KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Huriye YILDIRIM ÇİNAR: KATSİNA’DA KAÇIRILAN ÖĞRENCİLER VE NİJERYA’DA BUHARİ YÖNETİMİNİN MEŞRULUĞU

Huriye YILDIRIM ÇİNAR: KATSİNA’DA KAÇIRILAN ÖĞRENCİLER VE NİJERYA’DA BUHARİ YÖNETİMİNİN MEŞRULUĞU

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 8 dk okuma süresi
361 0

Nijerya’nın Katsina Eyaletinin Kankara Bölgesinde Cuma günü motosikletli ve silahlı haydutlar 800 öğrencisi bulunan bir ortaokula girerek öğrencilerin neredeyse yarısını kaçırdı. Olayın görgü şahitlerine göre saldırganlar iki gruba ayrılmış, ilk grup kolluk güçleriyle çatışırken diğer grup ise çok sayıda öğrenciyi kaçırmıştır. Katsina Valisi Aminu Masari yaptığı açıklama güvenlik personelinin 333 öğrencinin ormanlık alanda izini sürdüğünü ancak sayının henüz kesinlik kazanmadığını belirtirken, hiçbir terör örgütü henüz saldırı ve kaçırma eylemini üstlenmemiştir. Haberin uluslararası medyaya yansımasından sonra birçok kişi öğrencilerin kaçırılmasından daha önce benzer eylemlerde bulunan Boko Haram terör örgütünün sorumlu olabileceğini düşünmüştür. Ancak Kankara Bölgesi Boko Haram eylemlerinin yoğunluklu olarak düzenlendiği bölgenin çok uzağında bulunmaktadır. Birçok yerel kolluk kuvvet mensupları ve güvenlik uzmanları tarafından son dönemde Nijerya’da derin güvenlik sorunlarına neden olan motosikletli haydut gruplarının Kankara’daki bu olaydan sorumlu olduğu ihtimali üzerinde durulmaktadır.

Bilindiği üzere motosikletli ve silahlı suç çeteleri son dönemde Nijerya’da bilhassa kuzeyinde gerçekleştirdikleri eylemlerle derin güvenlik sorunlarına neden olmaktadır. Uluslararası Kriz Grubuna (International Crisis Group) göre son on yılda Kebbi, Sokoto, Niger ve Zamfara eyaletlerinde 8000 kişi bu çeteler tarafından öldürülmüştür. Ancak sadece geçtiğimiz Nisan ve Haziran ayları süresince Devlet Başkanı Buhari’nin doğduğu köy yakınlarında 100 kişinin katledilmesi ülke genelinde başkanın istifasını talep eden protestolara neden olmuştur. Özellikle ekonomik şartları zorlayan korona pandemisi sürecinde gıda sıkıntısı çeken bu haydut grupları köylülere saldırıp para ve gıda maddelerine el koyma haberleri medyaya yansımıştır. Bu çeteler hem bölge sakinlerinin mallarını yağmalarken hem de fidye amaçlı insan kaçırma eylemlerinde bulunmaktadır. Fidye beklentileri sadece 20 dolar gibi küçük bir meblağ olabildiği gibi rakamlar 200.000 $’a kadar da yükselebilmektedir.
Bölgede bu çetelerin neden olduğu güvenlik tehditlerinin birçok etkene bağlamak mümkündür. Öncelikle Kuzeyde Fulani çobanlarla diğer etnik gruplardan ve tarımla geçinen çiftçi köylüler arasında su ve verimli topraklar nedeniyle uzun yıllardır süregelen çatışmalar mevcuttur. Özellikle iklim değişikliğinin tetiklediği kuraklık ve koronavirüs pandemisi sonrasında bu kriz her geçen gün daha vahim bir hal almaktadır. Bu anlaşmazlık sadece çiftçiler ve hayvancılıkla geçinen insanların anlaşmazlığı olmaktan çok Fulani etnisitesinin yapılan vurgu nedeniyle etnik bir çatışma olarak da değerlendirilebilir. Her iki grup da bu silahlı ve motosikletli çetelerin hasım grubun üyelerinden oluştuğunu iddia etmektedir. Ancak bazı Fulani liderler bu silahlı çetelerin üyelerinin arasında ülke sınırlarının ötesinden gelen yabancılar da olduğunu söyleyerek güvenlik sorununu bölgesel bir seviyeye de taşımaktadır.

