KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Hüseyin Aytun: TALİBAN HÜKÜMETİNİN TANINMA DURUMU

Hüseyin Aytun: TALİBAN HÜKÜMETİNİN TANINMA DURUMU

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 5 dk okuma süresi
384 0

Taliban hükümeti, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesiyle beraber kontrolü ele aldı ve çalışmalara başladı. 15 Ağustos 2021’de Kabil’de yönetimi ele geçiren Taliban, İslami Politikalar adı altında bir çok yasak getirdi. Ağustos ayında Kadınlara erkeksiz yolculuğun yasaklandı ,tüm eğitim ve sanatsal faaliyetlere son verildi. Ekim ayında maaşların “buğday” ile verileceğini ilan eden Taliban, kasım ayında ülkede ise yabancı para birimlerine yasak getirdi. Afganistan’ın kontrolünü ele geçiren Taliban tarafından kurulan geçici hükümet, hem tartışmalı isimleri hem de hükümetin yeterli olmaması nedeniyle eleştiriliyordu. Kabil’de düzenlenen bir törende konuşan Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, Çin’in Taliban hükümetini resmi olarak tanımasını istediklerini ve Taliban’ın resmi bir hükümet olarak tanınmaya hak kazandığını, diğer ülkelerin artık onları resmen tanıması gerektiğini söyledi. Çin’in Kabil Büyükelçisi Wang Yu, ülkesinin Afganistan’daki siyasi ve insani durumu iyileştirmek için Taliban hükümetiyle işbirliği yapılacağını belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, “Çin, Afganistan’ın dost komşusu olarak kararnamenin uygulamaya geçirileceğini ve kadınlar ile çocuklarınkiler de dahil temel insan haklarının güvenceye alınacağını umut etmektedir. Afgan halkının çıkarı ve uluslararası toplumun ortak beklentisi bu yöndedir” şeklinde açıklamada bulundu.

Uluslararası toplumda Afganistan’ın tanınması için ülkenin kalkınması, insan haklarına daha fazla özen gösterilmesi gibi hususlar ön plana çıksa da, ülkelerin en büyük endişesi elbette ki güvenlik. Özellikle 1996’daki Taliban’ın yönetime gelmesiyle birlikte meşrulaşan ve 11 Eylül 2001’de ABD’deki iki kulelere yapılan saldırıyla da zirveyi gören Afganistan’ın terörizm geçmişi, elbette ki Taliban’ın tanınması konusunda en önemli engellerden biri. BM Güvenlik Konseyi Taliban hareketini “yaptırım” listesinden çıkarmak konusunda iyimser davransa da temkinli bir yaklaşımda blunuyor. ABD yüzlerce Afganistan vizesini reddetmiş durumda. Taliban geçici hükümetinin ekonomide yetersiz kalması, can ve mal güvenliği konusundaki eksiklik, ülkedeki eğitimli kimselerin başka ülkelere göç etmeleri Taliban oluşumunun kurumsallaşmasını zorlaştırıyor. Pakistan hükümeti, Afganistan’ın yeterince insani yardım almazsa, ekonomisinin çökeceği konusunda endişeli olduklarını belirtti. Ayrıca Uluslarası topluma göre, Afganistan’dan diğer ülkelere yapılan göçler, uyuşturucu ticareti terör faaliyetlerinin artması ve terörizmin ağının genişlemesi gibi konular da çok önemli bir unsur olma özelliği taşıyor.

Başta ABD, Çin ve Rusya olmak üzere Taliban üyeleriyle temasa geçen devletler, ülkenin modern bir hale gelmesi konusunda beklenti halindeler. Çin ise Taliban hükümetiyle yapılacak anlaşmalar nedeniyle Taliban’a karşı daha yumuşak bir tutum izliyor. Nitekim Taliban, ABD ve Çin tarafından terör örgütü olarak tanımlanmasa da, Rusya aradan aylar geçmesine rağmen, “terör halifeliğinin tekrar canlanması” endişesinde. Işid, El kaide ve Taliban Rusya’da terör örgütleri listesinden çıkarılmış değil. Yine de Moskova yönetimi Taliban yöneticileriyle barış görüşmeleri organize ediyor ve Afganistan’da barışın tesisi adına çalışmalara devam ediyor. Rus basınına röportaj veren Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Afganistan’da Taliban yönetiminin resmen tanınması için henüz erken. Olumlu bir karar alınması Afganistan’da durumun nasıl gelişeceğine, daha doğrusu Taliban’ın kapsayıcı bir hükümet kurulmasına, Afganistan topraklarından yayılan terör ve uyuşturucu tehditleri dahil, çeşitli konularda verdikleri sözleri ne zaman yerine getireceklerine bağlı” ifadelerini kullandı.

Hüseyin Aytun

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir