İran’da benzin fiyatlarına %50 zam gelmesinin akabinde halkın tepkisi rejimi hedef almaya başladı. Lübnan’da WhatsApp vergisi hükumeti düşürürken İran’da da benzin fiyatlarındaki artışın rejimi çökertmesinden korkuluyor. Bugün protestocular rejimin 1979’da kabul edilen bayrağını yakmışlar. Yani eski aslanlı güneşli bayrağa dönüş istiyorlar.

Obama döneminde ABD’nin de göz yummasıyla zirveye ulaşan Ortadoğu’daki Pers nüfuzu Trump döneminde geriletilmeye çalışıldığı aşikar. İran’ın kontrol etmeye çalıştığı Lübnan ve Irak’ta kitleler İran’ın devrim ihracı stratejisine karşı ayaklanmış durumda. Rejim dünyaya nizam vereyim derken içeride problemlerle karşılaşmaya başladı. İranlı arkadaşlar bile kendilerinin Ortadoğu’daki hatta Filistin’deki Araplar tarafından sevilmediğinin farkında ve rejimi hayalperest buluyorlar..

Şah rejimini Şah ailesi ve zengin toprak sahiplerinin kendi lehlerine yaptıkları toprak reformları batırmıştı. Ülkenin işlenebilir arazilerinin yüzde doksanı Pehlevilerin ve bir avuç land lordun elindeyken halk fakirlikten şehirlere ve gettolara göçmek zorunda bırakılmıştı. Mollalar da bu tepkiyi siyasallaştırarak iktidara gelmişlerdi. Şah rejiminin bencilliği ve beceriksizliği ülkenin devasa petrol gelirlerinin halkla eşit ve dengeli dağıtılarak refah seviyelerinin artırılmasını becerememişti.

Şimdi de molla rejimi çarpık siyasal İslamcı fikirleriyle Ortadoğu’ya nizam vermeye çalışırken ülke ekonomisini batırdılar. Sasaniler de bu yüzden batmışlardı (uzun süren Bizanslarla rekabet , Arap beldelerine yayılma vs). Petrol var ama ambargo yüzünden uluslararası piyasalara giremiyor. Komşularınla ve dünyayla doğru düzgün ticaret yapamıyorsun. Her şeyi gaip imamın , mehdinin gelip halletmesini bekleyen bir siyasal otoriteyle nereye kadar. Benzin 1500 tümen olmuş.

Bu şekilde giderse Arap Baharıyla ve sonrasında güç kazanan İran nüfuzu ve etkisi ”İran Kışı”na evrilecek gibi görünüyor.
Dr Selim Öztürk