Ben de iki ülke arasındaki enerji işbirliği ve ticaret hacmine dair bir not düşeyim; Çin rakamlarına göre iki ülke arasında 2021 yılı itibarıyla toplam ticaret hacmi Covid etkisine rağmen 146 milyar dolar. 2020 rakamlarıyla Çin’in Rusya’daki doğrudan yatırımları 3.7 milyar dolar. Rus-Çin Yatırım Fonu 2012’den bu yana 35 projeye 7 milyar dolardan fazla yatırım yaptı. Yine 2020 rakamlarıyla Rusya, Suudilerin ardından Çin’e en fazla petrol ihraç eden ülke. Rakam 83,57 milyon ton ve Çin’in toplam petrol ithalatının %15,4’ü. Sibirya’nın Gücü (The Power of Siberia) gaz hattının üzerinden (hat Gazprom-CNPC ortaklığında) Rusya’dan Çin’e önümüzdeki 30 yıl boyunca yıllık 38 milyar metreküp gaz akacak. 2020 itibarıyla iki ülke ticaretinin %25’i ulusal para birimleriyle yapılmaktaydı. 2 yıl önceki rakam olduğundan bu oranın artmış olduğu düşünülebilir. Xi Jinping, Putin gelmeden Rusya ile işbirliğini öven ve geleceğe birlikte baktıklarını belirten bir yazı yayınlattı Çin basınında. Çin’in Rusya’yı çok önemli gördüğü ortada. Bu nedenle ABD’de realistler tarafından (Mearsheimer, Kissinger, Walt, vb.) sıklıkla vurgulanan Rusya’yı kaybetmemek gerektiğine ilişkin analizler anlamlı. Rusya’nın tercihi uzun vadede çok önemli olacak. Çin bilincinde, Batı’da ise kafalar çok karışık.
Göktürk Tüysüzoğlu