Mehmet BOZKUŞ: KRİZ KAOS İSTİKRAR VE GÜÇ EKSENİ 4 TÜRK JEOPOLİTİĞİ -1-

21.Y.Y Dünya siyasetinin yeniden şekillenme sürecine girdiği ,sö-
mürgeci liberal ve neoliberal politikaların çöktüğü, güç kayıp etme-
ye başladığı Dünya siyasetinin kriz ve kaoslar üzerinden yönetimle-
re hakim olan güçlerin yerine güç ekseninde yeni aktörlerin rol al-
maya başladığıdır.
Dünya siyasetinin oyun kurucularının oyunlarını bozan ve bozduğu
oyunların yerine oyun bozucu enstrümanları köklü geçmiş devlet
anlayışı ile birleştiren ,oyun kuran yeni güç konumuna gelen, 21.
Y.Y gerçeklerini doğru okuyup uygulayan ve istikrar ile yerini alarak
diplomasiden sahaya ,sahadan masaya güçlü bir şekilde yer edi-
nen Türkiye gerçeğinin görülmesidir.
Türk Jeopolitiğini etkileyen en önemli etken güç bulunduğu strate-
jik konumunda ki coğrafyasıdır. Asya,Afrika,Avrupa ve Büyük Ana-
dolu Coğrafyasında(Orta Doğu) yer almakta olup dünyanın jeopoli-
tik, jeoenerjik, jeoekonomik, jeoteolojik, jeohidropolitik , eski ve
yeni ticaret koridorlarının merkezi konumunda olmasıdır.
Türk Jeopolitiği bağımsız ve işbirliğine dayalı geliştirdiği kazan ka-
zan politikası ile devletin politikasının sahneye koyulmasında etkin
bir rol almaktadır.
Türk Jeopolitiği, yayılmacı olmayan, genişlemeci hedefleri olma-
yan,ülkelerin toprak bütünlüğünü savunan,soğukkanlı politikalar
izleyen,sabır ve köklü devlet tecrübesi ve hinterlandı ile
birleştiren,uluslararası hukuk kurallarına uygun, tehdit ve tehlikele-
re karşı boyun eğmeyen , yok eden dünyanın adalet ve haklı olanın
hakkını savunan yapısıyla adil ve eşit bir diploması anlayışı ile var-
lığına devam etmektedir.
Türk Jeopolitiği, dünya savaşları hesaplaşmalarının bitmediği yeni-
lenen dünya düzeninde harita yapanların karşısında psikolojik ve
teknolojik üstünlüğü kazanma adımlarını sahneye koymaktadır.
Milli Dış Politika vizyonu ile Türkiye insiyatif alan,koordinasyon
sağlayan,güvenlik,istihbarat ve teknoloji ile dünyayı yakınen takip
eden ,savunma teknolojileriyle savaş meydanlarında orduların ye-
niden dizayn edilmesine neden olan,siber güvenlik anlayışı ile iç ve
dış güvenlik yapısının değişen dünya güvenlik mimarisine göre di-
zayn etme gücüne sahip bağımsız ve karar alan ve uygulayandır.
Algısal yöntem çalışmalarıyla ile diplomasi ve politikaların karşı-
sında yeni algısal stratejileri oluşturabilen ,bölgesel güç konumu
ve küresel güç konumuna gelmesinde etkin rol almasını sağlamak-
tadır.
Küresel aktör ve oyun kurallarını işleyiş tarz ve hareketlerini fetih
politikalarıyla uygulayan ve gönülden gönüle insanlık politikası ile
yer alan bir diplomasi anlayışına sahip olmasıdır.
Günümüzde uluslararası yapıların yetersizliği yeni arayışlara neden
olmakta çıkış yolu arayan ülkelerin yeni ittifaklar kurmasına ve iş-
birliği arayışlarına neden olmaktadır.
Mevcut küresel sistemin içinde bulunduğu istikrarsız dönem ve kriz
kaosa dayalı yapıların içinde bulundukları durumdan çıkış aramla-
rına neden olmaktadır.
