KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Azerbaycan
  4. »
  5. Araz Aslanlı: Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında imzalanan “müttəfiqlik

Araz Aslanlı: Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında imzalanan “müttəfiqlik

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 43 dk okuma süresi
308 0

Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında imzalanan “müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannamə” barədə:
1. Sənədin adı dil qaydalarımıza uyğun deyil. Ana dilimizdə “müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti” şəklində ifadə yoxdur. İnternetdə axtarış aparanda da görünür ki, indiyə qədər belə bir ifadə heç bir yerdə yazılmayıb. Ümumiyyətlə digər sənədlərdə də “əməkdaşlıq” ifadəsindən öncə “qarşılıqlı” sözü niyə yazılır, mənim üçün tam aydın deyil. Onsuz da qarşılıqlı olmayanda əməkdaşlıq olmur. ))
2. Sənədin Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin saytında yayınlanan versiyasında əvvəlcə Rusiyanın adı yazılıb. Halbuki qaydalara görə rəsmi versiyanın birində (bizim üçün əsas olanda) əvvəlcə bizim dövlətin adı yazılmalıydı.
3. Sənəddə bir yerdə Rusiya və onun lideri olduğu inteqrasiya proseslərinə xüsusi vurğu var: “Tərəflərin Müstəqil Dövlətlər Birliyi (MDB) məkanında inteqrasiya proseslərinin inkişaf etdirilməsində maraqlı olduqlarını və müvafiq səylərdə Rusiya Federasiyasının əsas rolunu nəzərə alaraq…”
4. 1-ci maddədə bərabərhüquqluluğa vurğu önəmlidir: “İki ölkənin müstəqilliyinə, dövlət suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə və dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığına qarşılıqlı hörmət, eləcə də bir-birinin daxili işlərinə qarışmamaq, hüquq bərabərliyi və qarşılıqlı fayda, mübahisələrin dinc yolla həlli və güc tətbiq etməmək və ya güclə hədələməmək prinsiplərinə sadiqlik əsasında qururlar.”
5. 5-ci maddədəki bu nüans reallığa və Azərbaycanın maraqlarına tam uyğun deyil: “Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası aktual beynəlxalq problemlər üzrə eyni və ya yaxın mövqelər tutmaqla …konstruktiv əməkdaşlığı dərinləşdirirlər”. Ən azı suverenliyimizi tam bərpa etmədiyimiz ərazilər, strateji və hərbi müttəfiqimiz Türkiyənin Rusiya ilə fikir ayrılığı yaşadığı Suriya və Liviya, eləcə də Ukrayna böhranları var.
6. 7-ci maddədə müttəfiqliyin sadəcə məsləhətləşmə səviyyəsində qeyd olunması ümumi mənzərənin göstəricisidir. Halbuki əksər ittifaq sənədlərində növbəti maddə kimi birlikdə hərəkət edilməsi qeyd olunur. Bu sənəddə isə 7-ci maddədən əlavə sadəcə 16-cı maddədə “hərbi yardım göstərilməsi imkanını nəzərdən keçirə bilərlər” ifadəsi qeyd olunub.
7. 8-ci maddədəki nüanslar ümumən müsbətdir. Amma praktikada adətən güclünün lehinə olur: “Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası Tərəflərdən birinin fikrincə iki dövlətin strateji tərəfdaşlığına və müttəfiqlik münasibətlərinə xələl gətirən hər hansı hərəkətlərdən çəkinirlər. Bu məqsədlə onlar iki ölkənin xarici işlər nazirlikləri xətti ilə daimi fəaliyyət göstərən məsləhətləşmələr mexanizmini yaradırlar.”
8. Sənədin Türkmənçay işğal müqaviləsinin ildönümündə imzalanması çox maraqlı alınıb. Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin müttəfiqlik sənədi imzaladıqları bir gündə Rusiya Xarici işlər nazirliyinin sosial media hesablarında Türkmənçay müqaviləsi münasibətilə paylaşımında Azərbaycan və Türkiyə ərazilərinə qarşı hörmətsizlik nümayiş etdirilməsi isə ən azı üzücüdür.
9. Ümumi olaraq götürsək sənəddə müəyyən müsbət və mənfi məqamlar var; nə hansısa tarixi bir qələbə, nə də Rusiyanın nəzarəti altına keçmək deyil. Amma Azərbaycan üçün orta mərhələdə müsbət nəticələr yaratmaq potensialı var.
Azərbaycan hələ ki, keçmiş Sovet imperiyası regionunda ən uğurlu xarici siyasət yürüdən ölkələrdən biri olmaq mövqeyini əsasən qoruyur. Kifayət qədər mürəkkəb regionda, kifayət qədər çoxlu maneələ baxmayaraq əsasən uğurlu xarici siyasəti sayəsində həyati problemlərinin həlli istiqamətində nəticələr əldə edir. Ümid edək ki, bu proses davam edəcəkdir.
(Müqavilənin tam mətni)

No:056/22, Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Mətbuat xidməti idarəsinin məlumatı (AZ/RU)
22 fevral 2022-ci il tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin Rusiya Federasiyasına rəsmi səfəri çərçivəsində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin tərəfindən “Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası arasında müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannamə” imzalanıb.

Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası arasında
müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannamə

Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev,
Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin vəziyyəti və inkişaf perspektivlərini hərtərəfli nəzərdən keçirərək,
Rusiya və Azərbaycan və iki ölkənin xalqları arasında dostluq və mehriban qonşuluq tarixi ənənələrinə, dərin mədəni və humanitar əlaqələrə arxalanaraq,
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası arasında dostluq, əməkdaşlıq və qarşılıqlı təhlükəsizlik haqqında 3 iyul 1997-ci il tarixli Müqaviləyə, Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası arasında dostluq və strateji tərəfdaşlıq haqqında 3 iyul 2008-ci il tarixli Bəyannaməyə və Rusiya Federasiyasının Prezidenti V.V.Putin və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İ.H.Əliyevin 1 sentyabr 2018-ci il tarixli Birgə Bəyanatına əsaslanaraq,
ikitərəfli münasibətləri Rusiya Federasiyasının və Azərbaycan Respublikasının xalqlarının maraqlarına tam şəkildə cavab verəcək, regional və beynəlxalq təhlükəsizliyin və sabitliyin təmin edilməsinə və möhkəmləndirilməsinə töhfə verəcək keyfiyyətcə yeni, müttəfiqlik səviyyəsinə qaldırmağa çalışaraq,
iki ölkənin siyasi, iqtisadi, müdafiə, mədəni, humanitar, təhsil, sosial sahələrdə, eləcə də səhiyyə, gənclər arasında əməkdaşlıq və idman sahəsində yaxınlaşmasının vacibliyini dərk edərək,
iki ölkənin qarşılıqlı hörmət və etimad prinsiplərinə əsaslanan hərtərəfli və bərabərhüquqlu əməkdaşlığının genişləndirilməsinə dönməz sadiqliklərini ifadə edərək,
Rusiya Federasiyasının və Azərbaycan Respublikasının üzv olduqları beynəlxalq və regional təşkilatlarda qarşılıqlı maraq doğuran məsələlər üzrə qarşılıqlı fəaliyyətin inkişaf etdirilməsi niyyətindən çıxış edərək,
Tərəflərin Müstəqil Dövlətlər Birliyi (MDB) məkanında inteqrasiya proseslərinin inkişaf etdirilməsində maraqlı olduqlarını və müvafiq səylərdə Rusiya Federasiyasının əsas rolunu nəzərə alaraq,
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Nizamnaməsinin, Helsinki Yekun Aktının və Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) konsensusla qəbul edilən digər sənədlərinin məqsəd və prinsiplərinə, beynəlxalq hüququn ümumtanınmış prinsip və normalarına riayət edərək,
beynəlxalq hüquq əsasında çoxqütblü dünyanın formalaşdırılmasının və beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin qorunub-saxlanmasında BMT-nin mərkəzi rolunun vacibliyini qeyd edərək,
aşağıdakıları bəyan edirlər:
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası öz münasibətlərini müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti, iki ölkənin müstəqilliyinə, dövlət suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə və dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığına qarşılıqlı hörmət, eləcə də bir-birinin daxili işlərinə qarışmamaq, hüquq bərabərliyi və qarşılıqlı fayda, mübahisələrin dinc yolla həlli və güc tətbiq etməmək və ya güclə hədələməmək prinsiplərinə sadiqlik əsasında qururlar.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası öz milli maraqlarının müdafiəsinə yönəlmiş müstəqil xarici siyasət yürüdürlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası həm qlobal, həm də regional miqyasda sülhün möhkəmləndirilməsi, sabitliyin və təhlükəsizliyin artırılması məqsədilə qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər. Tərəflər münaqişələrin qarşısının alınması və nizamlanmasında və regional və qlobal təhlükəsizlik və sabitlik problemlərinin həllində BMT-nin və BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının mərkəzi rolunun daha da gücləndirilməsinə, ATƏT-in konsensusla qəbul edilmiş sənədlərində təsbit edilmiş məqsəd və prinsiplərin reallaşdırılmasına xüsusi önəm verirlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası aktual beynəlxalq problemlər üzrə eyni və ya yaxın mövqelər tutmaqla o cümlədən ikitərəfli səviyyədə də daxil olmaqla konstruktiv əməkdaşlığı dərinləşdirirlər, eləcə də qarşılıqlı maraq kəsb edən məsələlər üzrə BMT, ATƏT, MDB, digər beynəlxalq təşkilat və forumlar çərçivəsində qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər.
