Son aylarda Rus siyasi çevrelerinin Ermeni yetkililerle temaslarını belirgin biçimde yoğunlaştırdığı ve söylemlerini yumuşattığı görülüyor. Bu hamle, iktidar değişikliğinde Moskova’nın desteğine güvenen Ermeni muhalefetinde endişeye yol açtı. Eğer Kremlin gerçekten Nikol Paşinyan ile çalışmaya hazırsa, muhalefetin geleceği daha da belirsizleşiyor.
Bazı Ermeni uzmanlar, Moskova’nın Ermenistan’ın içinde bulunduğu zor durumu kendi lehine kullandığını düşünüyor. Jeopolitik çıkmazın yaşandığı koşullarda Erivan, Rusya ile yakınlaşma arayışına girmek zorunda kalıyor ve bu da Kremlin’e ilave nüfuz olanakları sağlıyor.
Moskova’nın daha fazla uzaklaşma stratejisini seçmesi durumunda, bu durum Erivan’ın pozisyonunu ciddi şekilde zorlaştırabilir ve Ermenistan’daki iç istikrarsızlığı artırabilir.
Hayatta kalma mücadelesi
Siyasi analist Karen Koçaryan, Ermenistan hükümetinin kendisini savunmasız bir konumda bulduğunu belirtiyor . Batı’nın desteğinin olmaması ve Moskova ile ilişkilerinin soğuması nedeniyle Paşinyan çeşitli siyasi güçler arasında manevra yapmak zorunda kalıyor. Ancak uzmana göre Kremlin ile temas kurma girişimleri henüz somut sonuç vermedi.
Ayrıca, bugün Ermenistan siyaset sahnesi sadece iktidar ile muhalefet arasındaki çatışmayla değil, aynı zamanda muhalefet güçleri arasındaki sert mücadeleyle de karakterize ediliyor. Koçaryan, muhalefetin bir kısmının bu baharda kitlesel protestolara hazırlandığını söyledi. Ciddi bir huzursuzluk çıkması halinde farklı kesimler Paşinyan’a karşı birleşebilir.
Siyaset Bilimci Artur Haçikyan, Moskova’nın giderek Türkiye ve Azerbaycan’a odaklandığını, Ermenistan’a olan ilginin ise azaldığını düşünüyor . Kremlin’in Erivan’a destek uğruna Ankara ve Bakü ile ilişkilerini riske atmayacağı görüşünde. Üstelik Paşinyan, Moskova’dan sürekli uzaklaşarak Rusya’nın işini kolaylaştırıyor.
“Ermenistan resmen Rusya’nın müttefiki olmaya devam ediyor, ancak fiiliyatta bu ittifak zayıfladı. Haçikyan, “Erivan, Moskova’nın desteğine güvenmediğinin sinyalini veriyor, bu da Kremlin’i Ermenistan’a karşı her türlü yükümlülükten kurtarıyor” dedi.
Batı’nın da Ermenistan’a ciddi ilgi göstermediğini düşünüyor. Küresel çatışma ortamında ABD başka önceliklere odaklanırken, bölgede ise asıl dikkat Türkiye ve Azerbaycan üzerindedir.
Khachikyan, Moskova’nın Ermenistan’dan çok Azerbaycan ve Türkiye’ye ihtiyaç duyduğundan emin
İlişkiyi revize etmek mümkün mü?
Ermenistan eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Avet Adonts, tüm zorluklara rağmen Rusya ile diyaloğun yeniden sağlanabileceğine inanıyor. Bölgesel siyaseti istikrara kavuşturma mekanizması olarak Ermenistan’ın Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’ne (KGAÖ) katılımını yeniden sağlayarak “3+3” formatının etkinleştirilmesini öneriyor.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan ise Erivan’ın “dengeli bir dış politika” hedeflediğini vurguluyor . Avrupa Birliği ile yakın bağları, ABD ile imzalanan stratejik ortaklığı hatırlatıyor, ancak aynı zamanda Ermenistan’ın Rusya ile işbirliğini sürdürdüğünü ve Gürcistan ve İran başta olmak üzere komşu ülkelerle ilişkilerini geliştirmek istediğini kaydediyor.
Ermenistan zor bir siyasi durumla karşı karşıya kaldı. Paşinyan hükümeti bir yandan ülke içinde giderek artan baskılarla karşı karşıya kalırken, diğer yandan Batı ile Rusya arasında denge kurmak zorunda. Bu senaryoda Kremlin’le ilişkilerin yeniden kurulması, onun siyasi hayatta kalması için kilit faktörlerden biri olabilir.
Ancak Moskova’nın daha fazla uzaklaşma stratejisini seçmesi durumunda bu durum Erivan’ın pozisyonunu ciddi şekilde zorlaştırabilir ve Ermenistan’daki iç istikrarsızlığı artırabilir.
https://haqqin.az/news/342613
