Hibrit Savaş ,Küresel güçlerin dünyanın her yerinde kendi hinterlandını yaratma mücadelesi ve rekabeti yüzünden ortaya çıkmıştır.
Hibrit Savaş
Hedef seçilen bölgedeki bir grupun veya azınlık yapıların seçilmesi ile;
Seçilmiş kişiler oluşturma ve eğitimler verme
Önce kimliksel varlık ilkeleri oluşturulması
İstihbarat yapıları oluşturma, destekleme ve inkar etme stratejileri
Kendi içlerinde dizayn ve yetkilendirme yapılması
Güç grupları oluşturma ile
-Silahlı grup
-Provokatör gruplar
-Basın ve Medya grupları
-Sosyal gruplar
Profesyonel yapılar oluşturma ve kimlik kazandırma
Kimliksiz ve sahipsiz profesyonel askeri yapıları kullanma Teknolojik saldırı ve kullanma
Ekonomik saldırılar ile bütün yapıların harekete geçirilmesidir. Bu savaş türü, devletler tarafından kullanılabildiği gibi,
Terörist ve gerilla grupları ile mevcut legal olmayan yapılar tarafından da kullanılabilmektedir.
HİBRİT MOBBİNG YÖNTEMLERİ
Devletlerin hedeflerine ulaşmak için Hibrit Harp
yöntem ve araçlarının;
Ayaklanmaların hazırlıklarının yapılması ve kışkırtılması; Silahlı muhalif grupların desteklenmesi,
Demografik yapıların bozulması

Kitlesel göç hareketlerinin yaratılması,
Toplumsal korku
Ses getirecek sansasyonel cinayet ve suikastlar;
Sosyal olaylar yaratma bunun içinde kadın ve çocukların kullanılması, istismar edilmesi,
Yeni güç odakları yaratarak uyuşturucu ve insan kaçakçılığı olaylarının yaratılması,
İç siyasi gelişmeleri her türlü şekilde sekteye uğratma ve çalkantılar meydana getirilmesi, iktidarları zayıflatma
Eylemler için canlı kalkan kadın ve çocukları kullanan terörist grupların yaratılması,
Şehir merkezlerinde ve belli bölgelerde siperlerler oluşturma ve hendek kazma eylemlerinin yaygınlaştırılması,
Her türlü devlet yapıları ve özellikle askeri yapıların hedef alınması Büyük ses getirecek askeri teçhizat yapılarına saldırı ve uçakların düşürülmesi,
Bütün bu gelişmeler sonunda bölgeye barış gücü ve insani yardım gibi yapıların yerleşmesini sağlayarak istedikleri faaliyetler rahatlıkla yapmaları sayılabilir.
Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı İmparatorluğuna karşı yapılan isyan hareketlerine verilen İngiltere,Fransa Balkanlarda ve Ortadoğuda yaptıkları iç isyan çıkartma hareketleri, İngilterenin yönetimi altındaki Hindu ve Müslüman unsurları Almanyanın kışkırtması,Hizbullah-İsrail çatışmaları, Gürcistan- Güney Osetya olayı nedeniyle Rusya-Gürcistan Savaşı,Kırım Krizi,(Halk istiyor hikayesi) Afganistan’ın ABD tarafından işgali,Irak’ın işgal edilmesi,Arap Baharı,DAEŞ’in yaratılması , Venezuelladaki olayalar,Bolivyadaki seçimlere müdahale ve Türkiye’de Gezi olayları gibi gelişmelerde Hibrit Savaşı tekniklerinin etkili bir şekilde kullanıldığını görüyoruz.
Valery Gerasimov’un 2013 yılında yayınladığı “Öngörüde Bilimin Değeri” başlıklı bir makaleye “Gerasimov Doktrini” diğer adıyla “Doğrusal Olmayan Harp “adı verilmektedir.

