Yüksek perdeden konuşma, yaptırım tehdidi, sınırda 100 binden fazla asker… Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi ve NATO’nun buna karşı kararlı bir tepki vermesi şeklinde patlak verecek gerçek bir savaş olabilir mi?
ABD Başkanı Joe Biden ve bir grup Avrupalı müttefiki, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i en yakın komşusunu işgal etmeyi planlamakla suçluyor.
Tarih ve endişe
Rusya ve Ukrayna arasındaki durumu anlamak için, en azından yakın geçmişe, özellikle de Sovyetler Birliği’nin çöktüğü ve yüzlerce yıldır güvenliğinin temel taşı olan batı sınır bölgelerinin kontrolünü kaybettiği zamana bakmak gerekir. Rusya’nın sınırları birden fazla taraftan özellikle Avrupa sınırlarında batıya ve Kafkaslar’da güneye doğru daralıyor. Batı ve özellikle Amerikan eli, Rus derinliğine kolayca ulaşabiliyor.
Sonuç olarak, Rusya, Ukrayna’yı kaybettikten sonra batı sınırlarındaki güvenliğinde kırılganlık görmeye başladı. Putin, Avrupa’dan Rusya’ya herhangi bir kara saldırısı için coğrafi olarak en kolay ve en uygun rotayı oluşturan Belarus üzerindeki kontrolünü artırdı. Ardından, Rus sınırlarını Moskova’dan sadece birkaç yüz kilometre uzakta olan, stratejik-askeri anlamda Rusya için bir zayıflık ve varoluşsal bir sorun oluşturan ve Rusya için aynı zamanda çok önemli bir güç kartı olan Ukrayna’ya çabalarını odaklamak zorunda kaldı. Putin açıkça Rusya’nın bu bölgedeki (batı sınırındaki) güvenliğini koruyan ciddi ve uzun vadeli garantiler talep etti, çünkü Rusya yarın orada neler olabileceğini sürekli olarak düşünemez. Bu talep, Biden ve Putin’in, Beyaz Saray’da Rus kuvvetlerinin Ukrayna’yı işgal etmesi durumunda ‘ciddi ekonomik sonuçlar’ konusunda uyardığı video konferans aracılığıyla yapılan son görüşmeden önceydi.
Biden’ın mevkidaşına bir işgal durumunda askeri müdahalede bulunmama garantisi verdiği, şiddetli ekonomik tepkiyle yetineceği söyleniyor. Putin buna ikna oldu mu, yoksa daha fazlasını mı istiyor?
Analistler, NATO’nun Moskova’nın taleplerine yanıt verme konusundaki isteksizliğinin Ukrayna topraklarında bir karşılık bulmayacağına inanıyor, çünkü Putin pervasız bir maceracı değil, adımlarını iyi hesaplıyor. Bu nedenle, devam etmekten memnun olabilir. Kendisine büyük zarar vermeyeceğinden emin olduğunda güç kullanmakta gecikmez.
Öte yandan, Ukrayna’nın Donetsk ve Luhansk’ı geri almak için askeri olarak hazırlandığına inananlar var ve Ukrayna bunu yaparsa kimse onu saldırgan olarak görmeyecek, çünkü dünya iki bölgenin bu ülkeye ait olduğunu kabul ediyor. Bu, Rusya’nın 2008’de Güney Osetya’yı desteklemek için Gürcistan’a müdahale etmesinde olduğu gibi, uluslararası toplumun başka bir ülkenin topraklarında askeri harekat olarak değerlendireceği herhangi bir doğrudan Rus müdahalesinin aksine bir adım olur.
Ayrıca Ukrayna sınırında yığılan Rus kuvvetlerinin tam bir işgal yapmadan belirli bölgeleri işgal etmesi ihtimali de var. Bu hipotezin savunucuları, seferber edilen kuvvetin büyüklüğünün Ukrayna ordusunun bir bütün olarak boyun eğdirilmesine izin vermediğini, ancak Rusların Ukrayna bölgelerini işgal etmelerini garanti altına alacağını söylüyorlar.
Rusya-Ukrayna ihtilafında ve sonrasında durumun eskisi gibi olmayacağı açık. Önümüzdeki haftalar ve aylar, bir bölgenin geleceğinin yüz hatlarını çizmek için yeterli olacaktır. Savaş ateşi tutuşursa, alevlerin her yöne yayılacağı kesindir.
şarkulavsat