Tərəflər Qafqaz və Xəzər regionlarında sabitlik və təhlükəsizliyin təmin edilməsi məqsədilə xarici siyasət fəaliyyəti sahəsində qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası Tərəflərdən birinin fikrincə sülhə təhlükə yarada bilən, sülhü pozan və ya Tərəflərdən birinin təhlükəsizlik maraqlarına təsir edən vəziyyət yarandığı, eləcə də bu cür vəziyyətin yaranması təhdidi olduğu təqdirdə onun nizamlanması məqsədilə təxirəsalınmaz məsləhətləşmələrin aparılmasına hazırlıqlarını ifadə edirlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası Tərəflərdən birinin fikrincə iki dövlətin strateji tərəfdaşlığına və müttəfiqlik münasibətlərinə xələl gətirən hər hansı hərəkətlərdən çəkinirlər. Bu məqsədlə onlar iki ölkənin xarici işlər nazirlikləri xətti ilə daimi fəaliyyət göstərən məsləhətləşmələr mexanizmini yaradırlar.
Azərbaycan tərəfi 2020-ci ilin noyabr ayında regionda atəşin və bütün hərbi əməliyyatların tam dayandırılmasında Rusiya Federasiyasının vasitəçilik rolunu yüksək qiymətləndirir.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası regionda sabitlik və təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi, bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrinin bərpası və Azərbaycan Respublikası ilə Ermənistan Respublikası arasında münasibətlərin normallaşdırılması üçün əsas kimi çıxış etmiş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ermənistan Respublikasının Baş naziri və Rusiya Federasiyasının Prezidentinin 9/10 noyabr 2020-ci il tarixli, 11 yanvar 2021-ci il tarixli və 26 noyabr 2021-ci il tarixli bəyanatlarının müddəalarının həyata keçirilməsi üzrə səylərə bundan sonra da hər cür dəstək verəcəklər.
Tərəflər yuxarıda qeyd olunan bəyanatların müddəalarından irəli gələn məsələlərin həllində qarşılıqlı fəaliyyət göstərəcək və region dövlətləri arasında uzunmüddətli sülhün yaradılması üzrə regional və beynəlxalq səviyyələrdə sıx əməkdaşlıq edəcəklər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası öz ərazilərində təşkilatların və şəxslərin digər Tərəfin dövlət suverenliyinə, müstəqilliyinə və ərazi bütövlüyünə qarşı yönəlmiş fəaliyyətinin qarşısını qətiyyətli surətdə alırlar.
Tərəflər milli maraqlara cavab verən və üçüncü ölkələrə qarşı yönəlməyən ikitərəfli hərbi-siyasi əməkdaşlığı inkişaf etdirirlər.
Tərəflər Rusiya Federasiyasının və Azərbaycan Respublikasının silahlı qüvvələri arasında əməliyyat və döyüş hazırlığı üzrə birgə tədbirlərin keçirilməsi də daxil olmaqla qarşılıqlı əməkdaşlığı dərinləşdirəcək, eləcə də ikitərəfli hərbi əməkdaşlığın digər istiqamətlərini inkişaf etdirəcəklər.
Tərəflər hərbi-texniki əməkdaşlığın yüksək səviyyəsini nəzərə almaqla müasir silah və hərbi texnika ilə təchiz olunma məsələləri, eləcə də bu sahədə qarşılıqlı maraq doğuran digər istiqamətlər üzrə qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər.
Tərəflər silahlar və hərbi texnika üçün texniki xidmət, təmir, müasirləşdirmə üzrə xidmət mərkəzlərinin yaradılması, eləcə də hərbi təyinatlı məhsulların müxtəlif növlərinin birgə istehsalının təşkili üzrə səylərini fəallaşdırırlar.
Təhlükəsizliyin təmin edilməsi, sülhün və sabitliyin qorunub-saxlanması məqsədilə Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası bir-birinə BMT Nizamnaməsi, ayrı-ayrı beynəlxalq müqavilələr əsasında və Tərəflərdən hər birinin beynəlxalq-hüquqi öhdəliklərini nəzərə almaqla hərbi yardım göstərilməsi imkanını nəzərdən keçirə bilərlər.
Tərəflər üçüncü dövlətlər vasitəsilə həyata keçirilənlər də daxil olmaqla bir-birinə qarşı yönəlmiş hər hansı hərəkətlərdən çəkinirlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası beynəlxalq terrorçuluq, ekstremizm və separatçılıq təhdidlərinə, transmilli mütəşəkkil cinayətkarlığa, silahların, narkotik vasitələrin və onların prekursorlarının qanunsuz dövriyyəsinə, insan alveri və informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sahəsində cinayətlərə, eləcə də digər yeni təhlükəsizlik çağırışlarına qarşı mübarizədə və onların neytrallaşdırılmasında səylərini birləşdirirlər. Bu kontekstdə Tərəflər məlumat mübadilə edir və qeyd edilən hüquqazidd fəaliyyətlərin maliyyələşdirilməsi mənbələrinin müəyyən edilməsi və qarşısının alınmasında sıx qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası 12 avqust 2018-ci il tarixli Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiyanı razılaşdırılmış etimad tədbirlərinin, mehriban qonşuluq və qarşılıqlı anlaşma mühitinin irəli aparılması da daxil olmaqla Xəzər regionunda təhlükəsizliyin və sabitliyin qorunub-saxlanması və möhkəmləndirilməsi, bütün Xəzəryanı dövlətlərin maraqlarına hörmət edilməsi üçün etibarlı hüquqi əsas kimi nəzərdən keçirirlər.
