İran’a göre Türkiye Irak’ta blöf yapıyor!
İran haber ajansları 15 Temmuz gecesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Tebriz’de olduğu iddialarını gündeme taşımıştı. Hatta New York’ta Rockefeller Center’da GE Building (GE Binası)’ndan yayın yapan ABD televizyon kanalı NBC (National Broadcasting Company), 15 Temmuz gecesi gerçekleştirilen başarısız darbe girişimi sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Almanya’dan sığınma talebinde bulunduğu yönünde haber yapmıştı. Sonradan her ikisinin de asılsız olduğu anlaşıldı. Ancak İranlılar bu iddiayı yalanlamada biraz geç kaldı. İran Lideri Ayetullah Hamaney’in yüksek askeri danışmanı Tümgeneral Hasan Firuzabadi, daha dün, 15 Temmuz darbe girişimi gecesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İran’a gelmek istediğine yönelik basında çıkan iddiaların doğru olmadığını açıkladı. Firuzabadi darbe girişimi için “Bu kavga Türkiye’de oluyor bize ne diyemezdik” ifadesini kullandı. Türkiye’nin İran için bir tehdit oluşturmadığını söyleyen Firuzabadi, Türkiye’de güçlü bir sistem var, zaman zaman olan tehditlerde bazı terörist örgütlerden kaynaklı dedi. (Bkz. http://tr.abna24.com/service/important/archive/2016/11/06/790227/story.html )
İran ve Türkiye’nin bölgesel politikalarında bir eksen kayması var mı yok mu anlamak gerçekten zor. Neden mi? İran Suriye’de muhaliflere karşı rejim ordusunu destekliyor, Şii gönüllüleri ‘sahibi zamanın’ askerleri diyerek cepheye sürüyor ve tüm bu işleri Rusya Federasyonu’yla koordineli yürütüyor. Aynı İran Irak’ta IŞİD’le mücadelede İran İslam İnkılabı rehberi Humeyni’nin büyük şeytan nitelendirmesinde bulunduğu ABD ile ittifak halinde. Merkezi Irak hükümetini de bu alçak işbirliğine zorluyor. Iraklıların durumu tam bir ‘stockholm sendromu’ hali. Şairin dediği gibi ‘celladına gülümseyen’ kurban psikozu. Stockholm sendromu; Bir insanın kendisini zora sokan, üzen koşulları kabullenmesi, benimsemesi hatta savunması, sıkıntıya sokan koşulları oluşturan nedenleri görmemesi, ezilmesine rağmen ezenin yanında yer alması olarak da tanımlanabiliyor. Yanisi şu Stockholm Sendromu; rehinelerin, kendilerini esir alanların duygularını anlama durumuna gelmeleri ve daha sonrasında suçlulara yardımcı olmaya çalışmaları ve sonunda özdeşim kurmaları durumu.
2006’da yaş haddinden emekli olan, İran’ın Türkiye Eski Büyükelçisi Firuz Devletabadi, Türkiye’yi ve siyasi, ekonomik, askeri dinamiklerini çok yakından tanıyan bir diplomat. Ancak bana kalırsa Türkiye ile ilgili son açıklamaları yıllar öncesi izlenimlerine uzanıyor. Dolayısıyla söylediklerinin ne denli isabetli olup olmadığını zaman gösterecek. Firuz Devletabadi’ye göre; Türkiye’nin Musul ve Telafer’e müdahalesiyle ilgili Ankara yetkililerinin açıklamaları sadece tehdittir ve uygulanabilirliği yoktur.

Firuz Devletabadi diyor ki; “Türkiye’yi Türkiye taktiksel iddiaları sadece caydırtıcıdır ve operasyonel boyutu olmayacaktır. Ankara’nın açıklamaları sadece askeri ve siyasi blöftür ve kayda değer bir önemi yoktur. Ankara Telafer’de toplumsal ve mezhepsel değişiklik olmasından dolayı endişe duyduğunu iddia etmektedir. Türkiye’nin Irak denklemine girmeye gücü yoktur. Eğer Ankara böyle bir stratejik hataya düşerse, bundan on kat daha büyük olaylar Irak’ta bu ülkenin başına gelecektir. Bu nedenle bu denkleme girmeyecek gibi görünüyor. Türkiye yine olayların IŞİD terör örgütünün Suriye’de faaliyetlerinin daha fazla kısıtlamasına ve IŞİD konusunun Türklerin beklediğinden çok daha erken çözülmesine neden olmasından dolayı endişelidir.” (Bkz. http://tr.abna24.com/service/important/archive/2016/11/07/790312/story.html )

Irak Başbakanı Haydar Abadi’nin helikopterle Kürdistan’ın başkenti Erbil’e sürpriz bir ziyaret gerçekleştirerek Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi başkanı Mesut Barzani ile görüşmesiyle, ABD genelkurmay başkanı Orgeneral Joseph Dunford’un paldır küldür Ankara’ya gelmesi, birbiriyle bağlantılı iki ayrı ama aynı temasları içeriyor. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ın, ABD’li mevkidaşı Orgeneral Joseph Dunford ile görüşmesinde akıllarda Dunford’un dosyasında “merhaba” kelimesini söylemek için yaptığı heceleme kaldı.

İkilinin, Suriye ve Irak’taki gelişmeleri değerlendirdikleri görüşmede, Türkiye’nin FETÖ’ye karşı ABD’nin tutumundan duyulan rahatsızlık, Münbiç’ten PYD/YPG terör örgütünün çıkarılması ile Rakka’daki son durum, Musul Harekâtı, PYD/YPG terör örgütünün Suriye ve Irak’taki faaliyetleri ve bölgedeki mezhepsel çatışma riski konularında karşılıklı bilgi alışverişinde bulundukları belirtiliyor ama mutabakattan söz edilmiyor. Söylemek istediğim Irak Başbakanı Abadi’nin Erbil, ABD genelkurmay başkanı Orgeneral Joseph Dunford’un Ankara temasları Türkiye’nin Irak sınırına yaptığı askeri yığınakla ilgili. İran’ın Türkiye Eski Büyükelçisi Firuz Devletabadi’nin “-Türkiye blöf yapıyor bir şey yapamaz!” sözleri bence biraz erken olmuş. Ee ne demiş atalarımız, “büyük lokma ye büyük laf etme!”

Ömür Çelikdönmez
Twitter: @oc32oc39
omurcelikdonmez@hotmail.com