Korona virüs salgını Çin’i her alanda vurdu
Çin’de ölüm rakamlar stabilleşmiyor. Ölü sayısında yeniden artış var ve şu anki rakam İki bini aştı. Ölü sayısı 2007’ye çıkarken, bugün 137 kişi hayatını kaybetti.
-Son 4 günde hayatını kaybedenlerdeki değişim şöyle: +142, +106, +98, +137.
Tesbit edilebilen Vaka sayısı ise 74 bin 280’e yükseldi. Bir çok yerde vaka hastahanelere bildirilmiyor zira Çin’de sosyal organizasyon darmadağınık oldu.
Gelen bilgilerden anlaşıldığı kadarıyla durum hiç iyi değil. Ayrıca üretimin ve nakliyenin durmasından dolayı herkes gibi Türk ithalatçıları da bu durumdan ciddi şekilde etkilenmiş oldu. Bir kuşak bir yol projesi hayata geçtiğinde hızlı nakliye ve mal ithalatı yüzünden orta ve küçük ölçekli Türk imalat sektörünün çöküşü beklenirken şimdi Çin’den mal tedarik eden büyük Türk firmalarının iflası söz konusu.
Çin’den ithalat yapan tüccarlarımızın çoğunun ortak kanaati bu virüs salgınından meydana gelen olağanüstü durumun Çin ile çalışan Türkleri de derinden etkileyeceği yönünde.
Çin’de imalat yapan Fabrikalar salgından dolayı genel olarak ay sonuna kadar kapalı. Bazı Fabrikaların açılması Nisan’ı bile bulabilir diye yaygın bir söylenti var. Bu durum
Çin ile ticaret yapan Türk işadamlarında Temin ettikleri mallar konusunda fiyat artışı olacağı yönünde ciddi bir beklenti oluşturuyor. Bu fiyat artışında özellikle Avustralyada meydana gelen büyük yangınlar ve sel felaketlerinin de etkili olduğundan imalat için Hammadde tedariki sıkıntısının rolü oldukça büyük. ABDnin elaltından bir çok ülkeye Çin ile ticaret yapmayın baskısı da Çin’in hammadde teminini zorlaştırıyor. ABD Dışişleri Bakanlığı’nda gazetecilere demeç veren ABD’nin Venezüella Özel Temsilcisi Elliott Abrams, “Venezüella petrolünün en büyük iki müşterisi Hindistan ile Çin’dir. Bu müşterilerle konuşacağız ve Venezüella petrolüne ilişkin Amerikan politikasını anlatacağız” ifadesini kullanırken burada Venezuella sorunu üzerinden diplomatik bir şekilde Çin’e ambargo uygulanmaktadır. ABD çoğu zaman bu diplomatik üslubu kullanmıyor komplo teoricilerinin görüşüne göre gerekirse Avustralya yangınları gibi felaketleri oluşturabileceği ifade edilmektedir.
Çin’de bir çok konuda sosyal ve devlet organizasyonu çökerken Eldiven ve maske konusunda ciddi anlamda sıkıntılar yaşanıyor. En temel insani ilişki el sıkışmak artık Çin’de adeta yasak haline geldi. Sokağa çıkmaya cesaret edebilen Hemen herkes maskeli ve eldivenli. Bu durumu fırsata çevirmek isteyenler ise Çin’e yüksek fiyatlarla eldiven ve maske ürünleri satmaya çalışıyor. Çin İç piyasada eldiven ve maske sıkıntısı her geçen gün kendini hissettiriyor.
Virüs salgını öncesinde de Çinlilerin genel olarak evden çalışıyorlardı. Şimdi neredeyse tüm imalatçılar evlerine kapandı ve ürettikleri Malların teslim tarihleri sürekli ertelenmektedir. Hazır olan ürünler dahi birbirine bağlı ve çok hızlı işleyen organizasyon zincirinde yaşanan kopmalar nedeni ile gönderilmiyor. İmalat organizasyonlarının Eşgüdümünü sağlayan Ofislere her şirketten 1 kişinin gitmesine izin verildiğinden zincirde kopmalar yaşanıyor. Sadece üretimin ana merkezi Wuhan’da değil buraya 3-5 saat uzakta yaşayan üreticiler dahi virüs salgını korkusu ile evlerinden dışarı çıkamıyorlar.
Bu gelişmeler karşısında Çin’den mal tedarik eden Türk ithalatçılar ne yapacağını bilmiyor. Kısa bir zaman zarfında Acil bir karar vererek alternatif arayışlarına girişilmez ise bir çok firma batacak gibi gözükmektedir.
Bu durumdan özellikle Çin’e ihracat yapan Türkiye’deki mermer sektörü de etkilenecek sektörlerin başında geliyor. Yani Çin’den ithalat yapan firmaların yanında Çin’e ihracat yapan firmalar da zor durumdadır. Türkiye’deki mermer firmaları eleman sayısını azaltarak ayakta durmaya çalışırken bir çok mermer ocağı ise Üretime ara vermek zorunda kaldı. Türk mermer sektörünün heyecanla beklediği Mart ayında başlayacak olan dünyanın en büyük Mermer fuarlarından bir olan Xiamen Fuarı Haziran ayına ertelendi.
bunun yanında Gümrük işlemleri ile ilgili ciddi problemler yaşanıyor. Mersin Limanında bekletilen bir çok ihraç ürünleri sözkonusudur.
Çine Slikon girişi yasaklandığı için bu sektörde müthiş bir talep patlaması olmasına rağmen Mallar gümrükten çıkartılamıyor.
Her alanda olduğu gibi Çin’deki iç taşımacılık da virüs salgınından ciddi anlamda zarar görmüş durumda. Ülke içinde üretilen malların alıcılara ulaştırmak için nakliye yapılamıyor. Çin’den mal toplayıp Türkiye’ye getirmeye çalışan firmaların En büyük sıkıntılardan biri nakliye. Kamyoncular köylerine çekildiği için imalattan malı alıp limanlara ulaştırmak neredeyse imkansız hale geldi. Bir ay önce ithalatçılar malları için gemi bulmakta zorlanırken şimdi gemiler dünya pazarına gidecek malları nakliye için limanlarda günlerce beklemekteler. Çin’in bu üretim nakliye ve organizasyon bozukluğunu kısa sürede atlatması mümkün gözükmemektedir.
Bu Sıkıntılardan dolayı Türk işadamları Çin’den tedariği sonlandırıp başka ülkelerde arayış içine girmeleri konusunda acele etmeliler. En iyisi iç piyasaya yönelip KOBİ sistemini güçlendirip imalat sektörünü harekete geçirmek gerekiyor. Kendi kendine yetebilen ve ihracata yönelen bir Türkiye için Çin krizini fırsata çevirmek işadamlarımız için iyi bir deneyim olacaktır.
Dr Hasan Oktay
Kafkassam başkanı