Çözüm odaksız yeni durum karşısında çoklu kriz döneminin ülkele-
ri getirdiği süreç, gerçekler ve doğrular arasında seçim yapma zo-
runluluğudur.
Tarihsel bilinçlenme ve geleceklerine bakış açılarını şekillendirme
de önem arz etmektedir. Tarihi unutturanların karşısında tarihlerini
bilerek çıkanların yeni dönemin en güçlü ülkeleri olacağıdır.
Dünya teknolojik dönüşüm yaşamakta girdi sağlayıcıların öneminin
arttığı dönem başlamıştır. Hammadde,enerji,savunma sanayisi,üre-
tim merkezlerinin küresel güç ve şirketlerin yatırım ve üretim mer-
kezi konumuna gelecektir.
Çökmekte olan sömürgeci Batı medeniyetinin çökmemek için uygu-
ladıkları kriz ve kaosa dayalı vekil aktörler üzerinden tehdit ve baskı
döneminin sonuna yaklaşılmaktadır.
Terörle mücadele,doğal kaynakların yerli ve milli yapıların kontro-
lüne geçmesi,silahlı mücadele ve insani krizleri kontrol etme,salgın
ve hastalıklarla mücadele,uluslararası suçları azaltmakta ve Türk
Jeopolitiği şimdiye kadar açlık üzerinden dünyayı kontrol edenlerin
karşısında zenginlikleri paylaşmak ve üretimi öğretmek, bilinçlen-
dirme politikası ile kabul gördüğü gerçeğidir.
Sömürgeci anlayışın sadece zenginlikleri değil tarihleride yok ettiği
dönemin sonuna doğru yaklaşılmaktadır.
Devlet-i Aliyye‘yi parçalayan zihniyetin karşısında Genç Türkiye
Cumhuriyeti kurulduğu günden bugüne Sevr anlayışı ile hem içeri-
de hem de dışarıda mücadele etmeye devam ettiği gerçeğidir.
Yenilenen dünya düzeninde hakimiyet Ukrayna Rusya savaşı, İsrail
sorunu,sömürgeci ülkelerin hakimiyetlerinin sona ermesi,yapay
zeka, vatan ve bilinçlenme ,değişen güç dengelerinde yerini alabil-
mekten oluşacaktır.
Türk Jeopolitiğinin önceliklerine bakıldığında ise ;
Bekaa,
Güvenlik Modeli,
Terörle Mücadele sınırlarının değişimi,
Savunma Sanayisin de bağımsızlık ve işbirliğine dayalı üretim mo-
deli,
Siyasal Diplomasi,
Enerji Diplomasisi,
Finansal Diplomasi,
Ticaret Diplomasisi,
Savunma Diplomasisi,
Ulaşım,Lojistik,Koridorlar Diplomasisi içinde dünya ile entegrasyo-
nu sağlamak ve güç ekseni ve merkez konumuna gelmektir.
Türk Jeopolitiği ekseninde yer alan coğrafyalarda üsler ile yer al-
mak ve işbirliği ile stratejik ortaklık ve müttefiklik, tehditlere dayalı
yeni dönem işgal ve ekonomi yapılanmasına karşı etki
oluşturma,işgal ve ekonomik hasımlık politikalarına karşı yeni yapı-
lar oluşturma ve yol almadır.
21. Y.Y mücadelesi Nadir Toprak Elementlerine (NTE ) sahip olma
dönemidir. NTE bağlı olarak teknolojik üstünlüğü üretim ile birleş-
tirmek ve sahada var olma ve masada yer alarak hakkı savunmaktır.
Dolayısıyla günümüzde JEOSTRATEJİnin yerini TEKNOSTRATEJİK
görüşlerin hakim olacağıdır. Bunun için yerli ve milli yapılarla, in-
san kaynaklarının öneminin arttığı gerçeğidir.
Mehmet BOZKUŞ
Stratejist-Siyaset Bilimci
KAFKASSAM