Hibrit Savaşın diğerleri adları; Bulanık Gri savaş
Sınırları belli olmayan savaş Kirli savaş
Karma Savaş gibi adlarla anılabilmektedir.
21.YY ‘da küresel güçlerin savaş ile barış arasındaki dünyanın çeşitli yerlerinde çekişmelerinin, kaos ve krizlerlerin yaşandığı bu gün ki süreçte ;
Barışı Koruma ve Kriz Yönetimi ,düşman topraklarında sürekli bir cephe bulundurmak için muhalefetin etki altına alınmasının ,teknoloji ve bilgi ile , düşman devlet kademelerinin ve toplumların etki altına alınmasında ve Orduların muharebe etkinliğini azaltacak asimetrik olanaklar yarattığıdır.
Siyasi Yapıların ve iktidarların,
Ekonomik alanların ve Askeri hedeflerin ele geçirilmesinde; düzenli ordularla savaş yerine askeri olmayan vasıtaların rolünün arttığını görmekteyiz.
Gerasimov Doktrinin’de savaşların şekli ve şeklinin değişimi üzerinde durmaktadır.Küresel güçlerin planlayıp uyguladığı Arap Baharı ve Renkli Devrimler’den
Devletlere içeriden ve dışarıdan müdahalelerle nasıl bir zarar verileceği görülmüştür.
Hibrit Stratejinin esası, toplumların mutlu ve mutsuz yaşayanları arasında gidip gelenlerin bölgesinde yaşandığı yapıdır.
Bu durumda Hibrit stratejsinin en önemli adımları;
Devlet içerisindeki kendilerine yakın muhalif unsurların desteklenmesi ya da desteklenecek bir muhalif unsurun oluşturulmasıdır.
Özel ve özel operasyon kuvvetlerinin kullanılması,Gayri Nizami Harp unsurlarının gönderilerek destek verilen yapıların desteklenmesidir.

Bölgede askeri olmayan kapasitenin yönlendirilmesi ve yönetilmesi konvansiyonel güç kullanımından çok daha etkili sonuçlar vermektedir.
Hibrit savaş yöntemleriyle belirlenen maksatlara ulaşıldıktan sonra düzenli ordunun kullanılması ise elde edilen kazanımlarla barışı koruma ve destekleme harekâtına yöneliktir.
Hibrit savaşın özünü, düzenli veya nizami ordunun savaş içerisinde ,kullanılmadığı süreçte kullanılan araç ve yöntemleri oluşturmaktadır.
Hibrit Savaş, Savaş Hukuku açısından Birleşmiş Milletlerin getirebileceği yaptırımları büyük ölçüde engellemektedir.
Hibrit savaşta devletler arasında açıkça bir savaş durumu söz konusu değildir. Dolayısıyla Harp ilanı gerektirmez.
HİBRİT MOBBİNG OLUŞTURMA ÇEŞİTLERİ VE DARBELER
Hibrit savaş yöntemleri ile devletleri bölmeyi ve kendi güç merkezleri alanlarına dönüştürmek isteyen küresel güçler hibrit savaş metodları dışında ülkeler içinde çok farklı yöntemleri uygulayarak iktidarları zayıflatma ve yıkma stratejileri oluşturmaktadırlar.
Eğer darbe var demeye devam edip tedbir almaz isek o an onlar kazanır.
Darbe sadece savunma gücü ile olmaz,
Her alanda darbe girişimi yapılır bunların önde görüneni ,Ordu üzerinden yapılan darbedir. Ancak hibrit savaşlar üzerinden hibrit yapılar oluşturarak darbe girişimleri günümüzde uygulanan yeni yapılar olarak karşımıza çıkmaktadır bunlar ise; Ekonomik
Toplumsal eylem
Sosyal çöküntü
Toplum yapısına aykırı kanun ve yasalar hazırlamak Eğitim sistemi
Psikolojik tahrip
Biyolojik kaos

Tarihsel yanlış bilgilendirme Teknolojik saldırı
Dijital uyutma
TV kanalları üzerinden baskı Sosyal Medya
Algısal oyunlar üzerinden vs
Siyasetteki başarı her yerde ekonomik gelişme ve toplumsal refah düzeyinin geldiği nokta ile seçmen değerlendirir ve karar verir
Dolayısıyla darbe var söylemi yüksek ses tonu ile dile getirdikten sonra bir daha konuşmamak ve gerekli tedbirlerin alındığını haber yapmak Alt ses tonundan daha önemlidir Ülkemizin ekonomisine vereceği zarar ile istedikleri hedefe ulaşmaları daha kolay olacaktır
Yeni dünyanın kodlarını belli edecek bölgemizde biz güçlü olmaz isek
Egemen güçler sabırlıdır, analizler ile zayıf noktaları tahlil ederler, köşe başı hesap kitap yaparlar ve anını zamanlarını beklerler.
Egemen güçler dünyasında bağımsız olarak ülkelerin çıkarlarını korumak ve kollamak zor iş.
İnce çalışmak gerekiyor.
Sabırla tahlil etmek ve plan yapmak gerekiyor.
Onların yaptığı gibi oyun oynamak ve ihraç etmek gerekir.
Dr.Mehmet BOZKUŞ Siyaset Bilimci
mehmetbozkus06@hotmail.com