Tərəflər Xəzər regionunda əməkdaşlığın inkişafı, Xəzər dənizində sahilyanı dövlətlərin suverenliyinin, suveren və müstəsna hüquqlarının realizəsi, eləcə də onların yurisdiksiyalarının həyata keçirilməsi üçün Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiyada nəzərdə tutulmuş bütün fəaliyyət prinsiplərinin vacibliyini təsdiq edirlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası beynəlxalq öhdəliklərinə və milli qanunvericiliklərinə uyğun olaraq bir Tərəfin fiziki və hüquqi şəxslərinin qanuni haqq və maraqlarının digər Tərəfin ərazisində təmin edilməsi üzrə səmərəli tədbirlər həyata keçirirlər.
Tərəflər iki ölkənin ticarət-iqtisadi əlaqələrinin davamlı artımının təmin edilməsi üçün vacib əhəmiyyəti olan Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası arasında iqtisadi əməkdaşlıq üzrə Hökumətlərarası Komissiyanın işinə hərtərəfli yardım etməyə davam edəcəklər.
Tərəflər davamlı inkişafa və hər iki dövlətin iqtisadi potensialından səmərəli istifadəyə böyük əhəmiyyət verərək iqtisadi islahatların həyata keçirilməsində qarşılıqlı fəaliyyət göstərəcək, iki ölkə arasında iqtisadi qarşılıqlı fəaliyyətin dərinləşdirilməsi məqsədilə 1 sentyabr 2018-ci il də imzalanmış Rusiya-Azərbaycan əməkdaşlığının başlıca istiqamətlərinin inkişafı üzrə Fəaliyyət Planının realizə edilməsinə, ikitərəfli və çoxtərəfli beynəlxalq müqavilələrdən irəli gələn öhdəliklərinə uyğun olaraq əmtəə və xidmətlərin sərbəst hərəkəti üçün əlverişli şəraitin yaradılmasına, eləcə də regional iqtisadi əməkdaşlığın irəlilədilməsinə yardım göstərəcəklər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası qarşılıqlı faydalı ticarət-iqtisadi, sərmayə və elmi-texniki əməkdaşlığı dərinləşdirmək, istehsal və elmi əməkdaşlığı, hər növ mülkiyyət formalı təsərrüfat subyektləri arasında birbaşa əlaqələri keyfiyyətcə yeni səviyyəyə qaldırmaq niyyətindədirlər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası digər Tərəfin maraqlarına birbaşa və ya dolayı zərər vuran hər hansı iqtisadi fəaliyyətlərin həyata keçirilməsindən çəkinəcəklər.
Tərəflər milli qanunvericilikləri çərçivəsində metallurgiya, neft-qaz və ağır maşınqayırma, aviasiya, avtomobil, kimya, əczaçılıq və yüngül sənaye, kənd təsərrüfatı, yol-tikinti və qida maşınqayırması müəssisələri arasında iqtisadi əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsinə imkan yaradacaqlar.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası milli qanunvericilikləri və kredit-pul siyasətləri çərçivəsində kredit-bank təşkilatlarının fəaliyyətinə, maliyyə institutlarının əməkdaşlığının inkişaf etdirilməsinə, maliyyə-sənaye qrupları, istehsal və digər təşkilati-təsərrüfat strukturları da daxil olmaqla birgə müəssisələrin yaradılmasına yardım göstərməyə hazırlıqlarını ifadə edirlər.
Tərəflər qarşılıqlı hesablaşmalarda milli valyutalardan istifadəyə, bank kartlarına birgə xidmət daxil olmaqla ödəniş sistemlərinin qarşılıqlı uyğunluğuna, eləcə də iki ölkənin bankları arasında birbaşa müxbir münasibətlərin inkişaf etdirilməsinə imkan yaradacaqlar.
Tərəflər intellektual nəqliyyat sistemləri texnologiyalarından istifadə etməklə tranzit-nəqliyyat qarşılıqlı fəaliyyətinin potensialının ardıcıl inkişafını, “Şimal-Cənub” beynəlxalq nəqliyyat dəhlizinin davamlı və tammiqyaslı fəaliyyəti üçün texniki və iqtisadi şəraitin təmin edilməsini hədəfə almışlar.
Tərəflər onların ərazilərindən keçən beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinin təhlükəsizliyinin və fasiləsiz fəaliyyətinin təmin edilməsi məsələlərinin həllində bir-birinin səylərini dəstəkləyəcək və bir-birinə milli qanunvericilik və ikitərəfli razılaşmalar çərçivəsində tranzit daşımaları üçün əlverişli şərait yaradacaqlar.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası bərabərhüquqlu və qarşılıqlı faydalı əsasda beynəlxalq enerji əməkdaşlığının stimullaşdırılması və qlobal enerji təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi məqsədilə sıx qarşılıqlı fəaliyyət həyata keçirərək yanacaq-energetika sahəsində, o cümlədən səmərəli infrastruktur layihələrinin cəlb edilməsi də daxil olmaqla neft-qaz yataqlarının kəşfiyyatı və emalı, enerji resurslarının nəqli sahəsində, eləcə də alternativ və bərpa olunan enerji mənbələri və enerji səmərəliliyi sahəsində əməkdaşlığı dərinləşdirmək niyyətindədirlər.
