ABD ile Çin arasında Ukrayna Savaşı’na ilişkin gerçekleştirilen görüşmelerde taraflar birbirlerini duymazlıktan geldi. Washington’un bu görüşmede bir temel amacı bir de yan hedefi vardı. Temel hedef, Çin’in Ukrayna özelinde Rusya’ya karşıt bir çizgiye konuşlanmasını sağlamaktı.
Çin’in Ukrayna’daki savaşı, ‘savaş’ olarak değerlendirmemesi ve bu krizin uluslararası sistem boyutunda kapsayıcı bir güvenlik mekanizmasının yaratılamaması özelinde ortaya çıktığını belirtip, bu anlamda bir kez daha söylem boyutunda Moskova ile ortaklaşması önemli. Zira ABD’nin bu hususta Pekin’i yanına çekemediğini ve sürecin yalnızca Ukrayna üzerinden okunmasını sağlayamadığını gösteriyor. Temel hedefin gerçekleşmemesi sonrası Washington, muhtemelen yan amaca yönelecek. Yani,yapılacak açıklamalarla Çin’in Ukrayna’da barıştan yana olmadığı ve saldırgan Rusya’ya destek verdiği yönünde bir izlenim yaratılmaya çalışılacaktır. Medya bu anlamda kullanılmaya zaten başlanmış gibi görünüyor.
Fakat şunu belirtmek gerekir ki, Çin, aslında Rusya’nın Ukrayna hamlesine destek vermiyor. Fakat Moskova’nın çok kutupluluk söyleminin arkasında duruyor. Kapsayıcı güvenlik mekanizması ve uluslararası politikaya yön verem tüm tarafların çıkarları ve haklarına yapılan vurgu önemli. Pekin’in bu koşullarda temel talebi Ukrayna’daki savaşın bitmesi ve bir orta noktaya ulaşılması. Zira Çin, şu anda kendisini de içine çekecek büyük bir savaş/kriz istemiyor. Barışçıl hegemon söylemine ve uluslararası sistemin uyum içinde dönüşmesi amacına bu yönüyle ulaşması mümkün değil. Ayrıca oyunu bir kez daha Batılıların sahasında ve onun kurallarıyla oynamak istemediği gibi, ekonomik dönüşümüne ve yatırımlarına daha fazla odaklanmak istiyor.
Daha önce de belirtmiştim. Çin, ABD’nin taleplerine yanıt vermeyeceği gibi, Putin Rusyası’nın kendisini krize çekecek ve Pekin’e yük olma potansiyeline haiz hamlelerinden de hiç hoşnut değil.

Göktürk Tüysüzoğlu