İran 19.ve 20 yüzyılda jeopolitik olarak mücadele alanı haline gelmiş bulunmaktadır. İran’da dış politika karar alıcılar da politik -psikolojik parametreler çerçevesinde sürekli defansif kararlar ve savunmacı politikalar ile bu müdahale ve savaş politikalarına karşı politikalar üretmektedirler. Yüzyıllardır İran savaş politikasını dışarıda yönetmiş ve uzak bölge stratejisi ile müdahaleleri ve çatışmaları ana toprakların üzerinden uzak tutmuştur. Tehdit-savunma ve güvenlik inşası odalı ana strateji politikası oluşturmuştur. Humeyni döneminde uluslararası yalnızlık propagandası ile ülke içerisinde hükümete bağlılık ve her türkü politikayı rahatlıkla uygulayan İran yönetimi ,Hatemi döneminde dışa açılma politikası gütmüş, ahmedinecat dönemiyle tekrar Humeyni dönemi mantığına dönmüştür. İran rejimi geçmiş dönemlerden ve çevre mülklerden her daim öc alma politikasını savaş yerine mülteci ve milliyetçi transferiyle çevre ülkelerdeki dış politikasını yürütmüştür. Örneğin Sadece 2002-2007 döneminde Afganistan’da 400 milyon doların üzerinde bir para harcamış ve sözde din ve Afgan kültürünün yerleşmesi adı altında kişiler yetiştirilmiştir.
İran mülteci konusunda her daim başarılı bir mülteci politikası yürütmüştür. Afganistan’daki Sovyet savaşının başladığı günden beri Afganistan üzerinden gelen mültecileri bir şekilde batıya kanalize etmeyi başarmıştır. Bazı iddialara göre göçmen Afganlıların yetiştirilip İran’ın kendi çıkarları çerçevesinde ihraç ettiğidir. Resmi rakamlara göre 2.5 gayri resmi rakamlara göre 5 milyon göçmen İran topraklarında bulunmaktadır. Özellikle Ahmedi Necad döneminden sonra mültecilerin artık ülkede istemedi gide sokakta dillendirilmektedir.
İran’da önemli bir konu bölgede Türk varlığıdır. Neredeyse yarısından fazlasının Türk olduğu, çok önemli konumlarda Türklerin varlığı yıllardır bilinmekte olan bir gerçektir. Lakin bu varlığın yıllara yaygın olarak azaltılması planı. Bu planın temelinde egemen güçlerin bölgede Türk kemerinin oluşmasına engel olmak olduğu, bu sebepten fars varlığının sürekli el altından desteklendiği iddiaları tarihçiler tarafından ortaya atılmaktadır (1)(2)
Irak İran savaşında bölgede en büyük zararı yine farslar dışındaki haklar görüştür. Irak’ın İran’a saldırmasına rağmen İran’a binlerce mülteci Irak’a geçmiştir ve Irak’ta hala binlerce İran kökenli halk günümüzde yaşamaktadır. Yakın zamanda İran’ı savaşa sokma çabaları, nidaları yükselmektedir. İran’da geçmişte savaşlardan yada devrimlerden asıl kimler faydalanmıştır. Konuyla ilgili birkaç iddia bulunmaktadır.
Yale Üniversitesinde akademisyen olan İran asıllı Trita Parsi geniş diplomatik belgelere dayanarak hazırladığı “Hain İttifak” adlı kitabında İsrail ve İran arasındaki gizli ilişkilere dair ciddi bilgiler vermektedir. Parsi, Mossad ile Humeyni arasındaki bağı şöyle anlatıyor : Ayetullah Humeyni sürgünden 15 yıl sonra 1 Şubat 1979’da İran’a döndü ve milyonlarca İranlı tarafından karşılandı. Humeyni’yi karşılama esnasında İsrail’in askeri ataşesi Yitzhak Segev ve Mossad şefi radikal devrimcilerin yanında yer aldılar. Bir adam kızgın bakışları ile bu iki İsrailliye sordu: Siz neden Ayetullah posterleri taşımıyorsunuz? Onlar da mükemmel bir Farsça ile özür dilediler ve onlara Humeyni’nin fotoğrafının olduğu iki büyük posteri onlara teslim ettiler. Daha sonra kalabalığın içine katıldılar ve sloganlar atmaya başladılar. Allahu Ekber, Liderimiz Humeyni ! Allahu Ekber, Liderimiz Humeyni… İsrail’in askeri ateşesi Yitzhak Segev ve Mossad şefi, Humeyni İran’a döndüğünde Şah Meydanı (Meydane Azadi)’de bu tezahüratları yaptılar. Humeyni’nin helikopteri yaklaşırken Yitzhak Segev, Humeyni’nin yanında oturanlardan birini tanıdı. Helikopterin içinde Hava Kuvvetleri Komutanı General Amir Hüseyin Rabii vardı. Şah’ın sağ kolu ve ekibi Humeyni’yi öldürmek için komplo kurdular. Komplo ortaya çıkınca birkaç hafta sonra General Hüseyin Rabii devrimciler tarafından idam edildi.(2)
1980 yılında İran-Irak savaşında Paris’te İran ve İsral yetkililerin bir araya geldiler. İran’da bulunan Yahudilerin göç etmesi karşılığında F-4 Phantom uçakları, FV4201 Chieftain ana muhabere tankları ve yedek parçaları konusunda anlaşma yapıldı.
24 Temmuz 1984’te Radio Luxembourg, Nimrodi’nin Zürih’te savunma bakan yardımcısı ve İran’ın en üst istihbarat memuru ve Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad’ın kardeşi Rif’at Esad ile bir araya geldiğini bildirdi. İsviçre hükümeti kaynakları, görüşmenin İsrail ve İran’a Suriye üzerinden günde 40 kamyon dolusu silah gönderme anlaşması yaptığını söyledi.
15 Eylül 1985’te İran’dan dönen ve İspanya’nın Malaga kentine giden bir DC-8 kargo uçağı Tel Aviv’e acil iniş yaptı. Soruşturma, son zamanlarda karanlık bir Brüksel merkezli gölgeli Brüksel merkezli “Nijeryalı” şirket tarafından karanlık bir Miami firmasından satın alınan uçağın, İsrail üzerinden Hawk füzelerini ABD’den İran’a uçurduğunu ortaya koydu. Şirkete kayıtlı bir Boeing 707, Malaga üzerinden İsrail’den İran’a 1.250 TOW füzesi taşıyordu.
Aynı zamanda, Londra Gözlemcisi , 25.000 ton İsrailli malzeme taşıyan bir geminin acele bir teslimat yaptığını bildirdi ve ilk olarak İranlı alıcıların kargoyu inceleyeceği Zaire’ye gitmek yerine doğrudan İran’ın Bandar Limanı’na yelken açtı.
1986 yılının Mayıs ayında, Batı Alman makamları 81 milyon dolarlık bir mühimmat anlaşması imzaladı ve bu süreçte bir tank anlaşmasını ortaya çıkardı. Davada suçlananlar bir İsrailli ve eski bir İsrail vatandaşıydı. Batı Almanlı haftalık Stern , 1 Nisan tarihli devlete ait İsrail Askeri Endüstrilerinden alınan bir teleksin İsrail’in resmi katılımına işaret ettiğini belirtti.
Bir İsveçli işadamının, İsrail’in İran’a patlayıcı satışına aracılık ettiği bildirildi. Sevkiyatlar İsrail’den İran’a Arjantin üzerinden gitti. 1986 Eylül’ünde, United Press International, Danimarka Denizci Birliği’nin, bir Danimarka yük gemisinin Mayıs ayından bu yana İsrail’deki Eilat limanından İran’daki Bandar Abbas’a dört 900 tonluk sevkiyat gönderdiğini kanıtlamak için kayıt ve kayıtlara sahip olduğunu bildirdi. Sendika, silahların ABD yapımı olduğundan emindi(3)
Kendileri ve aileleri tehdit altında olduğunu iddia eden bu mülteciler konusunda ironik bir konu ise bu mültecilerin iran’a rahatça para gönderebilmeleridir..2000 yılında 536 milyon dolar,2003 yılında 1 milyar dolar ve 2004 ‘te 1.2 milyar dolar yurt dışından İran’a para transferi yapılmıştır(4) günümüzde bu rakamın hangi meblağda olduğu siz okuyanların takdirine bırakılmıştır.
Sözde İran müdahalesi; Türkiye’de sözde vatan sever ve İsrail düşmanı görünen akademisyen çakma subayların, dün malum yapılarla kol kola gezerken bugün aldıkları makamlar sayesinde vatansever yetiştirme kılıfında Türk düşmanlığı yapanların, İran’la ticaret bitince parasız kalıp ülkeye düşmanlık edenlerin Türkiye’yi yıkma planıdır. İsrail’e derslerinde katil deyip İsrail misyonlarının kapılarında yatanların planıdır. Öğrendiği yarım yamalak Farsçasıyla internet sitelerinden İran’da sözde Türk devrimi planı yapan, sözde Türkçü görünüp İran’ın Farslaştırma projesine hizmet eden çakma İslamcıların uğraşısıdır bu plan. ABD’nin İran’a saldıramayacağını İran’da ,İran’da savaş çığlıkları atanlarda iyi bilmektedir. İran’ın askeri olarak böyle bir saldırıya karşı koyma gücünün ve ABD’nin mevcut ekonomik şartlarda ve bölgedeki askeri yığınağının da bu saldırıya elveriş olmadığını iyi bilmektedirler.
Kafkassam
.
1-http://www.bbc.com/persian/afghanistan-44532137
2- Trita Parsi, Treacherous Alliance: The secret dealings of Israel, Iran, and the United States, Yale University Press, 2007, p. 79-81
3-https://www.wrmea.org/1986-november/israeli-arms-sales-to-iran.html
4-https://www.migrationpolicy.org/article/iran-vast-diaspora-abroad-and-millions-refugees-home
5-http://www.bbc.com/persian/iran-48209838)
Reagen’nın iranla gizli görüştüğünü kabul ettiği yayının metni
http://web.archive.org/web/20160306030425/https://www.reagan.utexas.edu/archives/speeches/1986/111386c.htm
Konuyla ilgili resim rapor:
http://www.nytimes.com/books/97/06/29/reviews/iran-transcript.html
Soruşturmayla ilgili bir diger rapor http://web.archive.org/web/20090217222111/http://www.fas.org/irp/offdocs/walsh/