Tərəflər atom enerjisindən dinc məqsədlərlə istifadə sahəsində qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi imkanlarını nəzərdən keçirəcəklər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sahəsində birgə layihələrin inkişafını, yüksək keyfiyyətli səs trafikinin mübadiləsi üçün səmərəli şəraitin yaradılması da daxil olmaqla Rusiya və Azərbaycanın telekommunikasiya operatorları arasında birbaşa əlaqə kanallarının təşkilini təşviq edəcəklər.
Tərəflər beynəlxalq informasiya təhlükəsizliyi, kütləvi kommunikasiya vasitələri, publik və ictimai diplomatiya ilə əlaqədar məsələlərin geniş dairəsi üzrə iki ölkənin müvafiq strukturları və təşkilatları arasında sahəvi məsləhətləşmələrin keçirilməsi vasitəsilə də daxil olmaqla əməkdaşlığın qurulmasına yardım edəcəklər.
Tərəflər aqrar-sənaye kompleksi sahəsində, o cümlədən kənd təsərrüfatı məhsulları ilə təchiz etmə, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalının, emalının və saxlanmasının aparıcı texnologiyalarından istifadə məsələləri, eləcə də fitosanitar normalara əməl etmə üzrə əlaqələrin inkişafına və təcrübə mübadiləsinə yardım edəcəklər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası müxtəlif beynəlxalq iqtisadi, maliyyə və digər təşkilat və institutlar çərçivəsində bir-birinə onlarda iştirakda və ya bir Tərəfin marağı olduğu təqdirdə onun digər Tərəfin üzvü olduğu beynəlxalq təşkilatlara üzv olmasında dəstək verməklə qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər.
Tərəflər səhiyyə sahəsində, infeksion xəstəliklərə qarşı mübarizə də daxil olmaqla əhalinin sanitar-epidemioloji rifahının təmin edilməsi sahəsində birgə layihələrin həyata keçirilməsində əməkdaşlığı inkişaf etdirəcəklər, həmçinin bioloji təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığın qurulması imkanlarını öyrənəcəklər.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası parlamentlərarası əməkdaşlığı möhkəmləndirmək niyyətindədirlər.
Tərəflər səmərəli qarşılıqlı fəaliyyət, ticarət, təsərrüfat, mədəni və humanitar əlaqələrin möhkəmləndirilməsi üçün əlverişli şərait yaratmaq məqsədilə Rusiya Federasiyasının regionları və Azərbaycan Respublikası arasında əməkdaşlığın inkişafına yardım edəcəklər.
Tərəflər, milli qanunvericiliklərinə uyğun olaraq iki ölkənin xalqlarının mənəvi və mədəni yaxınlığının saxlanmasına hərtərəfli yardım etmək, Tərəflərin ərazilərində yaşayan milli azlıqların tarixi, mədəni və dini irsinin, eləcə də etnik, dil və mədəni özünəməxsusluqlarının qorunması, saxlanması və inkişafını təmin etmək, onların nümayəndələrinin ictimai-siyasi, mədəni və sosial-iqtisadi həyatda fəal iştirakına şərait yaratmaq niyyətindədirlər. Bununla əlaqədar olaraq, Tərəflər milli qanunvericilik çərçivəsində Rusiya Federasiyasının və Azərbaycan Respublikasının iqtisadi, mədəni və humanitar əlaqələrin genişlənməsinə töhfə verəcək diaspor təşkilatlarının fəaliyyətlərinin təşviqi üçün addımlar atacaqlar.
Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası mədəniyyət və incəsənət, təhsil, elm, turizm və idman sahələrində qarşılıqlı əlaqələri dərinləşdirməyə, ictimai və gənclər təşkilatları, tədris təşkilatları və təhsil müəssisələri, innovasiya mərkəzləri, kütləvi informasiya vasitələri arasında həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli formatlarda əlaqələrin qurulmasına yardım etməyə davam edəcəklər.
Tərəflərdən hər biri öz ərazisində digər Tərəfin humanitar, elmi-texniki, mədəni və informasiya əlaqələrinin inkişafına yönəlmiş, o cümlədən də ikitərəfli sazişlər əsasında və milli qanunvericilik çərçivəsində informasiya-mədəniyyət mərkəzləri vasitəsilə fəaliyyətini dəstəkləyəcəkdir.
Tərəflər konsert-qastrol fəaliyyəti, kitabxana və muzey işi, kinematoqrafiya və mədəniyyət üzrə təhsil sahəsində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsini, eləcə də irimiqyaslı mədəni maarifləndirmə tədbirlərinin keçirilməsini təşviq edəcəklər.