Nijerya bir yandan Boko Haram gibi çok kanlı eylemler gerçekleştiren İslamist terör örgütleriyle, diğer yandan motosikletli ve silahlı çetelerle, Biafra ayrılıkçıları, etnik çatışmalarla mücadele etmektedir. Eski bir asker olan Buhari iktidara gelmeden önceki en büyük vaadi ülkenin bu güvelik sorunlarına çözüm bulacağıydı. Ancak aradan geçen yıllara rağmen sorunlara çözüm bulunamadığı gibi var olan tehditler daha da vahim bir hal aldı. Geçtiğimiz aylarda ülkenin birçok yerinde yapılan protestolarda Buhari rejimin Nijerya halkının güvenliğini sağlayamadığı için istifa etmesi talepleri yükselmişti. Buhari rejimi de yöneltilen bu eleştirileri bertaraf etmek için güvenlik tehdidi yaratan olaylarda zaman zaman aşırı güç kullanarak sorunu çözmeye çalışmaktadır. Örneğin SARS (Special Anti-Robbery Squad- Özel Hırsızlık Karşıtı Ekip) adlı polis biriminin birçok vakada yetkisini kötüye kullanarak soruşturma ve araştırma yapmadan aşırı güç kullanarak çok sayıda insanın zarar görmesine neden olması sonrasında ülkede kalabalık gruplar SARS’a ve Buhari yönetimine karşı geniş çaplı protestolar başlatmıştır.

2023 yılına kadar görevde kalması beklenen Buhari yönetimine karşı artan memnuniyetsiz devam ederken rekor denebilecek bir sayıda öğrencinin silahlı ve motosikletli gruplar tarafından kaçırılması sonrasında Buhari yönetimin meşruiyeti konusundaki endişeler artmaktadır. Saldırı ve kaçırma eylemlerinin düzenlendiği gün ülkenin devlet başkanı Muhammed Buhari ulusal meclise ülkenin içinde bulunduğu güvenlik durumu ile ilgili bir konuşma yapması beklenirken resmi bir açıklama yapılmaksızın toplantı iptal edildi ve Kankara’nın 200 km yakınında bulunan köyüne bir haftalık bir seyahat düzenledi.

Buhari yönetimi ülkenin içinde bulunduğu güvenlik krizleri girdabında sürüklenirken henüz sorunun çözümü için somut bir adım atamamıştır. Boko Haram ile mücadelede geçtiğimiz aylarda Çad ile beraber yürütülen operasyonlarda pasif kaldığı gerekçesiyle İdris Deby’nin yoğun eleştirilerine maruz kalan Buhari, diğer güvenlik krizlerinde de sorunların kökenine inmek yerine kısa vadeli popülist adımlar atmaktadır. Motosikletli çeteler ve SARS uygulamasında da görüldüğü üzere Abuja merkezi yönetimi Nijerya sorunlarına çözüm bulma kapasitesinden yoksundur. Kolluk güçlerine tanınan aşırı yetkilerle, popülist ve aşırı uygulamalarla güvenlik sorunları çözülemeyeceği aşikârdır. Güvenlik sorunlarının merkezinde ekonomik ve sosyo-kültürel nedenler yattığını gerçeğinden hareketle Buhari yönetimi öncelikle kalabalık halk kitlelerini yolsuzluk ve suçtan uzak tutabilmek için etkin bir eğitim ve istihdam sistemi tesis edip işletmelidir. Ülkenin potansiyel zengin kaynaklarının kanlı çatışmalarda harcanması yerine Nijerya halkının refah ve barış içerisinde yaşaması için atılması gereken ilk adım eğitimli ve istihdam edilmiş bir toplumun yaratılmasıdır.
Huriye Yıldırım Çınar Kafkassam Afrika çalışmaları masası başkanı

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir