İZUTSU VE TÜRKÇE
Toshihiko İzutsu (ö. 1993), Abdürreşid İbrahim (ö. 1944) ve Musa Carullah (ö. 1949)’ın yetiştirdiği, Arapça ve İslam felsefesi öğrettiği, hatta Abdürreşid İbrahim’in kendisine “torunum” dediği çok önemli bir İslam düşüncesi araştırmacısı. Birçok kitabı da Türkçe’ye çevrildi. Bilhassa İslam felsefesi hakkındaki çalışmaları çok kıymetli. Toshihiko İzutsu hakkında bir Doktora tezi hazırlayan Nurullah Sat dostumuzun tezini okurken İzutsu’nun 1943’te Türkçe hakkında yazdığı Japonca bir makalenin tercümesine rastladım. Kısa ve özlü bir makale. Bakın makalede ne diyor:
“Türkler, Asya’dan Doğu Avrupa’ya kadar olan bölgeyi şaşırtıcı bir şekilde ele geçirmişler ve bu bölgelerde kültürel yapılarının izlerini bırakarak Osmanlı İmparatorluğunu kurmuşlardır. Dolayısıyla bu güçlü milletin tarihini ve karakteristik özelliklerini incelemeden dünya tarihini değerlendirmek mümkün değildir. Ayrıca Türkiye, Kahraman Kemal Paşa’nın büyük reformlarıyla yeni yeni gelişen İslam dünyasının ilk sırasında yer almış, istikrarlı bir biçimde kültürel alanda kendine yer edinmiş, ekonomik ve siyasi olarak Doğu’nun kontrol noktası olarak her geçen gün önemini artırmaktadır. Dolayısıyla bu ülkeyi anlamadan bugünün ve geleceğin dünyasını konuşmak mümkün değildir. Ayrıca bu milleti tanımak ve bu kültürü anlamak için ilk şartın Türkçe öğrenmek olduğu şüphesiz bir gerçektir.
“Türkçenin geleceği oldukça parlaktır. Artık her şey yeniden başlayacak! Bu yeni dili kullanarak Türklerin Doğu ile Batı’nın bağlantı noktasında nasıl bir edebiyat oluşturacaklarını bizler büyük bir heyecanla bekliyoruz.”
(Kısa makalenin tamamı için bkz. Nurullah Sat, JAPONYA’DA İSLÂM ARAŞTIRMALARI: ESERLERİ VE FİKİRLERİ BAĞLAMINDA TOSHIHIKO IZUTSU, Ankara 2018, s. 200-203.