__________ şəhərində __________ 2022-ci ildə hər biri rus və Azərbaycan dillərində olmaqla iki əsl nüsxədə imzalanmışdır, hər iki mətn bərabər autentikdir.

Rusiya Federasiyasının
Prezidenti

Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti

Декларация о союзническом взаимодействии
между Российской Федерацией и Азербайджанской Республикой

Президент Российской Федерации Владимир Путин и Президент Азербайджанской Республики Ильхам Алиев,
всесторонне рассмотрев состояние и перспективы развития российско-азербайджанских отношений,
опираясь на исторические традиции дружбы и добрососедства, глубокие культурные и гуманитарные связи между Россией и Азербайджаном и народами двух стран,
основываясь на Договоре о дружбе, сотрудничестве и взаимной безопасности между Российской Федерацией и Азербайджанской Республикой от 3 июля 1997 года, Декларации о дружбе и стратегическом партнерстве между Российской Федерацией и Азербайджанской Республикой от 3 июля 2008 года и Совместном заявлении Президента Российской Федерации В.В.Путина и Президента Азербайджанской Республики И.Г.Алиева от 1 сентября 2018 года,
стремясь поднять двусторонние отношения на качественно новый, союзнический уровень, что будет в полной мере отвечать интересам народов Российской Федерации и Азербайджанской Республики, способствовать обеспечению и укреплению региональной и международной безопасности и стабильности,
осознавая важность сближения двух стран в политической, экономической, оборонной, культурной, гуманитарной, образовательной, социальной сферах, а также в области здравоохранения, молодежного сотрудничества и спорта,
выражая неизменную приверженность расширению всестороннего и равноправного сотрудничества двух стран, основанного на принципах взаимного уважения и доверия,
движимые стремлением к развитию взаимодействия по вопросам, представляющим взаимный интерес в международных и региональных организациях, членами которых являются Российская Федерация и Азербайджанская Республика,
принимая во внимание заинтересованность Сторон в развитии интеграционных процессов на пространстве Содружества Независимых Государств (СНГ) и ключевую роль Российской Федерации в соответствующих усилиях,
следуя целям и принципам Устава Организации Объединенных Наций (ООН), Хельсинкского Заключительного акта и других консенсусных документов Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе (ОБСЕ), общепризнанным принципам и нормам международного права,
отмечая важность формирования многополярного мира на основе международного права и центральной роли ООН в поддержании международного мира и безопасности,
заявляют нижеследующее:
1. Российская Федерация и Азербайджанская Республика строят свои отношения на основе союзнического взаимодействия, взаимного уважения независимости, государственного суверенитета, территориальной целостности и нерушимости государственных границ двух стран, а также приверженности принципам невмешательства во внутренние дела друг друга, равноправия и взаимной выгоды, мирного урегулирования споров и неприменения силы или угрозы силой.
2. Российская Федерация и Азербайджанская Республика проводят самостоятельную внешнюю политику, направленную на защиту своих национальных интересов.
3. Российская Федерация и Азербайджанская Республика взаимодействуют в целях укрепления мира, повышения стабильности и безопасности как в глобальном, так и в региональном масштабе. Стороны придают особое значение дальнейшему укреплению центральной роли ООН и Совета Безопасности ООН, реализации целей и принципов, закрепленных в консенсусных документах ОБСЕ, в предотвращении и урегулировании конфликтов и решении региональных и глобальных проблем безопасности и стабильности.
4. Российская Федерация и Азербайджанская Республика, занимая одинаковые или близкие позиции по актуальным международным проблемам, углубляют конструктивное сотрудничество, в том числе на двусторонней основе, а также взаимодействуют в рамках ООН, ОБСЕ, СНГ, других международных организаций и форумов по вопросам, представляющим взаимный интерес.
5. Стороны взаимодействуют в сфере внешнеполитической деятельности в целях обеспечения стабильности и безопасности в Кавказском и Каспийском регионах.
6. Российская Федерация и Азербайджанская Республика выражают готовность к проведению безотлагательных консультаций в случае возникновения ситуации, которая, по мнению одной из Сторон, может создать угрозу миру, нарушить мир или затронуть интересы безопасности одной из Сторон, а также в случае угрозы возникновения такой ситуации в целях ее урегулирования.
7. Российская Федерация и Азербайджанская Республика воздерживаются от любых действий, наносящих, по мнению одной из Сторон, ущерб стратегическому партнерству и союзническим отношениям двух государств. В этих целях они создают постоянно действующий механизм консультаций по линии министерств иностранных дел двух стран.
8. Азербайджанская Сторона высоко ценит посредническую роль Российской Федерации в полном прекращении огня и всех военных действий в регионе в ноябре 2020 года.
9. Российская Федерация и Азербайджанская Республика и впредь будут всемерно содействовать усилиям по реализации положений заявлений Президента Азербайджанской Республики, Премьер-министра Республики Армения и Президента Российской Федерации от 9/10 ноября 2020 года, от 11 января 2021 года и от 26 ноября 2021 года, которые послужили основой для укрепления стабильности и безопасности, разблокирования всех экономических и транспортных связей в регионе и для нормализации отношений между Азербайджанской Республикой и Республикой Армения.
10. Стороны будут взаимодействовать в решении задач, вытекающих из положений указанных выше заявлений, и тесно сотрудничать на региональном и международном уровнях по содействию установлению долгосрочного мира между государствами региона.
11. Российская Федерация и Азербайджанская Республика решительно пресекают на своих территориях деятельность организаций и лиц, направленную против государственного суверенитета, независимости и территориальной целостности другой Стороны.
12. Стороны развивают двустороннее военно-политическое сотрудничество, отвечающее национальным интересам и не направленное против третьих стран.
13. Стороны будут углублять взаимодействие между вооруженными силами Российской Федерации и Азербайджанской Республики, включая проведение совместных мероприятий оперативной и боевой подготовки, а также развивать другие направления двустороннего военного сотрудничества.
14. Стороны, с учетом высокого уровня военно-технического сотрудничества, взаимодействуют по вопросам оснащения современным вооружением и военной техникой, а также по другим направлениям в данной области, представляющим взаимный интерес.
15. Стороны активизируют усилия по созданию сервисных центров технического обслуживания, ремонта, модернизации вооружений и военной техники, а также по организации совместного производства различных видов продукции военного назначения.
16. В целях обеспечения безопасности, поддержания мира и стабильности Российская Федерация и Азербайджанская Республика могут рассмотреть возможность предоставления друг другу военной помощи на основании Устава ООН, отдельных международных договоров и с учетом существующих международно-правовых обязательств каждой из Сторон.
17. Стороны воздерживаются от любых действий, в том числе осуществляемых через третьи государства, направленных против друг друга.
18. Российская Федерация и Азербайджанская Республика объединяют свои усилия в противодействии и нейтрализации угроз международного терроризма, экстремизма и сепаратизма, транснациональной организованной преступности, незаконного оборота оружия, наркотических средств и их прекурсоров, торговли людьми и преступлений в сфере информационно-коммуникационных технологий, а также других новых вызовов безопасности. В этом контексте Стороны обмениваются информацией и тесно взаимодействуют в выявлении и пресечении каналов финансирования указанной противоправной деятельности.
19. Российская Федерация и Азербайджанская Республика рассматривают Конвенцию о правовом статусе Каспийского моря от 12 августа 2018 года в качестве надежной правовой основы для поддержания и укрепления безопасности и стабильности в Каспийском регионе, включая продвижение согласованных мер доверия, атмосферы добрососедства и взаимопонимания, уважения интересов всех прикаспийских государств.
20. Стороны подтверждают важность всех предусмотренных в Конвенции о правовом статусе Каспийского моря принципов деятельности Сторон на Каспийском море для развития сотрудничества в Каспийском регионе, реализации суверенитета, суверенных и исключительных прав прибрежных государств, а также для осуществления их юрисдикции в Каспийском море.
21. Российская Федерация и Азербайджанская Республика, принимают эффективные меры по обеспечению законных прав и интересов граждан и юридических лиц одной Стороны на территории другой Стороны в соответствии со своими международными обязательствами и национальным законодательством.
22. Стороны продолжат оказывать всестороннее содействие работе Межправительственной комиссии по экономическому сотрудничеству между Российской Федерацией и Азербайджанской Республикой, имеющей важное значение для обеспечения устойчивого роста торгово-экономических связей двух стран.
23. Стороны, придавая большое значение устойчивому развитию и эффективному использованию экономического потенциала обоих государств, будут взаимодействовать в осуществлении экономических реформ, содействовать реализации подписанного 1 сентября 2018 г. Плана действий по развитию ключевых направлений российско-азербайджанского сотрудничества в целях углубления экономического взаимодействия между двумя странами, созданию благоприятных условий для свободного передвижения товаров и услуг в соответствии с обязательствами, вытекающими из двусторонних и многосторонних договоров, а также в целях продвижения регионального экономического сотрудничества.
24. Российская Федерация и Азербайджанская Республика намерены углублять взаимовыгодное торгово-экономическое, инвестиционное и научно-техническое сотрудничество, выводить на качественно новый уровень производственную и научную кооперации, прямые связи между хозяйствующими субъектами всех форм собственности.
25. Российская Федерация и Азербайджанская Республика будут воздерживаться от осуществления любой экономической деятельности, наносящей прямой или косвенный ущерб интересам другой Стороны.
26. Стороны в рамках национального законодательства будут способствовать дальнейшему развитию экономических связей между предприятиями металлургии, нефтегазового и тяжелого машиностроения, авиационной, автомобильной, химической, фармацевтической и легкой промышленности, сельскохозяйственного, строительно-дорожного и пищевого машиностроения.
27. Российская Федерация и Азербайджанская Республика выражают готовность в рамках национального законодательства и кредитно-денежной политики содействовать деятельности кредитно-банковских организаций, развитию сотрудничества финансовых институтов, созданию совместных предприятий, в том числе финансово-промышленных групп, производств и других организационно-хозяйственных структур.
