Amerika tarafından Kasım Süleymani’nin öldürülmesine, mezhep bağlamından çıkarak, soğukkanlıkla bir göz atalım.
Aylar önce General Kasım Süleymani, Trump’a seslendi: “Ey kumarbaz Trump, bil ki ben senin boynundaki damardan sana daha yakınım.”
31 Aralık 2019 tarihinde ABD Bağdat Büyükelçiliği işgal edildi.
2 Ocak 2020 tarihinde İran’ın dini lideri Hamaney, “Irak’taki olayların bizimle hiçbir ilgisi yoktur, Irak halkı kendisi yapıyor.” dedi
Hamaney’in açıklamasından bir gün sonra İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis, Bağdat Havalimanı yakınında düzenlenen saldırıda öldürüldü.
İran Devrim Muhafızları, 8 Ocak 2020’de Kasım Süleymani’nin öldürüldüğü saatte Irak’taki iki ABD üssüne füzelerle saldırdı. İran aynı gün Tahran’da Ukrayna Hava Yollarına ait bir yolcu uçağının kalkıştan dakikalar sonra düşmesi haberinin şokunu atlatamadan, nükleer tesislerinin bulunduğu bölgede art arda depremler yaşandı.
Bu olaylardan sonra dünya, Trump’ın öngörülemez tutumunu bekledi. ABD Başkanı, İran’ın düzenlediği füze saldırısından sonra askeri misillemede bulunulmayacağını ve İran’a yönelik yeni ekonomik yaptırımlar uygulayacaklarını açıklamasından sonra dünyayı bir nevi rahatlatmış oldu.
Bütün bu yaşananlara genel bir bakışla baktığımızda, İran’ın ABD ile karşı karşıya gelmek istemediği açık gözükmekte. Kızgın İran halkının öfkesini dindirme ve devlet geleneğini ayakta tutma adına küçük çapta cevap vermek zorundaydı ve bunu da yaptı. Bu yaşanan olaylarda olan ise Kasım Süleymani’ye oldu.
Peki Kasım Süleymani bizim için önemli mi? Bu soruya cevap vermeden Kasım Süleymani’nin Türkiye ve Türk dünyası için açıklamalarını sizinle paylaşmak isterim.
Gilan’da, İran-Irak savaşında ölenleri anma töreninde konuşan Kasım Süleymani hiçbir esası olmadan, “İran’ın kutsal hükümetini kiminle kıyaslıyorsunuz? Türkiye’yle mi? Bizim, İran İslam Cumhuriyeti’miz hiçbir sistem ile kıyaslanamaz” diyerek anlamsız bir açıklamada bulundu.
Zaman zaman peşmerge ile samimi pozlar verip basına sızdıran Süleymani, Azerbaycan için de olumsuz düşünceleriyle tanınıyordu. Tehditkâr bir tutum sergileyen Süleymani’nin ölümüne en çok üzülenlerin, Ermeniler olması tesadüf değildir. Süleymani’in öldürülmesinin ardından yasa boğulan Ermeniler de Karabağ’da soykırımlar gerçekleştiren ve ASALA terör örgütünün elebaşlarından biri olan Monte Melkonyan ile fotoğraflarını sosyal medyada paylaşarak üzüntülerini bildirdiler.
Süleymani’nin ölümünden sonra İran’ın resmi kanalında konuşan İran ve bölge uzmanı, eski Devlet Yüksek Danışma Kurulu Siyasi, Güvenlik ve Savunma Komitesinde sekiz yıl görev alan ve aynı zamanda İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye de danışmanlık yapan Cahanbahış İzedi, Süleymani’nin Karabağ savaşı sırasında Ermenilere yardım ettiğini vurgulayarak bu çabaların İran’ın lehine olduğunu ve Pan Türkizm’in yayılmasını engellediğini de söyledi.
“90’lı yıllarda Karabağ’ın işgalden kurtarılması, Nahçıvan ile Azerbaycan arasında olan toprakların geri Azerbaycan’a verilmesi, Pan Türkist düşünceyi bölgede güçlendirecekti. Bizim menfaatimize olmayan birlik oluşacaktı. Bölgedeki güç dengeleri değişecekti. Bu nedenle Kasım Süleymani dengelerin değişmemesi için adımlar attı ve topraklar Ermenistan’a kaldı.”
Bütün bunları göz önünde bulundurarak karar yine de sizin? Kasım Süleymani bir şehit mi yoksa basit bir kurban mı?
Elnur Paşa
