alan planları için ,NATO üzerinden istediği desteği göremediğini ortaya çıkmıştır.
Nato’nun güçlü ülkeleri Türkiye, Almanya ve Fransa Ukrayna’daki soruna barışçıl çözümlerle yaklaşırken İngiltere,Polonya ve Baltık ülkelerinin ABD’nin yanında yer aldıkları jeopolitik durumu ortaya çıkarmıştır.
Emperyal sistemin güçlü ülkeleri İngiltere ve ABD’nin birlikte hareket ederek
Enerji yollarındaki hakimiyetlerinin devam etmesini istedikleri,
Finansal sistemde her hangi bir değişime alternatif yapılar üzerinden izin vermeyecekleri,
Denizlerdeki ticaret ve hakimiyetlerini kayıp etmek istemedikleri,
Boru hatlarındaki hakim güç olma isteklerinin boru hatlarının geçtiği ülkelerin kendi kazanım politikaları ile karşı çıkmaların yarattığı güç kayıplarına,
Rusya’nın enerji üzerinden Avrupa üzerindeki hakimiyetini kendi kazanımlarına dönüştürme,
Uluslararası yapıların yerini alan yeni yapıların bölgesel ve küresel düzeyde etkinliklerinin önüne geçilmesi,
Kaos ortamlarını yaratanların kriz süreçlerinde kendi kontrolleri altında istedikleri etkin yapılarının devam etmesini istedikleri,
Güç boşluğu olarak oluşan boşlukların kendi kontrollerin altında kalmasını,
Yeni uluslararası düzen karşısında ,

Küresel ölçekli sömürge düzenine karşı çıkan yapıların etkinliklerinin önüne geçilmesi,
Uluslararası alanda (Suriye,Kafkasya,Libya,Osetya,) bölgelerde ABD’nın kayıpları ve Rusya’nın kazanımlarının önüne geçilmesi ve yeniden prestij kazanma çabaları,
ABD kontrolünde AB yapılanmasının devam etmesini,
ABD ile AB’nin Rusya ve Çin’e karşı birlikte hareket edecek konuma tekrar gelmelerini sağlamak,
Çevreleme doktrini ile Rusya’yı çevrelemek ve Çin’e karşı kullanma Rusya Çin yakınlaşmasının önüne geçmek isteyen AB ile desteklenen bir yapı üzerinden ekonomik yaptırımlar ile Rusya’yı kontrol altına alabileceklerinin hesabını yaparken karşılarına Yeltsin sonrası Rusya’yı tekrar toplayan Putin yönetiminin konuşmadan icra ettiklerini görmedikleri gerçeğini ortaya çıkarmıştır.
Çeçenistan,Gürcistan,Osetya,Kırım ile kendi bölgesinde, Suriye, Afganistan, Kazakistan, Libya’da kayıp ettiklerini geri kazanma adımları atan ABD’ye karşı kararlı adımları ile kararlı politikaları izlediğini ortaya koymuştur.Batı dünyası bu politikalar karşısında kayıp etmişdir.
Rusya ve Çin yakınlaşmasının önüne geçmek isteyen ABD yönetimi her iki ülke için oluşturduğu çevreleme doktrini aslında ABD için büyük kayıpların ve çöküşün habercisi olarak görülmelidir.
Trump sonrası ABD iç dinamiklerinde meydan gelen değişimler çöküşler için içeriden yapısal oluşumlara dönüşmeye başlaması süreci ile beraber çevreden şekillendiği gerçeğini ortaya koymaktadır.
Trump ile büyük oranda içeride kutuplaşma ve parçalanma adımlarının atıldığı iki siyasi yapılanmanın dışında lider odaklı seçmen yapısının oluştuğu ABD Biden yönetimi ile içeride daha uç kutuplaşma içine girmiştir.
Rus Prof. Igor Panarin’in ABD 6 parçaya (Kızıldereli,Pasifik,Teksas,Güney,Atlantik,Kuzey) bölünecek ve ekonomisi borçlanan ABD’nin daha hızlı bir şekilde çöküş yaşayacaktır.Bu görüşünün ABD ekonomisinin yaşadığı bütçe açıkları ile güç kayıplarına yol açtığı ve etkisini hem AB ülkelerinde hem de hakim olduğu diğer coğrafyalardaki prestij kayıpları ile ortaya çıkarmaktadır.

Batı dünyasının yaptırım kararları ile Rusya’yı kararlarından vazgeçirme politikaları kendi kendilerinin ekonomik olarak ve ihtiyaç duyduğu enerjinin daha maliyetli olmasını ve Çin ile yakınlaşan Rusya’nın bütün pazarlarını Çin ürünlerinin almasını sağlayacaktır. AB’nin ABD baskısıyla almadığı enerjiyi Çin ile yapılan anlaşmalar ile alternatif pazar olarak Rusya’nın Çin devletine vermeye hazır oldugunun iyi bilinmesi gerekir.
Afganistan sonrası Kazakistan olaylarının arkasında yatan en büyük nedenin ise Çin’e verilen doğalgaz boru hatlarının Kazakistan’dan geçmesi ve temin edilmesinin yattığıdır.
Rusya için stratejik konuma sahip olan Donetsk ve Lugansk bölgeleri savaş teknolojileri üretim merkezi( tankların motorları ve üretimi için gerekli olan demir ve çelik üretim merkezidir Rusya için ) dahil yer altı zenginlikleriyle SSCB döneminden bu güne kadar Rusya için üretim yapan bir bölgedir.
AB ve ABD’nin SSCB dağılması verilen sözlerin Rusya’ya karşı tutulmamasının yarattığı siyasi ve ekonomik sıkıntıların merkezi konumuna gelen Ukrayna batı dünyasının gerçeklerinin sadece kendi çıkarları olduğu gerçeğini görmüştür.
Batının DEMOKRASİ emperyalizmi ile hedeflediği doğu coğrafyasındaki ülkeleri Rusyan’nın güçlenerek geri dönüş EMPERYALİZM ideallerini Rus Milliyetçiliği ile tekrar kendini göstermektedir.
Osmanlı İmparatorluğunun parçalanması ile başlayan haritaların yeniden şekillenmesi ikinci dünya savaşı ile devam etmiş ,SSCB’nin dağılması ile ortaya çıkan ülkelerin batının kontrolü altına girmesi ile devam etmiş, Ortadoğu ve diğer bölgelerde harita belirleme süreçlerinin devam ettiğinin görülmesi gereken Ukrayna’daki gelişmeler bütün ülkeler için geçerliliğini devam ettirdiğinin habercisidir.

Mehmet BOZKUŞ