28. Стороны будут способствовать использованию национальных валют во взаимных расчетах, сопряжению платежных систем, включая совместное обслуживание банковских карт, а также развитию прямых корреспондентских отношений между банками двух стран.
29. Стороны нацелены на поступательное развитие потенциала транзитно-транспортного взаимодействия с использованием технологий интеллектуальных транспортных систем, на обеспечение технических и экономических условий для устойчивого полномасштабного функционирования международного транспортного коридора «Север – Юг».
30. Стороны будут поддерживать усилия друг друга в решении вопросов обеспечения безопасности и бесперебойного функционирования международных транспортных коридоров, проходящих через их территории, и предоставлять друг другу благоприятные условия для транзитных перевозок в рамках национального законодательства и двусторонних договоренностей.
31. Российская Федерация и Азербайджанская Республика, тесно взаимодействуя в целях стимулирования международного энергетического сотрудничества и укрепления глобальной энергетической безопасности на равноправной и взаимовыгодной основе, намерены углублять сотрудничество в топливно-энергетической сфере, в том числе в области разведки и разработки нефтегазовых месторождений, транспортировки энергоресурсов, включая задействование эффективных инфраструктурных проектов, а также в сферах альтернативных и возобновляемых источников энергии и энергоэффективности.
32. Стороны будут рассматривать возможности развития взаимовыгодного сотрудничества в области мирного использования атомной энергии.
33. Российская Федерация и Азербайджанская Республика будут способствовать развитию совместных проектов в сфере информационно-коммуникационных технологий, организации прямых каналов связи между российскими и азербайджанскими телекоммуникационными операторами, включая создание эффективных условий для обмена высококачественным голосовым трафиком.
34. Стороны будут содействовать налаживанию сотрудничества, в том числе путем проведения профильных консультаций, между соответствующими структурами и организациями двух стран по широкому спектру вопросов, касающихся международной информационной безопасности, средств массовой коммуникации, публичной и общественной дипломатии.
35. Стороны будут содействовать развитию связей и обмену опытом в сфере агропромышленного комплекса, в том числе по вопросам поставок сельскохозяйственных товаров, использования прогрессивных технологий производства, переработки и хранения сельскохозяйственной продукции, а также по соблюдению фитосанитарных норм.
36. Российская Федерация и Азербайджанская Республика взаимодействуют в рамках различных международных экономических, финансовых и других организаций и институтов, оказывая друг другу поддержку в участии в них, или, в случае заинтересованности одной Стороны, во вступлении в международные организации, членом которых является другая Сторона.
37. Стороны будут развивать сотрудничество в области здравоохранения, реализации совместных проектов в сфере обеспечения санитарно-эпидемиологического благополучия населения, включая противодействие инфекционным заболеваниям, а также изучат возможности налаживания сотрудничества в области биологической безопасности.
38. Российская Федерация и Азербайджанская Республика намерены укреплять межпарламентское сотрудничество.
39. Стороны будут содействовать развитию сотрудничества между регионами Российской Федерации и Азербайджанской Республикой с целью создания благоприятных условий для эффективного взаимодействия, укрепления торговых, хозяйственных, культурных и гуманитарных связей.
40. Стороны намерены всемерно способствовать сохранению духовной и культурной близости народов двух стран, обеспечивать защиту, сохранение и развитие исторического, культурного и религиозного наследия, а также этнической, языковой и культурной самобытности проживающих на территорих Сторон национальных меньшинств, создавать условия для активного участия их представителей в общественно-политической, культурной и социально-экономической жизни в соответствии с национальным законодательством. В этой связи Стороны будут предпринимать шаги для поощрения деятельности диаспоральных организаций в рамках национального законодательства, которая способствовала бы расширению экономических, культурных и гуманитарных связей Российской Федерации и Азербайджанской Республики.
41. Российская Федерация и Азербайджанская Республика продолжат углублять взаимные связи в сферах культуры и искусства, образования, науки, туризма и спорта, содействовать установлению связей между общественными и молодежными организациями, образовательными организациями и учебными заведениями, инновационными центрами, средствами массовой информации как в двустороннем, так и многостороннем форматах.
42. Каждая из Сторон будет поддерживать на своей территории деятельность другой Стороны, направленную на развитие гуманитарных, научно-технических, культурных и информационных связей, в том числе по линии информационно-культурных центров, на основе двусторонних соглашений и в рамках национального законодательства.
43. Стороны будут способствовать углублению сотрудничества в сфере концертно-гастрольной деятельности, библиотечного и музейного дела, кинематографии и образования в сфере культуры, а также проведению масштабных культурно-просветительских мероприятий.

Подписано в _________ « »________ 2022 года в двух подлинных экземплярах, каждый на русском и азербайджанском языках, при этом оба текста являются равноаутентичными.

Президент
Российской Федерации

Президент
Азербайджанской Республики

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir