Başlığı okuyup aklınıza sakın Türkiye gelmesin! Gerçi Türkiye’de buna benzer bir olay yaşanmıştı. 28 Şubat döneminde Erzurum’da Bölge Jandarma Komutanı Osman Özbek, dönemin Başbakanı Necmettin Erbakan’a küfretmişti. Daha da ilginci, 28 Şubat’ın en buhranlı günlerinde Başbakan Erbakan ve ailesine küfretmesiyle gündeme gelen dönemin Erzurum Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Osman Özbek, aynı yıllarda terör örgütü ‘Gülen Cemaati’nin kendisinden üç kez randevu istediğini ve kendisini ziyarete gelen fetöcülerin Erbakan’a küfür etmesinden dolayı takdir ettiklerini belirtmişti.(1) Geçtiğimiz günlerde bir süredir bazı politikalarına itiraz ettiği Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la tartışan Fransa Genelkurmay Başkanı Pierre Le Jolis de Villiers de Saintignon, Macron’a küfürlü cevaplarla istifasını sundu. Bu istifa sürecini tetikleyen olayların gelişimi şöyleydi; Fransa’nın 40 yaşındaki en genç cumhurbaşkanı, Mayıs’ta göreve başladıktan hemen sonra bakanlıkların bütçelerinde büyük kesintiler yapacağını açıklamış, Fransa Savunma Bakanlığının bütçesini de bu yıl 850 milyon euro azaltmayı planladığını duyurmuştu. Macron’ın bu açıklamasına en sert tepki beklenildiği gibi ordu çevrelerinden geldi. Sürpriz olmayan şekilde 2014 yılından beri genelkurmay başkanlığını yürüten 61 yaşındaki de Villiers, çoğu ekipman alımı kaleminden yapılan bu tasarrufları kabul etmeyeceğini bas bas bağırdı. General De Villiers, yaptığı açıklamada “Fransa’nın korunması için gerekli olan ordu modelinin sürekliliğini garanti edemediği” için istifa ettiğini açıkladı. İstifayla sonuçlanan krizin sebebiyse, hükümetin savunma bütçesinde kesinti kararı alması. Genelkurmay Başkanının karşı çıkışına rağmen Macron ‘anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az’ diyerek uygulamasından vazgeçmeyeceğini söyledi. Pierre de Villiers, 12 Temmuz’da Cumhurbaşkanlığı Savunma Konseyi’nde ve Parlamento Savunma Komisyonu’nda Macron’un kararını protesto etmişti. Açık sözlü bir kişi olarak da bilinen Villiers’in konuşmasında Macron’a seslenerek, “Beni böyle s…… izin vermeyeceğim / Beni becermenize izin vermeyeceğim” ” dediği basında yer almıştı. De Villiers, Facebook sayfasında da “Kimse gözü kapalı takip edilmeyi hak etmez” paylaşımında bulunmuştu. Geçen hafta bir törende askerlere seslenen Macron ise “Lideriniz benim” demişti.(2) Ulusal Bastille Günü’nde konuşma yapan Cumhurbaşkanı Macron ordu mensuplarına seslenerek, “Sizin komutanınız benim. Ordunun ve vatandaşlarımın önünde aldığım kararların arkasında durmasını bilirim. Kimsenin baskısı ve yorumuna ihtiyacım yok” diyerek Villiers’i hedef almıştı.(3)
Fransa Cumhurbaşkanı ile Genelkurmay başkanı arasında yaşanan ve Genelkurmay Başkanının istifasıyla sonuçlanan anlaşmazlığın krize dönüşmesinde asıl etken, sivillerle askerlerin güvenlik konseptinde aynı noktada buluşamaması. Fransa, dünyanın 5 nükleer gücünden birini oluşturmaktadır. Bu konum, Fransa’nın güvenliğinin temel unsurunu teşkil etmekte ve silahsızlanmaya taraf bir ülke olarak aktif bir politika sürdürmesine de aykırı düşmemektedir. Fransızlar caydırıcılık doktrinini güçlü bir şekilde benimsemektedirler. Fransız yetkililer için, soğuk savaşın sona ermesi caydırıcılığın geçerliliğini yitirdiği anlamına gelmemektedir: stratejik kapsamda gözlenen gelişim, silah sayısında bir indirime ve silahlı kuvvetlerin alarm düzeyinin hafifletilmesine yol açmış olsa da, nükleer caydırıcılık, Fransız savunmasının özünü teşkil etmeyi sürdürmektedir. Fransa, böylece nükleer alanda gayretlerini sürdürmekte; fakat savunma araçlarının seviyesini ve durumunu güncelleştirmektedir. Fransa, bir savaşta nükleer silahlara başvurmayı reddeden bir doktrin kabul etmiştir. Nükleer silahların amacı, savaşı kazanmak değil, fakat savaştan kaçınmaktır. İstifa eden genelkurmay başkanı Pierre Devilliers, General de Gaulle ekolündendir ve De Gaulle’ın Avrupa siyasi bir bütün haline geldiği zaman, daralmış Amerikan şemsiyesinin muhtemelen yerini alacak olan Fransız stratejik gücünün Avrupa’daki rolünü vurgulayan stratejiyi devem ettirmesi gerektiği düşüncesindendir. Nitekim Macron’dan önce Fransız Hükümeti, 2017 yılının savunma bütçesini 10 Kasım 2016’da 32,69 milyar Avro olarak belirlemiş, yeni bütçe, küçük bir artışla 2016 yılında belirlenen 32,26 milyar Avrodan biraz fazla olmuştu. Bütçe kapsamında yapılacak tedarik çerçevesinde 15 adet Tigre ve NH90 helikopteri, üç adet Dassault Rafale savaş uçağı ve üç adet A400M askeri nakliye uçağının temin edilmesi kararlaştırılmıştı. Bunun yanı sıra 45 adet Mirage 2000D’nin yenilenmesi ve 15 adet Thales yeni nesil lazer işaretleyici pod (PDL-NG) siparişi de 2017’de yapılacak harcamalar arasındaydı. (4) Bu milli savunma bütçesi ve güvenlik konsepti, çiçeği burnunda Cumhurbaşkanı Macron için bir şey ifade etmemektedir çünkü Paris yönetiminin, çok daha etkili savunma araçlarına dayanan Amerikan teminatını inandırıcılıktan yoksun olarak değerlendirmesinden dolayı, mantıken, genişletilmiş bir Fransız nükleer caydırıcılığının Avrupalılara sunulmaması görüşündedir. (5)
28 Şubat sürecinde Başbakan Erbakan ve ailesine küfretmesiyle gündeme gelen dönemin Erzurum Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Osman Özbek nasıl aynı yıllarda terör örgütü ‘Gülen Cemaati’nce takdir edilmişse benzer bir durum Fransa Cumhurbaşkanı Macron’a ağza alınmadık küfürlerle cevap veren Fransa Genelkurmay Başkanı Pierre Devilliers içinde geçerli. Nasıl mı? Fransa Meclisi Savunma Komisyonu, Cumhurbaşkanı Macron ile yaşadığı polemik üzerine istifa eden Genelkurmay Başkanı Pierre Devilliers’e sahip çıktı. İstifa eden Genelkurmay Başkanı Pierre Devilliers’e sahip çıkan Meclis Savunma Komisyonu, Milletvekilleri Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un tavrına tepki gösterdi. Meclisteki Grup Başkanlarının da destek çıktığını ifade eden milletvekilleri Macron’un partisi REM (Yürüyen Cumhuriyet) üyesi Komisyon Başkanı Jean-Jacques Bridey’e de Genelkurmay’a destek olmasından dolayı teşekkürlerini sundu. Öte yandan, Savunma Komisyon üyelerinden Solcu Milletvekili Alexis Corbiere, “Genelkurmay Başkanı sadece görevini yaptı, Cumhurbaşkanının onu hizaya getirmesi kabul edilemez. Ülkede bu bütçe kısıtlamasına karşı çıkacak yüzlerce General Devillersler var” dedi. (6) Trump sıkıntılı, Macron sıkıntılı. Fransa’nın derdi bizi mi gerdi diye düşünmeyin?
Bakınız:
1- http://www.star.com.tr/politika/erbakana-hakaret-edince-cemaat-3-kez-randevu-istedi-haber-850794/
2- http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-40653963
3- http://haber.sol.org.tr/dunya/macronun-ben-senin-komutaninim-ben-bilirim-dedigi-genelkurmay-baskani-istifa-etti-203373
4- http://www.c4defence.com/Gundem/fransa-2017-butcesini-belirledi/2963/1
5- https://cy.ambafrance.org/Fransiz-Caydiricilik-Politikasi
6- https://www.haberler.com/fransa-meclisi-savunma-komisyonu-istifa-eden-9849541-haberi/
Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39
omurcelikdonmez@hotmail.com
